Dnia 18 sierpnia 2016 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Leszek Kamiński Sędziowie sędzia NSA Paweł Miładowski /spr./ sędzia del. NSA Andrzej Wawrzyniak Protokolant asystent sędziego Julia Słomińska po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej M. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 maja 2014 r. sygn. akt IV SA/Wa 2452/13 w sprawie ze skargi M. S. na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 12 maja 2014 r., sygn. akt IV SA/Wa 2452/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalił skargę M. S. na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, zwanego dalej "GIOŚ", z dnia [...] lipca 2013 r., nr [...], w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej. W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Urząd Celny we W. ujawnił, że skarżący nie zgłosił faktu nabycia wewnątrzwspólnotowego pojazdów, tj. 8 szt. uszkodzonych, niekompletnych pojazdów. Powyższe pojazdy skarżący sprowadził z Wielkiej Brytanii, Austrii oraz Włoch. W związku z tym zostało wszczęte postępowanie celem ich zagospodarowania jako odpadu o kodzie 16 01 04*. Postanowieniem z dnia [...] października 2009 r., znak: [...], GIOŚ, na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz. U. Nr 124, poz. 859, ze zm.) w związku z art. 24 ust. 3 rozporządzenia (WE) Nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczenia odpadów (Dz. U. UE L 190 z 12 lipca 2006 r., ze zm.), wezwał M. S. do oddania ww. odpadów o kodzie 16 01 04* do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub prowadzącego punkt zbierania pojazdów, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania postanowienia. Następnie ustalono, że ww. pojazdy zostały sprzedane obywatelowi Ukrainy. W związku z tym GIOŚ decyzją z [...] kwietnia 2010 r., nr [...], umorzył postępowanie w sprawie określenia sposobu gospodarowania odpadami przywiezionymi nielegalnie.
Decyzją z dnia [...] września 2010 r., nr [...], [...] Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, na podstawie art. 32 ust. 1, w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów i w związku z art. 3 ww. rozporządzenia Nr 1013/2006, nałożył na skarżącego, jako odbiorcę ww. odpadów przywiezionych nielegalnie, karę pieniężną w wysokości 110000 zł.
Organ I instancji uznał, że ww. pojazdy wypełniły definicję odpadu. Odpady te zostały przemieszczone na terytorium Polski z naruszeniem zasad określonych w tytule II rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 w sprawie przemieszczania odpadów. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględniono ilość i charakter wwiezionych do kraju odpadów, tj. 8 uszkodzonych pojazdów o kodzie 16 01 04*, brak wcześniejszych naruszeń przepisów w zakresie ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów i rozporządzenia (WE) Nr 1013/2006, brak udokumentowanego zagrożenia dla ludzi i środowiska powodowanych przez te odpady.
Odwołanie od ww. decyzji wniósł M. S..
Zaskarżoną decyzją GIOŚ utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
Organ odwoławczy odniósł się do złożonych przez skarżącego opinii rzeczoznawcy samochodowego. Wynika z nich, że są to samochody uszkodzone, niekompletne, o różnym stopniu demontażu. Poza tym opinie te organ ocenił jako niespójne. Przedstawiono określone dokumenty dotyczące tych pojazdów. Organ wskazał, że 7 z 8 pojazdów nie posiadało kompletu dokumentów umożliwiających po naprawie ich ponowną rejestrację, tym samym wykluczało możliwość wykorzystania takich pojazdów w sposób zgodny z ich pierwotnym przeznaczeniem. Podkreślił, że przekazaniu 7 pojazdów na rzecz skarżącego przez poprzednich posiadaczy nie towarzyszyło przekazanie ich dowodów rejestracyjnych, co wskazuje, że jeszcze na terenie państw pochodzenia tych pojazdów stanowiły one pojazdy wycofane z eksploatacji. Wykazuje to na zakup pojazdów z przeznaczeniem na demontaż w celu pozyskania części zamiennych. Brak powyższych dokumentów jednoznacznie wyklucza możliwość wykorzystania takich pojazdów w sposób zgodny z ich pierwotnym przeznaczeniem. Nadto skarżący potwierdził ww. przeznaczenie przedmiotowych pojazdów jako źródło części zamiennych. Nie uiścił podatku od towarów i usług z tytułu nabycia środka transportu. Z tych względów GIOŚ uznał, że przedmiotowe pojazdy wypełniają definicję odpadów, o jakiej mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o odpadach (por. wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 18 grudnia 2007 r. w sprawie C-194/05). Stwierdzony stan uszkodzonych pojazdów stanowi podstawę do zakwalifikowania przedmiotów postępowania do kategorii Q2 - "produkty nieodpowiadające wymaganiom jakościowym", określonej w załączniku nr 1 do ww. ustawy o odpadach. Powyższa ocena została sformułowana zgodnie z regułami postępowania wynikającymi z art. 77 § 1 K.p.a. W oparciu o te reguły organ ocenił, że ww. opinie zostały sporządzone przez rzeczoznawcę, który nie ma uprawnień do oceny czy dany pojazd stanowi odpad. Ponadto takie prywatne opinie nie stanowią dowodu z opinii biegłego, o jakiej stanowi art. 84 § 1 K.p.a. Stanowią ogólną analizę prawa w zakresie zagadnień związanych z międzynarodowym przemieszczaniem odpadów, definicji odpadów i zasad postępowania administracyjnego. Opinie te nie odnoszą się bezpośrednio do okoliczności przedmiotowej sprawy. Organ wskazał, że wyposażenie przedmiotowych pojazdów uzasadnionym czyniło sklasyfikowanie odpadu pod kodem 16 01 04*, jako niebezpieczne. Z tego względu międzynarodowe przemieszczenie odpadów w postaci ww. pojazdów do Polski powinno się odbyć w zastosowaniem procedury uprzedniego pisemnego zgłoszenia i uzyskania zgody właściwych organów. Skoro skarżący był odbiorcą odpadów, zasadnym było zastosowanie art. 32 ust. 1 ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów. Przepis ten zaś nie uzależnia nałożenia przedmiotowej kary od różnych okoliczności, lecz czyni ten obowiązek obligatoryjnym w każdym przypadku w stosunku do odbiorcy odpadów sprowadzonych nielegalnie.