Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak Sędziowie: sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz (spr.) sędzia NSA Małgorzata Masternak - Kubiak po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej V.N. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 stycznia 2020 r. sygn. akt IV SAB/Wa 1521/19 w sprawie ze skargi V.N. na bezczynność Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w przedmiocie rozpatrzenia odwołania oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 29 stycznia 2020 r. sygn. akt IV SAB/Wa 1521/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w sprawie ze skargi V.N. na bezczynność Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w przedmiocie rozpatrzenia odwołania, umorzył postępowanie sądowe w zakresie zobowiązania ww. organu do rozpatrzenia odwołania od decyzji Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] lutego 2019 r. (pkt I), stwierdził, że organ dopuścił się bezczynności w prowadzeniu postępowania (pkt II), stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (pkt III), oddalił skargę w pozostałej części (pkt IV) oraz orzekł o kosztach postępowania (pkt V).
Wyrok ten został wydany w następującym stanie sprawy:
Pismem z dnia 12 lipca 2019 r. wymieniony na wstępie skarżący - obywatel [...], wniósł skargę na bezczynność Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców polegającą na nierozpatrzeniu w terminie odwołania od decyzji Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] lutego 2019 r. odmawiającej udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżący wniósł o:
1) stwierdzenie bezczynności Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców,
2) zobowiązanie Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców do zmiany decyzji Wojewody Mazowieckiego i udzielenie skarżącemu zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie tygodnia od dnia uprawomocnienia się wyroku stwierdzającego bezczynność,
3) stwierdzenia, że przewlekłe prowadzenie postępowania przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa,
4) przyznanie od Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w wysokości 9.600,00 zł,
5) zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania sądowego.
W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że 4 marca 2019 r. wniósł odwołanie, które do daty jej wniesienia, nie zostało rozpatrzone. Uzasadniając wniosek o przyznanie sumy pieniężnej we ww. wysokości, skarżący podniósł, że kwota ta stanowi przybliżoną wysokość wynagrodzenia za pracę skarżącego za okres trzech miesięcy. Za zasądzeniem sumy w żądanej wysokości przemawiają nadto: bezpodstawne przedłużanie postępowania przez organ odwoławczy, pomimo braku konieczności przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawie; brak możliwości wyjazdu skarżącego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz odwiedzenia rodziny znajdującej się poza tym terytorium; brak możliwości zarejestrowania nowego pojazdu przez skarżącego, przedłużająca się niepewność dotycząca legalności pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz utrata zaufania skarżącego do władzy publicznej.
W odpowiedzi na skargę Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców wniósł o: 1/ umorzenie postępowania sądowego w zakresie zobowiązania do rozpatrzenia odwołania; 2/ stwierdzenie, że prowadzenie w niniejszej sprawie postępowania odwoławczego nie miało miejsca z rażącym naruszeniem prawa oraz 3/ oddalenie wniosku o zasądzenie od organu na rzecz strony sumy pieniężnej. W uzasadnieniu organ wskazał, że postępowanie zainicjowane odwołaniem trwało od 13 marca 2019r. i do dnia wniesienia skargi na bezczynność - trwało około 4 miesięcy, zaś do dnia wydania rozstrzygnięcia - około 6 miesięcy (decyzja Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców została wydana w dniu [...] września 2019 r.). Wyjaśnił, że niezwłoczne wydanie orzeczenia kończącego postępowanie okazało się niemożliwe z uwagi na ilość i znaczny przyrost postępowań odwoławczych prowadzonych przez Departament Legalizacji Pobytu Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Organ powołał się przy tym na dane pochodzące z ww. komórki organizacyjnej, z których wynikało, że w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 30 czerwca 2019 r. wpłynęły łącznie 13.503 sprawy (w tym 3.874 ponaglenia na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ, dla którego Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców jest organem wyższego stopnia, co stanowi 174% wzrost w porównaniu z pierwszym półroczem 2018 r., kiedy to wpływ wynosił 4.935 spraw (wzrost łącznie o 8.568 spraw). Organ odwoławczy zwrócił uwagę, że jest to już stała tendencja wzrostowa, która, wobec braku wzrostu zatrudnienia, powoduje ogromne obciążenie pracowników realizujących postępowania odwoławcze i przyczynia się do wydłużenia czasu trwania tych postępowań. Nadto organ podkreślił, że postępowanie odwoławcze toczyło się zbyt długo, jednakże uchybienie to nie miało cech rażącego naruszenia prawa.