Sprawa ze skargi na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Olsztynie w przedmiocie ekshumacji zwłok/szczątków
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jan Paweł Tarno /spr./ Sędziowie sędzia NSA Małgorzata Stahl sędzia del. WSA Grzegorz Czerwiński Protokolant Marcin Sikorski po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej P. H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 28 kwietnia 2010 r. sygn. akt II SA/Ol 79/10 w sprawie ze skargi P. H. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Olsztynie z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [A] w przedmiocie ekshumacji zwłok/szczątków oddala skargę kasacyjną

Inne orzeczenia o symbolu:
6209 Inne o symbolu podstawowym 620
Inne orzeczenia z hasłem:
Inne
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Inne orzeczenia ze skargą na:
Inspektor Sanitarny
Uzasadnienie strona 1/8

Wyrokiem z 28 kwietnia 2010 r. sygn. akt II SA/Ol 79/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę P. H. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Olsztynie z [...] grudnia 2009 r. nr [A] w przedmiocie ekshumacji zwłok (szczątków ludzkich).

Wydanie zaskarżonej decyzji zostało poprzedzone następującym postępowaniem:

Decyzjami ostatecznymi z [...] lutego 2008 r. znak: [B] i [C] zezwolono na przeprowadzenie ekshumacji zwłok (szczątków) J. i O. H. z cmentarza przy ul. [a] w Ostródzie na cmentarz przy ul. [b] w Ostródzie.

Następnie decyzją z [...] listopada 2009 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Ostródzie, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2000 r. Nr 23, poz. 295 ze zm.), odmówił P. H. wyrażenia zgody na ekshumację szczątków J. i O. H. W uzasadnieniu wskazał, że w toku postępowania ustalono, iż oprócz H. H., I. L., P. H. i G. H., osobami uprawnionymi do żądania ekshumacji w rozpoznawanej sprawie są prawnuki zmarłych: J. D., E. K., K. L., T. L., A. L., K. H.-P. Z oświadczeń osób uprawnionych wynikało, że zstępni, z wyłączeniem P. H. i G. H., sprzeciwili się ponownej ekshumacji szczątków przodków. Zgodnie ze wskazanym przepisem ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonana na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok za zezwoleniem właściwego inspektora sanitarnego. W sprawie brak było zgody wszystkich uprawnionych osób, a żadna ze stron nie wystąpiła do sądu o rozstrzygnięcie w tej sprawie.

W odwołaniu P. H. i G. H. zarzucili, że organ nie wykazał istnienia przyczyn, dla których wniosek P. H. nie zasługiwał na uwzględnienie. Zdaniem odwołujących się, prawnukowie nie byli legitymowani w tym postępowaniu, a błędne ustalenie stron miało istotny wpływ na wynik sprawy. Na oświadczeniach tych osób organ oparł bowiem swoje rozstrzygnięcie.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Olsztynie decyzją z [...] grudnia 2009 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu podał, że organ pierwszej instancji wyjaśniając stan faktyczny ustalił m.in. krąg osób uprawnionych do żądania ekshumacji i wolę tych osób co do miejsca spoczynku przodków. Wprawdzie ustaleń tych dokonano w postępowaniu wszczętym z wniosku H. H., lecz stan faktyczny był tożsamy ze stanem faktycznym w przedmiotowej sprawie. W obu sprawach do kręgu osób uprawnionych do żądania ekshumacji należą zstępni zmarłych, tj. wnukowie i prawnukowie J. i O. H. Z treści art. 10 w związku z art. 15 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych wynika, że zstępni osoby zmarłej są, w przeciwieństwie np. do krewnych bocznych, określeni bez żadnego ograniczenia. Pomiędzy uprawnionymi istnieje spór co do miejsca, w którym powinny spoczywać zwłoki J. i O. H. Prawo pochowania zwłok osoby zmarłej (wraz z prawem do ekshumacji) oraz pamięć o niej stanowi dobro osobiste chronione art. 23 i art. 24 Kodeksu cywilnego, do ochrony których powołany jest sąd powszechny. Ponadto, prawo do zmiany miejsca spoczywania zwłok jest prawem wspólnym wszystkich żyjących członków rodziny zmarłego, wobec czego do zmiany tego miejsca wymagana jest zgoda wszystkich uprawnionych, którą może zastąpić rozstrzygnięcie sądu powszechnego. Wobec sprzeciwu H. H. i I. L. co do przeniesienia szczątków J. i O. H. na pierwotne miejsce pochówku, postępowanie wszczęte z wniosku P. H. zostało zawieszone, a organ pierwszej instancji wezwał strony do wystąpienia do sądu powszechnego o rozstrzygnięcie o prawie podmiotowym osobistym w zakresie ekshumacji zwłok. Ze złożonych przez wnuków i prawnuków oświadczeń wynikało, że wszyscy zstępni, z wyjątkiem P. H. i G. H., sprzeciwili się ponownej ekshumacji przodków. Wobec istniejącego sporu co do miejsca spoczywania szczątków J. i O. H. organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie mogły wydać zezwolenia na ich ponowną ekshumację.

Strona 1/8
Inne orzeczenia o symbolu:
6209 Inne o symbolu podstawowym 620
Inne orzeczenia z hasłem:
Inne
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Inne orzeczenia ze skargą na:
Inspektor Sanitarny