Przepis art. 125 § 1 p.p.s.a. określa zamknięty katalog przesłanek fakultatywnego zawieszenia postępowania sądowoadministracyjnego. Postępowanie w sprawie ułaskawienia przez Prezydenta RP nie jest postępowaniem administracyjnym i nie może uzasadnić zawieszenia postępowania sądowoadministracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Roman Hauser (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Siegień Sędzia del. WSA Michał Ruszyński Protokolant starszy asystent sędziego Łukasz Pilip po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej F. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 października 2017 r. sygn. akt II SA/Wa 799/17 w sprawie ze skargi F. M. na postanowienie Komisarza Wyborczego w Płocku z dnia [...] maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu wójta oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 5 października 2017 r., sygn. akt II SA/Wa 799/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej WSA albo sąd I instancji) oddalił skargę F. M. (dalej skarżący) na postanowienie Komisarza Wyborczego w Płocku z dnia [...] maja 2017 r., nr [...], wydane w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu wójta.
Wyrok został wydany w następującym stanie prawnym i faktycznym sprawy:
Komisarz Wyborczy w Płocku, postanowieniem z dnia [...] maja 2017 r., wydanym na podstawie art. 492 § 1 pkt 4, § 2a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 15) dalej k.w., stwierdził wygaśnięcie mandatu Wójta Gminy [...] F. M., wskutek utraty prawa wybieralności w związku z prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Płocku Wydział V Karny Odwoławczy z dnia [...] kwietnia 2017 r., sygn. akt [...].
Pismem z dnia 29 maja 2017 r. skarżący wniósł skargę do WSA zarzucając zaskarżonemu postanowieniu naruszenie prawa materialnego, tj. art. 492 § 1 pkt 4, § 2a i § 3a oraz art. 493 w zw. z art. 11 § 2 pkt 1 k.w., pomimo, że orzeczona kara została przez Sąd warunkowo zawieszona na okres próby. Skarżący podniósł także zarzut naruszenia przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a., co miało istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem doprowadziło do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu burmistrza.
W odpowiedzi na skargę Komisarz Wyborczy wniósł o jej oddalenie.
Odnosząc się do zarzutów skargi organ podniósł, iż skazanie prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego na karę pozbawienia wolności nie budzi żadnych wątpliwości, a prawomocność tego wyroku została potwierdzona. Zarzut skarżącego dotyczący nieuwzględnienia faktu warunkowego zawieszenia wymierzonej mu kary pozbawienia wolności, jako przesłanki negatywnej do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu, nie jest trafny, gdyż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych skazanie na karę pozbawienia wolności to zarówno orzeczenie bezwzględnego wykonania kary jak i orzeczenie warunkowego zawieszenia jej wykonania.
Uzasadniając wskazany na wstępie wyrok, WSA uznał, że zostały spełnione przesłanki wygaśnięcia mandatu skarżącego. Taka sytuacja obligowała Komisarza Wyborczego do wydania postanowienia stwierdzającego wygaśnięcie mandatu wójta. Należy przy tym wskazać, że wygaśnięcie mandatu następuje ex lege, zaś postanowienie Komisarza ma charakter wyłącznie deklaratoryjny.
Sąd stwierdził, iż skarżący został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwa umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. W świetle art. 11 § 2 pkt 1 k.w., nie ma prawa wybieralności osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. Powyższe oznacza, iż sankcja utraty mandatu wójta, pochodzącego z wyboru, musi być zastosowana w sytuacji zaistnienia ww. przesłanek nakazujących wygaszenie takiego mandatu. Przepis art. 11 § 2 pkt 1 k.w. ma charakter normy prawnej bezwzględnie obowiązującej. Zawiera on imperatywne sformułowanie "Nie ma prawa wybieralności w wyborach osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego". W takim przypadku organ prowadzący postępowanie w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia biernego prawa wyborczego ma obowiązek zastosowania tego przepisu. Podobnie przepis art. 492 § 1 pkt 2 k.w. regulujacy wygaszenie mandatu wójta (burmistrza) jest przepisem o charakterze bezwzględnym. Obydwa te przepisy, zgodnie z zasadą clara non sunt interpretanda (nie dokonuje się wykładni tego, co jasne) nie wymagają interpretacji przy pomocy wykładni systemowej i celowościowej, szczególnie, iż pojęcie pochodzące z gałęzi prawa karnego, a zamieszczone w art. 11 § 2 pkt 1 k.w., nie budzą żadnych wątpliwości w doktrynie i orzecznictwie. Wskazać również należy, że art. 11 § 2 pkt 1 k.w. dotyczy osoby skazanej prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności, a w pojęciu skazania na karę pozbawienia wolności mieści się zarówno orzeczenie bezwzględnego wykonania kary, jak i orzeczenie warunkowego zawieszenia jej wykonania. Tym samym ustawodawca uznaje, że osoby, które dopuściły się czynu karalnego zagrożonego określonym rodzajem kary stają się niegodne piastowania funkcji w urzędach publicznych, a co za tym idzie tracą prawo wybieralności i bez znaczenia jest fakt, że kara została warunkowo zawieszona.