Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej C. F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 marca 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 1380/18 w sprawie ze skargi C. F. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 29 marca 2018 r. znak: ... w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 27 marca 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 1380/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę C. F. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 29 marca 2018 r. znak: ... w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji.
W motywach rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji wskazał, że w postępowaniu budowlanym, dotyczącym decyzji o pozwoleniu na budowę, tak określony interes prawny ustala się na podstawie art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm.), a więc w nieco węższym podmiotowo zakresie, bowiem odwołującym się do wymienionych w tym przepisie osób tj. inwestora oraz właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Obszar oddziaływania obiektu jest przy tym definiowany w art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego i rozumie się go jako teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy. W sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, a zatem w postępowaniu prowadzonym w trybie nadzwyczajnym, ustalenie interesu prawnego następuje także we wskazany sposób, a więc przy uwzględnieniu kręgu podmiotowego określonego w art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego. Tryb nadzwyczajny nie zmienia bowiem tego, że nadal mamy w takiej sprawie do czynienia z "kontrolą" udzielonego pozwolenia na budowę (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 kwietnia 2007 r., sygn. akt II OSK 598/06; wyroki WSA w Warszawie z dnia 17 czerwca 2008r., sygn. akt VII SA/Wa 470/08; wyrok z dnia 3 września 2008 r., sygn. akt VII SA/Wa 904/08).
Skarżący kwestionuje to, że przepis art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego nie powinien mieć w jego sprawie zastosowania, bowiem kwestionowana w trybie nieważności decyzja została wydana w 1996 roku, a więc przed nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 27 marca 2003 r. wprowadzającą ten właśnie przepis szczególny, wyraźnie ograniczający krąg stron w postępowaniu w sprawach dotyczących pozwolenia na budowę. Strona domaga się zatem ustalenia jej interesu prawnego na podstawie szerszej normy prawnej jaką jest art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego.
Sąd pierwszej instancji nie podzielił tego stanowiska. Po pierwsze, z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2003 r., Nr 80, poz. 718) wynika, iż przepisy dotychczasowe stosuje się wyłącznie do spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną. Po drugie, co istotniejsze, argumentacja strony stoi w oczywistej opozycji do naczelnej zasady dotyczącej ustalania interesu prawnego, przejawiającej się w tym, iż jest on indywidualny, konkretny, ale przede wszystkim aktualny (na daną chwilę) i obiektywnie sprawdzalny.