Dnia 18 stycznia 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Sędzia del. WSA Marta Laskowska-Pietrzak po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 października 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 1505/18 w sprawie ze skargi M. Z. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] marca 2018 r., nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia danych z rejestru PESEL oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 4 października 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 1505/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę na zaskarżoną decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przedmiocie odmowy udostępnienia danych z rejestru PESEL. Stan faktyczny i prawny sprawy przedstawia się następująco.
Decyzją z dnia [...] marca 2018 r., nr [...], Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.) i art. 47 ust. 3 w zw. z art. 50 ust. 1 pkt 2 oraz art. 46 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2017 r. poz. 657 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku M. Z. (kurator dla nieznanej z miejsca pobytu dłużniczki - M. T.) o udostępnienie z rejestru PESEL danych adresowych M. T., jej rodziców, rodzeństwa, dzieci oraz małżonka - odmówił udostępnienia danych dzieci.
Minister wskazał, że celem uzyskania wnioskowanych informacji jest wykazanie interesu prawnego. Ponadto powołując się na treść art. 802 K.p.c. wskazał na rolę curatora absentis, a w tym zakresie budzi uzasadnione wątpliwości możliwość poszukiwania przez kuratora osoby nieobecnej. W tej sytuacji organ doszedł do wniosku, że udostępnienie wnioskodawcy danych żyjących dzieci dłużniczki, które to dane miałyby posłużyć kuratorowi do odnalezienia jej osoby stałoby w sprzeczności z przepisami ustawy o ewidencji ludności, które uprawniają organ do udostępnienia danych z rejestru PESEL jedynie w sytuacji, kiedy wnioskodawca wykaże, że legitymuje się w tym zakresie interesem prawnym. Tymczasem obowiązujące przepisy prawa oraz utrwalona linia orzecznicza sądów nie pozwalają uznać, że dla poprawnego wypełnienia obowiązków konieczne jest poszukiwanie krewnych dłużnika. Dalej organ podkreślił, że sam stosunek pokrewieństwa osoby poszukiwanej z osobą, dla której kuratorem wyznaczony został wnioskodawca, nie materializuje interesu prawnego w uzyskaniu z rejestru PESEL żądanych danych. Organ udostępniający dane jest zobowiązany do zapewnienia ochrony dóbr osobistych osób, których dane zgromadzone są w rejestrze PESEL, w tym w szczególności prawa jednostek do ochrony własnych danych osobowych (ochrona prywatności) przed udostępnieniem ich osobom nieuprawnionym. Ochrony takiej nie zapewnia zaś oparcie decyzji o udostępnieniu danych adresowych na subiektywnym przekonaniu, że kontakt z krewnymi osoby poszukiwanej może być pomocny w odszukaniu osoby reprezentowanej przez kuratora.
Powyższą decyzję zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skarżący kurator, domagając się jej uchylenia oraz zasądzenia kosztów postępowania. W skardze sformułowano zarzuty dotyczące naruszenia art. 46 ust. 2 pkt 1 ustawy o ewidencji ludności oraz art. 802 K.p.c.
W odpowiedzi na skargę Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wniósł o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 4 października 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 1505/18, oddalając skargę, wskazał, że spór w sprawie dotyczy kwestii, czy skarżący wykazał w toku postępowania administracyjnego interes prawny w uzyskaniu danych meldunkowych dzieci dłużniczki, bo jedynie tych osób wniosek mógłby dotyczyć - dłużniczka nie ma męża, rodzice nie żyją, nie ma rodzeństwa. W tym zakresie, zdaniem Sądu, skarżący powinien wykazać (udowodnić) istnienie interesu prawnego do ujawnienia danych dotyczących dzieci dłużniczki (por. wyroki NSA: z 26 lipca 2016 r., II OSK 286/16; z 15 lipca 2016 r., II OSK 2679/14). Jednak skarżący przedstawił postanowienie Sądu Rejonowego, które mogło posłużyć do wykazania interesu prawnego jedynie w stosunku do udostępnienia danych dotyczących dłużniczki. Nie rozciąga się natomiast ono na osoby jej bliskie. W stosunku do dzieci dłużniczki owo wykazanie nie nastąpiło, gdyż skarżącemu w pierwszej kolejności nie przysługuje interes prawny w żądaniu danych tych osób.