Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Stahl (spr.) Sędziowie sędzia NSA Wiesław Kisiel sędzia NSA Jerzy Stankowski Protokolant Marcin Rączka po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Gdańsku od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 14 listopada 2007 r. sygn. akt II SA/Gd 447/07 w sprawie ze skargi R. Ł. o ukaranie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta na Prawach Powiatu w Gdańsku grzywną z powodu bezczynności po wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku z dnia 26 września 2001 r., sygn. akt II SA/Gd 1073/99 uchylającym decyzję o nakazie rozbiórki obiektu budowlanego oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 26 września 2001 r. (II SA/Gd 1073/99) w sprawie ze skargi U. i R. Ł. Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku uchylił decyzję Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Gdańsku z [...] kwietnia 1999 r. oraz poprzedzającą ją decyzję Miejskiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Gdańsku z dnia [...] lutego 1999 r. Uchylonymi przez Sąd decyzjami nakazano skarżącym rozbiórkę ogrodzenia wybudowanego w 1988 r. ( w uzasadnieniu wyroku pomyłkowo wpisano rok 1998) od strony północno-zachodniej budynku przy ul. [...] w G.. Podstawą prawną tych decyzji był art. 37 ust. 2 ustawy z 24 października 1974 r. Prawo budowlane. W ocenie Sądu powołane przez organ okoliczności, takie jak wybudowanie ogrodzenia niezgodnie z art. 35 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, czyli w pasie terenu zarezerwowanym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod pas drogowy, wybudowanie ogrodzenia na terenie nie będącym w "prawnej dyspozycji inwestora", nieuwzględnienie ogrodzenia w zatwierdzonym w 1998 r. projekcie podziału nieruchomości oraz wybudowanie ogrodzenia na sieci wodociągu, nie mogą być uznane za inne ważne przyczyny, uzasadniające wydanie nakazu rozbiórki, o których mowa w będącym podstawą prawną zaskarżonej decyzji art. 37 ust. 2 Prawa budowlanego z 1974 r. W odniesieniu do wybudowania ogrodzenia na sieci wodociągu, to zdaniem Sądu, co do zasady taka sytuacja uzasadniała nakazanie na podstawie art. 37 ust. 2 Prawa budowlanego z 1974 r. rozbiórkę samowolnie wybudowanego obiektu budowlanego. Organy administracji nie rozważyły jednak istotnego zarzutu skarżącego, który twierdził, że sieć wodociągowa została położona niezgodnie z projektem, co powoduje, że zostanie przełożona. Zdaniem Sądu gdyby zarzut skarżącego potwierdził się, odpadłby przemawiający za rozebraniem ogrodzenia argument związany z usunięciem ewentualnej kolizji pomiędzy zgodnie z prawem położoną siecią wodociągową a niezgodnie z prawem wybudowanym ogrodzeniem. W związku z tym w ocenie Sądu niewyjaśnienie tej kwestii stanowiło naruszenie art. 7 k.p.a. Za nakazaniem rozbiórki ogrodzenia nie przemawiał też w ocenie Sądu argument związany z naruszeniem art. 35 ustawy o drogach publicznych. Przede wszystkim Sąd stwierdził, że w aktach brak dowodu na to, że prawdziwe jest twierdzenie organu, iż ogrodzenie to znajduje się na terenie zarezerwowanym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod budowę drogi. Ponadto uznał, że twierdzenie to jest sprzeczne z przyjętą koncepcją rozstrzygnięcia. Gdyby bowiem teren, na którym stoi ogrodzenie, był w planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczony pod drogę publiczną, to budowa na nim ogrodzenia byłaby sprzeczna z ustaleniami planu, co z kolei uzasadniałoby zastosowanie art. 37 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego z 1974 r., co jednak w decyzji zostało wykluczone. Sąd stwierdził również, że co do zasady naruszenie art. 35 ustawy o drogach publicznych nie musi skutkować sankcją rozbiórki przewidzianą w Prawie budowlanym z 1974 r. Powołanie przez organ tego argumentu na uzasadnienie nakazania rozbiórki nastąpiło zatem, zdaniem Sądu, też z naruszeniem art. 7 k.p.a., gdyż nie wyjaśniono, na jakiej podstawie przyjęto, że teren, na którym stoi ogrodzenie, jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zarezerwowany pod pas drogi, oraz z naruszeniem art. 37 ust. 2 Prawa budowlanego z 1974 r., gdyż nawet gdyby przyjęte przez organ ustalenie potwierdziło się, to nie wyczerpywało ono znamion ważnej przyczyny w rozumieniu powołanego przepisu. Z kolei argument dotyczący braku prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane przez inwestora Sąd uznał za niezasadny, gdyż formułując go organ administracyjny nie uwzględnił, że skarżący był członkiem spółdzielni mieszkaniowej, w ramach której budował dom. W takiej sytuacji, zdaniem Sądu, należało wyjaśnić przede wszystkim zarzut skarżącego, iż ogrodzenie wybudował za zgodą tej spółdzielni. Nie powinno bowiem ulegać wątpliwości, że prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane to nie tylko prawo własności czy też użytkowania wieczystego. Uchylenie się od wyjaśnienia tej kwestii stanowiło zatem w ocenie Sądu kolejne naruszenie art. 7 k.p.a. Sąd uznał także, że powoływanie się przez organ administracji przy uzasadnianiu decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego wybudowanego w 1988 r. na projekt podziału nieruchomości z 1998 r. jest niezrozumiałe. Ponadto Sąd zakwestionował twierdzenie, iż projekt podziału "nie uwzględniał ogrodzenia", gdyż żaden projekt podziału nie uwzględnia ogrodzeń. W związku z tym w tym zakresie Sąd uznał, że powołanie tego rodzaju argumentu narusza art. 37 ust. 2 Prawa budowlanego z 1974 r.