Skarga kasacyjna na rozstrzygnięcie nadzorcze Prezesa Rady Ministrów w przedmiocie zawieszenia organów Gminy Parysów i ustanowienia zarządu komisarycznego uchyla zaskarżony wyrok i
Tezy

1. Podejmując rozstrzygnięcie nadzorcze zawieszające organy gminy i wprowadzające zarząd komisaryczny Prezes Rady Ministrów Działa w ramach uznania administracyjnego, którego granice wyznaczają ustawowe przesłanki zawieszenia organów gminy i ustanowienia zarządu komisarycznego.

2. Wójt, mimo innego trybu wyboru, jest organem wykonawczym, ściśle powiązanym funkcjonalnie z radą gminy. Te bezpośrednie zależności sprawiają, że w wyniku niedziałania organu stanowiącego także działanie wójta - jako organu wykonawczego - nie odpowiada standardom prawnym i staje się nieskuteczne.

3. Podstawową przesłankę podjęcia rozstrzygnięcia nadzorczego o zwieszeniu organów gminy i ustanowieniu zarządu komisarycznego stanowi brak skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych, który jest konsekwencją naruszania prawa i płynących z niego obowiązków przez organy gminy. O zastosowaniu określonego środka nadzoru decyduje organ nadzoru.

4. Przedwczesne powołanie komisarza rządowego nie uzasadnia podjęcia przez niego czynności przed uprawomocnieniem się rozstrzygnięcia nadzorczego i nie czyni go stroną postępowania sądowego uruchomionego skargą gminy na rozstrzygnięcie nadzorcze.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak Sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędzia NSA Małgorzata Stahl /spr./ Protokolant Mariusz Szufnara po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Rady Ministrów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 sierpnia 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 640/09 w sprawie ze skargi Gminy Parysów na rozstrzygnięcie nadzorcze Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 marca 2009 r. w przedmiocie zawieszenia organów Gminy Parysów i ustanowienia zarządu komisarycznego uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 5 sierpnia 2009 r., sygn. akt II SA/Wa 640/09 na skutek skargi Gminy Parysów na rozstrzygnięcie nadzorcze Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 marca 2009 r. w przedmiocie zawieszenia organów Gminy Parysów i ustanowienia zarządu komisarycznego w punkcie 1) uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze, w punkcie 2) orzekł, że zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze nie podlega wykonaniu w całości, w punkcie 3) zasądził od Prezesa Rady Ministrów na rzecz Gminy Parysów kwotę 240 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że zaskarżonym rozstrzygnięciem nadzorczym Prezes Rady Ministrów, działając na podstawie art. 97 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), zawiesił organy Gminy Parysów i ustanowił w Gminie zarząd komisaryczny na okres do dwóch lat, nie dłużej jednak niż do wyboru rady oraz wójta na kolejną kadencję. Jak wynika z uzasadnienia tego aktu, w dniu 30 grudnia 2007 r. Przewodniczący i Wiceprzewodniczący Rady Gminy Parysów złożyli rezygnację z zajmowanych funkcji. Przewodniczący Rady - mimo złożenia obu rezygnacji - odmówił zwołania sesji Rady w celu podjęcia uchwały o przyjęciu rezygnacji i umożliwienia Radzie dokonania wyboru nowego Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego. Organ nadzoru wskazał, że zgodnie z art. 19 ust. 5 i 6 ustawy o samorządzie gminnym, niepodjęcie przez radę uchwały o przyjęciu rezygnacji z funkcji przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady w ciągu 30 dni od daty ich złożenia powoduje, że funkcje te wygasają. Brak stosownej uchwały Rady Gminy w Parysowie spowodował, że od dnia 31 stycznia 2008 r. Rada Gminy nie posiada Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego Rady, a tym samym nie ma osoby uprawnionej do zwoływania i prowadzenia sesji Rady. W efekcie uniemożliwiono Radzie Gminy w Parysowie podejmowanie jakichkolwiek działań związanych lub zmierzających do wykonywania zadań publicznych, należących do wyłącznej kompetencji Rady, a w konsekwencji uniemożliwiono także realizację zadań publicznych przez organ wykonawczy Gminy. W opinii organu nadzoru, wobec bezprawności działań Rady Gminy Parysów po grudniu 2007 r. oraz braku jakichkolwiek możliwości przywrócenia legalnych działań Rady, a także nieskutecznych działań Wójta, zasadnym pozostaje zawieszenie organów Gminy oraz ustanowienie w niej zarządu komisarycznego.

Gmina Parysów, reprezentowana przez Wójta, w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze zarzuciła, że Prezes Rady Ministrów, zawieszając zarówno Wójta Gminy, jak i Radę, zastosował zbiorową odpowiedzialność względem obu organów, podczas gdy zaistniała w Gminie sytuacja pozwalała na podjęcie działań nadzorczych jedynie wobec Rady Gminy. Brak bowiem czynności ze strony Rady Gminy uniemożliwiał podejmowanie działań przez Wójta, co w konsekwencji musiało powodować, że Gmina nie mogła realizować zadań publicznych w zwykłym trybie. To jednak wiązało się bezpośrednio z niefunkcjonowaniem Rady Gminy, nie zaś Wójta, który jest organem wykonawczym, i którego obowiązki pozostają w ścisłej korelacji z obowiązkami Rady.

Strona 1/10