Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak Sędzia del. WSA Agnieszka Wilczewska-Rzepecka po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 5 kwietnia 2017 r. sygn. akt II SA/Rz 1456/16 w sprawie ze skargi I. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy I. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; II. zasądza od I. D. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. kwotę 650 (sześćset pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2017 r., sygn. akt II SA/Rz 1456/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, uwzględniając skargę I. D., uchylił zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego, zwanego dalej "SKO", w K. z dnia [...] sierpnia 2016 r., nr [...], i decyzję Burmistrza U. z dnia [...] czerwca 2016 r., nr [...], w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy. W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Decyzją z dnia [...] czerwca 2016 r., nr [...], znak: [...], Burmistrz U., na wniosek J. B., ustalił warunki zabudowy dla inwestycji obejmującej legalizację samowoli budowlanej polegającej na 1) rozbudowie, nadbudowie i przebudowie dobudowanej części mieszkalnej do istniejącego budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz ze zmianą sposobu użytkowania strychu na pomieszczenia mieszkalne, 2) rozbudowie i przebudowie budynku garażowo-gospodarczego, parterowego z poddaszem użytkowym, podpiwniczonego, 3) budowie łącznika parterowego, podpiwniczonego pomiędzy budynkiem mieszkalnym, a budynkiem garażowo-gospodarczym, na działce nr [...] położonej w U..
Odwołanie od ww. decyzji wniosła I. D..
Zaskarżoną decyzją SKO w K. utrzymało w mocy ww. decyzję o warunkach zabudowy.
Organ odwoławczy wskazał, że inwestor spełnił wszystkie wymogi statuowane treścią ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ocenił, że możliwe jest ustalenie parametrów zabudowy dla inwestycji objętej postępowaniem naprawczym w odniesieniu do sąsiedniej zabudowy objętej analizą planistyczną. Ustalano zatem parametry w następującym zakresie: - nieprzekraczalnej linii zabudowy, - wielkości powierzchni zabudowy, - wielkości powierzchni biologicznie czynnej, - szerokości elewacji frontowej, - wysokości elewacji frontowej, - geometrii dachu, - kolorystyki dachu i elewacji. Ponadto wyjaśnił, że postępowanie dotyczące ustalenia warunków zabudowy zostało przeprowadzone w związku z toczącym się przed Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w U. postępowaniem naprawczym (w trybie art. 50-51 Prawa budowlanego) dotyczącym samowoli budowlanej. Organ nadzoru budowlanego zawiesił postępowanie naprawcze do czasu wydania decyzji o warunkach zabudowy. Co prawda, postępowanie w sprawie wydania decyzji o warunkach zabudowy jest, co do zasady, postępowaniem dotyczącym planowanej inwestycji, a więc inwestycji, która ma dopiero powstać. Zasada ta nie ma jednakże zastosowania w sytuacji, gdy decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu jest niezbędna do legalizacji "samowoli budowlanej" w postępowaniu prowadzonym przez organ nadzoru budowlanego. Pogląd taki został już ugruntowany w orzecznictwie sądów administracyjnych w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2007 r., sygn. P 37/06. Wyrok ten dotyczy sytuacji gdy obiekt został wzniesiony bez wymaganego pozwolenia na budowę, a do jego legalizacji w trybie art. 48 Prawa budowlanego niezbędne jest przedłożenie przez wnioskodawcę decyzji o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, w sytuacji braku dla danego terenu planu miejscowego. W ocenie SKO, taką regułę należy też zastosować do postępowań [naprawczych] prowadzonych w trybie art. 50-51 Prawa budowlanego, które dotyczą inwestycji realizowanych na podstawie pozwolenia na budowę, jednak w trakcie realizacji inwestycji doszło do naruszenia prawa, np. zmieniono zakres zagospodarowania terenu wynikający z udzielonego pozwolenia na budowę. Wtedy organ nadzoru budowlanego jest zobligowany do żądania od inwestora przedłożenia decyzji o warunkach zabudowy. Ocena zgodności zrealizowanej, czy realizowanej inwestycji w świetle przepisów ustawy, w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie należy do organu nadzoru budowlanego. Przyjmując założenie, że w przypadku samowolnego wykonania robót budowlanych, legalizowanych w trybie art. 50-51 Prawa budowanego, niedopuszczalne jest wydanie decyzji o warunkach zabudowy, oznaczałoby uprzywilejowanie inwestorów dopuszczających się samowoli budowlanej, do której zastosowanie znajduje art. 48 Prawa budowlanego. Brak możliwości uzyskania decyzji o warunkach zabudowy na potrzeby postępowania naprawczego prowadzonego w trybie art. 50-51 Prawa budowlanego oznaczałoby, że wykonanych robót nie mógłby zalegalizować organ nadzoru budowlanego. Stąd też SKO uznało, że dopuszczalne jest wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla potrzeb legalizacji robót budowlanych, co do których organ nadzoru budowlanego prowadzi postępowanie na podstawie przepisów art. 50-51 Prawa budowlanego.