Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Mazur Sędziowie: Sędzia NSA Barbara Adamiak /spr./ Sędzia WSA del. Kazimierz Bandarzewski Protokolant: asystent sędziego Aneta Kolarz-Kucięba po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 8 grudnia 2015 r. sygn. akt II SA/Op 447/15 w sprawie ze skargi Wojewody O. na zarządzenie Prezydenta Miasta O. z dnia [...] marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie powołania komisji konkursowej do przeprowadzenia konkursu na dyrektora zespołu opieki zdrowotnej oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wyrokiem z 8 grudnia 2015 r. sygn. akt II SA/Op 447/15 w sprawie ze skargi Wojewody O. na zarządzenie Prezydenta Miasta O. z dnia [...] marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie powołania komisji konkursowej do przeprowadzenia konkursu na dyrektora zespołu opieki zdrowotnej, stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia.
Wyrok zapadł w następującym stanie sprawy:
Wojewoda O. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu zarządzenie Prezydenta Miasta O. z dnia [...] marca 2015 r. nr [...].
Sąd I instancji stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia i uznał, że sprawa należy do kategorii spraw z zakresu administracji publicznej, nie zostało objęte rozstrzygnięciem nadzorczym, a skarga została wniesiona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przez Wojewodę O. w trybie art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Z uwagi na zarzut skargi dotyczący braku przesłanek do uruchomienia w niniejszej sprawie trybu określonego tym przepisem, Sąd uznał, że nadzorowi wojewody podlega cała działalność komunalna jednostki samorządu terytorialnego. W ramach nadzoru, wojewoda uprawniony jest do weryfikowania aktów organów gminy, a więc nie tylko uchwał rady gminy, ale także zarządzeń prezydenta. Z mocy prawa każde sprzeczne z prawem zarządzenie organu gminy, a więc nie tylko ustanawiające przepisy porządkowe, jest nieważne, o czym orzeka organ nadzoru w ustawowo określonym terminie. Natomiast po upływie tego terminu, wojewodzie przysługuje uprawnienie do zaskarżenia zarządzenia do sądu administracyjnego. Sąd I instancji przyznał, że w świetle brzmienia art. 90 ustawy o samorządzie gminnym można wywieść wniosek odnośnie braku obowiązku przedkładania aktów organów gmin innych niż uchwały i akty ustanawiające przepisy porządkowe (uchwały i zarządzenia), co jednak nie zmienia faktu, że łączne odczytanie przytoczonych wyżej regulacji pozwala na przyjęcie, iż wojewodzie przysługuje prawo zaskarżenia zarządzenia prezydenta (organu wykonawczego), które nie jest przepisem porządkowym. Organy nadzoru mogą domagać się przedstawienia zarządzenia wydanego przez prezydenta, bo na podstawie art. 88 ustawy o samorządzie gminnym posiadają kompetencje do żądania informacji i danych, dotyczących organizacji i funkcjonowania gminy, niezbędnych do wykonywania przysługujących im uprawnień nadzorczych, a te obejmują m.in. kontrolę legalności uchwał oraz zarządzeń, przy czym odnośnie tych ostatnich brak jest zastrzeżenia, że chodzi tylko o te zarządzenia, które stanowią przepisy porządkowe. Innymi słowy, zakres zarządzeń organu wykonawczego gminy, o których mowa w art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, podlegających nadzorowi wojewody nie został ograniczony wyłącznie do zarządzeń wymienionych w ustawy o samorządzie gminnym (tak: WSA w Opolu w wyroku z dnia 18 listopada 2013 r., sygn. akt II SA/Op 459/13).
W okolicznościach sprawy z takiego właśnie środka nadzorczego, opartego o przepis art. 88 ustawy o samorządzie gminnym skorzystał Wojewoda O., żądając dostarczenia zaskarżonego zarządzenia w sprawie powołania komisji konkursowej, a Prezydent Miasta O. zarządzenie to doręczył. W ustawowym terminie 30 dni od jego doręczenia Wojewoda nie wydał orzeczenia nadzorczego, zatem wystąpiła przesłanka do uruchomienia trybu z art. 93 ust. 1 zd. drugie ustawy o samorządzie gminnym.