Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Miron Sędziowie sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) sędzia del. WSA Kazimierz Bandarzewski Protokolant starszy asystent sędziego P. Z. po rozpoznaniu w dniu 8 października 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej G. O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 stycznia 2019 r., sygn. akt VII SA/Wa 2841/18 w sprawie ze skargi M. O. i G. O. na decyzję Rzecznika Praw Pacjenta z dnia 21 września 2018 r., znak: ... w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od G. O. na rzecz Rzecznika Praw Pacjenta kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 30 stycznia 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 2841/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę M. O. i G. O. na decyzję Rzecznika Praw Pacjenta z dnia 21 września 2018 r. znak: ... w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny, kontrolując zaskarżoną decyzję podkreślił, że decyzja Rzecznika Praw Pacjenta z dnia 21 września 2018 r., została zaskarżana w części dotyczącej podstawy prawnej wszczęcia postępowania, to jest art. 59 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. z 2017 r. poz. 1318 ze zm.), podstawy prawnej umorzenia postępowania, przez wskazanie art. 67 ww. ustawy oraz w części uzasadnienia odnoszącego się do podstawy wszczęcia i umorzenia postępowania. Adekwatnie do tego, we wnioskach skargi, wniesiono o uchylenie zaskarżonej decyzji w części obejmującej: (1) podstawę prawną wszczęcia i prowadzenia postępowania, (2) podstawę prawną umorzenia postępowania - art. 67 ustawy, (3) uzasadnienie decyzji odnoszące się do podstawy wszczęcia i umorzenia postępowania.
Sąd zauważył jednak, że zaskarżona decyzja w swojej osnowie nie zawiera formalnie wyodrębnionych części, które nadawałyby się do oddzielnego zaskarżenia. Zgodnie z zasadą niezwiązania zarzutami skargi (art. 134 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.), sąd ma obowiązek dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu nie będąc ograniczony sposobem sformułowania skargi, użytymi argumentami, podniesionymi wnioskami, zarzutami i żądaniami. Sąd uznał zatem, że miał obowiązek zbadania zgodności z prawem decyzji w całości (skoro nie jest możliwe wyodrębnienie zaskarżonej części oraz pozostałej części tej decyzji).
Zdaniem Sądu, nie było podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji o umorzeniu postępowania. Organ wskazał jako podstawę prawną decyzji - przepis art. 105 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 59 ust. 1 pkt 1 i art. 65 i 67 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Sąd podkreślił, że kwestionowane przez skarżących przepisy art. 59 ust. 1 pkt 1 i art. 65 i 67 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r., wymienione zostały jako pozostające w związku z art. 105 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, który decydował o umorzeniu postępowania. Przy czym, w ocenie Sądu, stwierdzenie, że przepisy te nie pozostawały w związku z art. 105 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego (nie miały w sprawie zastosowania) nie powoduje (także zgodnie z wywodami skargi), że umorzenie postępowania jest rozstrzygnięciem wadliwym. W końcowej części uzasadnienia zaskarżonej decyzji - stanowiącej swoistą reasumpcję - organ wskazał, że stosownie do art. 105 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, organ wydaje decyzję o umorzeniu postępowania. Postępowanie administracyjne nie może toczyć się w sytuacji, gdy w jego toku przestał istnieć jego przedmiot, bądź gdy przedmiot nie istniał już przed wszczęciem postępowania. Bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, ma miejsce, gdy brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygniecie jej co do istoty. Ustalenie przez organ administracji publicznej istnienia przesłanki, o której mowa w art. 105 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego zobowiązuje do umorzenia postępowania. Nie ma bowiem podstaw do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty. Dalsze prowadzenie postępowania w takim przypadku stanowiłoby o jego wadliwości, mającej wpływ na wynik sprawy.