Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak Sędziowie Sędzia NSA Paweł Miładowski Sędzia del. WSA Maciej Dybowski (spr.) Protokolant Elżbieta Maik po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. Ś. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 maja 2010 r., sygn. akt IV SA/Wa 516/10 w sprawie ze skargi J. Ś. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] stycznia 2010 r., nr [...] w przedmiocie odmowy uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 maja 2010 r. sygn. akt IV SA/Wa 516/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie ze skargi J. Ś. oddalił skargę J. Ś. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] stycznia 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy.
W uzasadnieniu stanowiska Sąd ten przedstawił następujące okoliczności faktyczne i prawne.
Postanowieniem z dnia [...] stycznia 2010 r. nr l.dz. [...] (dalej postanowienie z [...] stycznia 2010 r.) Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego (dalej Minister), po rozpatrzeniu zażalenia J. Ś. (dalej skarżąca), na postanowienie Stołecznego Konserwatora Zabytków (dalej Konserwator), działającego z upoważnienia Prezydenta miasta stołecznego Warszawy z dnia [...] czerwca 2009 r. nr [...], odmawiające uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na rozbudowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego w zabudowie bliźniaczej na działce nr ew. [...] z obrębu [...] przy ulicy [...] w Warszawie, utrzymał w mocy postanowienie organu I instancji.
Postanowieniem z dnia [...] grudnia 2008 r. nr [...] Konserwator odmówił uzgodnienia projektu decyzji ustalającej warunki zabudowy dla planowanej inwestycji. Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2009 r. l.dz. [...] Minister uchylił postanowienie Konserwatora w całości i przekazał temu organowi sprawę do ponownego rozpoznania. W ocenie organu odwoławczego ustalenia faktyczne dokonane przez Konserwatora budziły wątpliwości, a rozstrzygnięcie nosiło cechy dowolności. W ocenie Ministra, Konserwator nie wyważył w należyty sposób interesu społecznego i słusznego interesu strony, w szczególności nie wyjaśniając, na jakiej podstawie uznał, że planowana inwestycja wpłynie negatywnie na walory urbanistyczne miasta - ogrodu, a w szczególności, że niemożliwa jest rozbudowa o część, która ma tak duże gabaryty i że planowana inwestycja naruszy willowo-ogrodowy charakter zabudowy. Postanowieniem z dnia [...] czerwca 2009 r. Konserwator ponownie odmówił uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy dla planowanej inwestycji. Skarżąca wniosła zażalenie na postanowienie Konserwatora z [...] czerwca 2009 r.
Rozpatrzywszy wniesione zażalenie, Minister nie znalazł podstaw do jego uwzględnienia, w konsekwencji czego utrzymał postanowienie Konserwatora w mocy. Uzasadniając własne rozstrzygnięcie, Minister wskazał w szczególności, że teren inwestycji znajduje się w obszarze Zespołu urbanistycznego i budowlanego dawnego "Miasta - Ogrodu Czeniaków", zwanego też "Miastem - Ogrodem Sadybą" - wpisanego do rejestru zabytków pod nr rej.1559-A decyzją z dnia [...] grudnia 1993 r. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Warszawie (dalej decyzja z 2 grudnia 1993 r.). Ochronie konserwatorskiej podlegają relacje przestrzenne między obiektami zabudowy, układ ulic i działek, współzależność między zabudową, zielenią, a otwartą przestrzenią oraz wygląd zewnętrzny poszczególnych budowli. Działania służby ochrony zabytków ukierunkowane są na ochronę zachowanych wartości zabytkowego układu przestrzennego Miasta - Ogrodu. Podnoszona przez skarżącą częściowa dewastacja tego układu nie jest jeszcze powodem, by dopuszczać do jego całkowitego zniszczenia. Ze względów konserwatorskich należy dążyć do zachowania wszelkich cech i parametrów architektonicznych budynków, świadczących o ich oryginalnej formie oraz jednorodności stylistycznej zespołu zabudowy, zwłaszcza od strony przyulicznej pierzei. Mimo przekształceń budynku przy ul. [...], układ urbanistyczny tego obszaru charakteryzuje się regularnością podziałów parcelacyjnych i sposobu zagospodarowania poszczególnych działek. Zostało dowiedzione, że na tym terenie zachowana jest nadal podstawowa zasada kompozycji zespołu, jaką jest symetria zabudowy bliźniaczej. Istotną jego cechą jest nadal jednolitość zabudowy i zachowany rytm między zabudową na poszczególnych działkach, a prześwitami zieleni po obu stronach poszczególnych budynków od strony frontowej. Tymczasem, realizacja zamierzenia budowlanego polegającego na rozbudowie budynku głównego bliźniaczego od strony jego bocznej elewacji, do wysokości dwu kondygnacji, doprowadziłaby do niekorzystnej zmiany charakteru architektury budynku i do stworzenia nieproporcjonalnie szerokiej elewacji frontowej, mimo wycofania części dobudowanej w stosunku do zasadniczej bryły budynku. Jednocześnie wpłynęłaby niekorzystnie na charakter zabudowy całego kwartału przez naruszenie czytelnych reguł w obrębie zespołu zabudowy przy ul. [...]. Wobec tych ustaleń Minister uznał stanowisko Konserwatora za zasadne mimo tego, że planowana inwestycja nie spowoduje znacznego zwiększenia powierzchni zabudowy do powierzchni działki (do 34%) i nie wpłynie znacząco na zmniejszenie części ogrodowej terenu inwestycji. Planowana inwestycja nie może zostać uzgodniona ze stanowiska konserwatorskiego, bowiem nie dostosowuje się do charakterystycznych cech istniejącego zespołu zabudowy, negatywnie wpływając na walory przestrzenno-krajobrazowe zabytkowego obszaru. W interesie społecznym leży ochrona obszaru o wartościach zabytkowych i niedopuszczenie do zniszczenia historycznego wyrazu architektonicznego wnętrza ulicy.