Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Dałkowska-Szary Sędziowie Sędzia NSA Maciej Dybowski (spr.) Sędzia del. NSA Tomasz Zbrojewski Protokolant asystent sędziego Hubert Sęczkowski po rozpoznaniu w dniu 17 października 2013 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej S. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 21 marca 2013 r. sygn. akt II SA/Po 190/13 w sprawie ze skargi S. D. na uchwałę Rady Miejskiej [...] z dnia [...] 2013 r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 21 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Po 190/13 oddalił skargę S. D. na uchwałę Rady Miejskiej [...] z dnia [...] 2013 r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że zaskarżoną uchwałą z [...] 2013 r. nr [...] (dalej Uchwała) Rada Miejska [...] (dalej Rada), na podstawie art. 190 ust. 1 pkt 2a i ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 176, poz. 1190, zm. Dz.U. z 2011 r. nr 34, poz. 172, dalej ow bądź Ordynacja wyborcza) i art. 24f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm., dalej usg), w związku z art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Kodeks wyborczy (Dz.U. nr 21, poz. 113 ze zm.), stwierdziła wygaśnięcie mandatu radnego Rady Miejskiej [...] - S. D. z powodu naruszenia zakazu łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego Gminy [...].
W uzasadnieniu Uchwały wskazano, że z dniem 3 października 2012 r. wpisano S. D. jako członka Zarządu Gminnej Spółdzielni [...] w Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółdzielnia dzierżawi od Gminy [...] (dalej Gmina) nieruchomość stanowiącą własność Gminy położoną w [...]. Nieruchomość wykorzystywana jest do prowadzenia działalności gospodarczej - sklepu spożywczo-przemysłowego. Świadczy to o tym, że radny naruszył zakaz zawarty w przywołanym wyżej przepisie.
Uchwałę zaskarżył S. D. (dalej skarżący), zarzucając jej naruszenie art. 190 ust. 2 i ust. 3 ow i naruszenie art. 24f ust. 1 usg. W uzasadnieniu skargi wywodził, że Rada zaniechała zastosowania art. 190 ust. 3 ow, w rezultacie czego pozbawiony został możliwości podjęcia obrony i przedstawienia własnej argumentacji dotyczącej całej sytuacji. W jego ocenie Rada nie zbadała na czym miała polegać istota naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 24f usg. Rada przed podjęciem Uchwały nie przeprowadziła stosownej kontroli i nie zbadała żadnych dokumentów pochodzących z GS [...], w szczególności dokumentów w postaci statutu Spółdzielni, Regulaminu Zarządu, uchwał Zarządu i tym podobnych, z których to dokumentów wynikałby mechanizm podejmowania decyzji w Zarządzie Spółdzielni. Zwrócono uwagę, że umowę najmu między Gminą [...], a GS [...], której przedmiotem był lokal użytkowy będący własnością Gminy, zawarto dnia 31 sierpnia 2012 r. bez wiedzy i woli skarżącego. Przedmiotową umowę z ramienia Spółdzielni podpisał Prezes Zarządu i z-ca Prezesa Zarządu, a nie skarżący. Rada nie zbadała, co działo się z lokalem będącym przedmiotem najmu przed 31 sierpnia 2012 r. Lokal ten nieprzerwanie od kilkunastu lat Spółdzielnia wynajmowała od Rady [...]. Zdaniem skarżącego, wyłącznie na użytek Uchwały zmieniono wynajmującego (w ten sposób, że w miejsce Rady [...], w nowej umowie wpisano Gminę [...]). Czynności tych dokonano w sierpniu 2012 r. i zdaniem S. D., próbowano w ten sposób obejść prawo. Skarżący podniósł, że pismem z 21 grudnia 2012 r. złożył wobec Zarządu Spółdzielni oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych przyjęcia funkcji w Zarządzie Spółdzielni, a nadto innym pismem z 21 grudnia 2012 r., wniósł o podjęcie procedur zmierzających do wykreślenia go z Zarządu Spółdzielni. S. D. poddał w wątpliwość ważność umowy najmu z 31 sierpnia 2012 r., której przedmiotem miała być własność gminna. Jego zdaniem sposób, tryb, a w szczególności szybkość zawarcia owej umowy najmu, uzasadniają wątpliwości co do ważności zawartej umowy, a w przypadku ustalenia, że umowa jest nieważna i prowadziła do obejścia prawa - niezasadnym byłby zarzut, że jako radny pełnił funkcję członka Zarządu w podmiocie, który korzysta z mienia komunalnego gminy. Uzasadniając zachowanie terminu do wniesienia skargi skarżący podał, że uchwałę podjęto 1 lutego 2013 r. i na jego interwencję, dnia 11 lutego 2013 r. Przewodnicząca Rady Miasta wręczyła mu pismo, z którego wynika, że uchwałę nadano na poczcie dnia 4 lutego 2013 r. Wraz z tym pismem wydano mu odpis Uchwały. Wyjaśnił, że do dnia 11 lutego 2013 r. nie doręczono mu [odpisu] uchwały wysłanej pocztą.