Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Bożena Walentynowicz Sędziowie sędzia NSA Jerzy Stelmasiak sędzia del. NSA Jacek Hyla (spr.) Protokolant asystent sędziego Wojciech Latocha po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2011r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej B. K. i P. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 sierpnia 2009 r. sygn. akt II SA/Po 515/09 w sprawie ze skargi B. K. i P. K. na postanowienie Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Poznaniu z dnia [...] stycznia 2007 r. nr [...] w przedmiocie kary z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 25 sierpnia 2009 r., sygn. II SA/Po 515/09 oddalił skargę B. K. i P. K. na postanowienie Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Poznaniu z dnia [...] stycznia 2007r. nr [...] w przedmiocie kary z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego.
Z uzasadnienia wyroku sądu I instancji wynika, że wyrok ten wydano w następujących okolicznościach sprawy:
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Koninie, w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, postanowieniem z dnia [...] listopada 2006 r. (Nr [...]), na podstawie art. 57 ust. 7 i art. 59f ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) oraz art. 123 k.p.a. wymierzył inwestorom B. i P. K. karę w wysokości 75 000 zł z tytułu przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego zlokalizowanego na działce nr [...] w miejscowości Lisiec, gmina Stare Miasto - z naruszeniem przepisu art. 57 ust. 7 ustawy Prawo budowlane.
W uzasadnieniu organ podał następujące ustalenia faktyczne i prawne. Wobec złożenia przez inwestorów w dniu 24 maja 2006 r. wniosku o wydanie pozwolenia na użytkowanie pawilonu handlowego, którego sposób użytkowania został zmieniony przeprowadzono w dniu 7 lipca 2006 r. kontrolę na działce wskazanej we wniosku. W jej wyniku organ ustalił, iż obiekt budowlany - zrealizowany na podstawie decyzji Starosty Konińskiego z dnia [...] kwietnia 2006 r. o pozwoleniu na budowę, obejmującego wykonanie robót budowlanych związanych ze zmianą sposobu użytkowania budynku gospodarczego na pawilon handlowy - użytkowany jest jako sklep "Lewiatan".
Wskazując na treść art. 57 ust. 7 oraz ust. 1, 3 i 8 powołanej ustawy organ I instancji uznał, iż wolą ustawodawcy było nałożenie wyłącznie na inwestora, a nie na faktycznego użytkownika obiektu budowlanego, obowiązków związanych z wnioskiem o wydanie pozwolenia na użytkowanie obiektu.
Uzasadniając wysokość kary w kwocie 75 000 zł organ wskazał na art. 57 ust. 7 powołanej ustawy, zgodnie z którym do obliczenia wysokości kary stosuje się przepisy art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty podlega dziesięciokrotnemu podwyższeniu, a stanowi iloczyn stawki opłaty (s), współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w). Organ wskazał: XVII kategorię obiektu budowlanego, 500 zł jako stawkę opłaty, 15,0 jako współczynnik kategorii obiektu i 1,0 jako współczynnik wielkości obiektu.
Z postanowieniem o nałożeniu kary z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu nie zgodził się skarżący P. K., który domagał się uchylenia kary. W złożonym zażaleniu podniesiono, iż budynek, którego dotyczy postępowanie, był budynkiem gospodarczym uprzednio oddanym do użytkowania, a z uwagi na trudną sytuację materialną skarżących został wynajęty przedsiębiorcy, który był zainteresowany przebudowaniem tego obiektu na pawilon handlowy. Po uzyskaniu zgody na zmianę sposobu użytkowania obiektu budynek został przekazany najemcy, który dokonał jego adaptacji na własny koszt zgodnie z dostarczonym projektem budowlanym i pod nadzorem kierownika budowy. Skarżący wskazał, iż po złożeniu wniosku o wydanie pozwolenia na użytkowanie obiektu najemca przygotowywał się do rozpoczęcia działalności gospodarczej - wyposażał budynek w odpowiednie urządzenia i oczekiwał na wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Ponadto inwestor wyjaśnił, iż ze względu na problemy rodzinne i zajmowanie się pracą w gospodarstwie dopiero w dniu kontroli (7 lipca 2006 r.) dowiedział się, że najemca już rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w przedmiotowym budynku. Skarżący podniósł także, iż najemca nie ustalił ze skarżącym terminu podjęcia działalności i nie zawiadomił go o podjęciu działalności w budynku. Inwestor wskazał na najemcę jako podmiot lekceważący przepisy, bowiem najemca wiedział o tym, że stosowny wniosek został złożony, a decyzja o pozwoleniu na użytkowanie nie została jeszcze wydana. Inwestor nie zgadza się na poniesienie odpowiedzialności za działania najemcy. Ponadto skarżący zakwestionował wysokość kary finansowej, której nie jest w stanie udźwignąć, ze względu na sytuację materialną rodziny, a zapłacenie kary byłoby równoznaczne z likwidacją prowadzonego gospodarstwa.