Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Gliniecki Sędziowie Sędzia NSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz Sędzia del. WSA Mirosława Pindelska (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Łukasz Pilip po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] Sp. z o.o. z siedzibą w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 czerwca 2012 r. sygn. akt I SA/Wa 488/12 w sprawie ze skargi [...] Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] stycznia 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 19 czerwca 2012 r. o sygn. akt I SA/Wa 488/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę [...] Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (zwanego dalej: "Ministrem") z dnia [...] stycznia 2012 r. o numerze [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2010 r. o numerze [...], Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków pod nr [...] krajobraz kulturowy fortu [...] w K.
Wnioskiem z dnia 30 czerwca 2011 r. skarżąca Spółka wystąpiła do Ministra o stwierdzenie nieważności powyższej decyzji podnosząc, iż organ ochrony zabytków rażąco naruszył art. 9 w związku z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. nr 162 poz. 1568 ze zm.) poprzez wpisanie do rejestru zabytków parku kulturowego bez wykazania posiadania przez zespół obiektów podlegających wpisowi -wartości historycznej, artystycznej i naukowej.
Pismem z dnia 21 stycznia 2011 r. Minister zwrócił się do Spółki o wskazanie na jakiej podstawie wywodzi swoje prawo do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji o wpisie do rejestru zabytków.
W odpowiedzi skarżąca wyjaśniła, że jest właścicielem nieruchomości znajdujących się w rejonie ulic [...] i [...], wzdłuż których znajduje się zieleń maskująca wpisana do rejestru zabytków przedmiotową decyzją. Zdaniem Spółki oznacza to, że powyższy zapis wpływa bezpośrednio na prawa i obowiązki właścicieli nieruchomości położonych w rejonie tych dróg, w tym na jej prawa i obowiązki. Ponadto we wniosku o stwierdzenie nieważności Spółka podniosła, że objęcie ochroną konserwatorską zieleni maskującej, znajdującej się na granicy z nieruchomościami należącymi do osób fizycznych i prawnych rodzi istotne wątpliwości, zwłaszcza w przypadku drzew, które ze względu na specyfikę konarów i systemu korzeniowego mogą przechodzić na nieruchomości prywatne.
Decyzją z dnia [...] marca 2011 r. o numerze [...] Minister odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia [...] stycznia 2010 r. W ocenie organu, wnioskująca Spółka nie wykazała, że posiada indywidualny interes prawny do skutecznego wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji. Minister wyjaśnił, iż prawa i obowiązki administracyjnoprawne, jakie powstają po wydaniu ostatecznej decyzji o wpisie zabytku nieruchomego do rejestru, obciążają przede wszystkim jego właściciela oraz posiadacza zależnego, tj. użytkownika wieczystego, osobę korzystającą z zabytku pod innym tytułem prawnorzeczowym (np. użytkownika), czy też zobowiązaniowym (np. dzierżawcę, najemcę części zabytku nieruchomego), a także jednostkę organizacyjną posiadającą nieruchomość w trwałym zarządzie. Organ zauważył następnie, iż skarżąca Spółka nie brała udziału w postępowaniu zakończonym wydaniem decyzji, o której stwierdzenie nieważności występuje. Dlatego też powinna wskazać konkretny przepis prawa materialnego, którego złamanie przez w/w decyzję narusza jej uprawnienia.