Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jerzy Stelmasiak (spr.) Sędziowie sędzia NSA Grzegorz Czerwiński sędzia del. NSA Anna Żak po rozpoznaniu w dniu 29 września 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej K.Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 22 stycznia 2020 r. sygn. akt II SA/Go 447/19 w sprawie ze skargi K.Z. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] kwietnia 2019 r., znak [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z 22 stycznia 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił skargę K.Z. (dalej: skarżąca) na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z [...] kwietnia 2019 r. w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że skarżąca wniosła do organu o potwierdzenie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. We wniosku wskazała, że od 1970 r. pracowała w Przedsiębiorstwie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Zielonej Górze i w tym czasie organizowała spotkania z grupami pracowników przedsiębiorstwa w prywatnych mieszkaniach. Podczas tych spotkań przedstawiała zebranym swoje antykomunistyczne poglądy. Skarżąca wskazała, że z powodu jej postawy stosowano wobec niej represje w zakładzie pracy, w tym przeniesiono ją na gorsze stanowisko, a ponadto pomijano przy przyznawaniu nagród i awansów. W 1980 r. skarżąca została wybrana na przewodniczącą KZ "Solidarność" w zakładzie pracy. Po wprowadzeniu stanu wojennego była rozpracowywana przez Służbę Bezpieczeństwa, która ją obserwowała, przeprowadzała wywiady dotyczące jej osoby oraz rewizje w jej domu, w domu jej rodziców i w miejscu pracy. W wyniku działań milicji i organów bezpieczeństwa państwa doznała rozstroju nerwowego. Skarżąca podniosła, że została zwolniona z pracy i pozbawiona możliwości wykonywania zawodu, a także zmuszona do przejścia na wcześniejszą emeryturę. Na potwierdzenie podnoszonych okoliczności przedłożyła w toku postępowania kopie dokumentów przechowywanych w aktach Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu, wydruki z Biuletynu Informacji Publicznej IPN KŚZpNP dotyczące jej rozpracowywania przez organy bezpieczeństwa PRL, oświadczenia świadków oraz decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia 26 października 2017 r., w której stwierdzono, że skarżąca nie była pracownikiem, funkcjonariuszem lub żołnierzem organów bezpieczeństwa państwa oraz nie zachowały się w archiwach IPN dokumenty wytworzone przez stronę lub przy jej udziale w ramach czynności wykonywanych przez nią w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji przez organy bezpieczeństwa państwa.
Decyzją z 30 stycznia 2018 r. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, odmówił skarżącej potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. Jako podstawę rozstrzygnięcia organ wskazał art. 5 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 3 ustawy z 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 690 - dalej jako ustawa). Organ wskazał, że na podstawie oświadczeń skarżącej oraz materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie udało się potwierdzić, że skarżąca przez co najmniej 12 miesięcy (z wyłączeniem okresów działalności w ramach niezależnego ruchu związkowego lub niezależnego ruchu studenckiego, prowadzonej w okresie od 31 sierpnia 1980 r. do 12 grudnia 1981 r.) prowadziła w ramach struktur zorganizowanych lub we współpracy z takimi strukturami, zagrożoną odpowiedzialnością karną, działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania politycznych praw człowieka w Polsce.