Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jerzy Stelmasiak Sędziowie sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) sędzia del. WSA Iwona Niżnik-Dobosz Protokolant starszy asystent sędziego Tomasz Godlewski po rozpoznaniu w dniu 25 października 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 8 października 2014 r. sygn. akt II SA/Go 611/14 w sprawie ze skargi Wojewody L. na zarządzenie Prezydenta Miasta Z. z dnia [...] października 2013 r. nr [...] w przedmiocie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów im. J. w Z. 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od Wojewody L. na rzecz Miasta Z. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 8 października 2014 r., sygn. akt II SA/Go 611/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, po rozpoznaniu skargi Wojewody L. na zarządzenie Prezydenta Miasta Z. z dnia [...] października 2013 r., nr [...] w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów im. [...] w Z., stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia w całości.
Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
Wojewoda L. wniósł skargę na Zarządzenie Prezydenta Miasta Z. nr [...] z dnia 31 października 2013 r. w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów im. [...] w Z., domagając się stwierdzenia nieważności w całości zaskarżonego aktu. Skarżący wskazał, że w § 1 zarządzenia Prezydent powierzył E. M. pełnienie obowiązków dyrektora Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów im. [...] w Z. na okres od 2 listopada 2013 r. do czasu rozstrzygnięcia naboru na to stanowisko, natomiast w § 2 Prezydent udzielił dyrektorowi Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów im. [...] w Z. pełnomocnictwa do działania w imieniu Miasta Z. E. M., wywodził skarżący, jest dyrektorem Domu Pomocy Społecznej w Z. przy ul. S. W ocenie skarżącego obowiązujące przepisy nie dopuszczają możliwości jednoczesnego łączenia funkcji dyrektora dwóch domów pomocy społecznej. Dalej Wojewoda stwierdził, że podjęcie zaskarżonego zarządzenia nastąpiło bez podstawy prawnej. Powierzenie pełnienia obowiązków kierownika jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego (domu pomocy społecznej) musi wynikać wprost z obowiązujących przepisów prawa. Tymczasem, zdaniem skarżącego, w podstawie prawnej podjętego zarządzenia Prezydent powołał się na przepisy, w których instytucja "powierzania pełnienia obowiązków" nie znajduje żadnego oparcia. Taka możliwość nie wynika również ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Wojewoda przytoczył treść art. 7 pkt 3 ustawy o pracownikach samorządowych, zgodnie z którym czynności z zakresu prawa pracy wobec kierowników samorządowych jednostek organizacyjnych, będących samodzielnymi pracodawcami samorządowymi dokonuje wójt, burmistrz, prezydent miasta. Dyrektor domu pomocy społecznej będącego gminną jednostką organizacyjną jest pracownikiem zajmującym stanowisko kierownicze i do dokonywania w stosunku do niego czynności z zakresu stosunku pracy uprawniony jest wyłącznie organ wykonawczy gminy. Natomiast, jak wynika z art. 11 tej ustawy, "Nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym na kierownicze stanowiska urzędnicze, jest otwarty i konkurencyjny". Skarżący podkreślił, że w przedmiotowej sprawie powierzenie obowiązków dyrektora Domu Pomocy Społecznej dla Kombatantów im. [...] odbyło się bez zachowania trybu określonego w ustawie o pracownikach samorządowych.
W odpowiedzi na skargę Prezydent Miasta Z. wniósł o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim rozpoznając sprawę wskazał, że przytoczony w zarządzeniu jako podstawa prawna przepis art. 112 ust. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 183 ze zm.) nie upoważnia do wydania zrządzenia powierzającego pełnienie obowiązków dyrektora w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, jaką jest dom pomocy społecznej. W świetle tego przepisu zarząd powiatu zatrudnia kierowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, o których mowa w ust. 8 (czyli ośrodków adopcyjno - opiekuńczych, jednostek specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, oraz ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo - wychowawczych i ośrodków interwencji kryzysowej), zgodnie z wymogami określonymi w art. 122 ust. 1, po zasięgnięciu opinii kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie lub kierownika ośrodka pomocy społecznej w mieście na prawach powiatu. Z treści cytowanego przepisu nie wynika upoważnienie do wydawania zarządzeń w przedmiocie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora domu pomocy społecznej. Upoważnienia takiego nie stwarza również żaden inny przepis obowiązującego prawa. Powierzenie pełnienia obowiązków kierownika jednostki organizacyjnej musi wynikać wprost z przepisów powszechnie obowiązujących. W szczególności Sąd podreślił, że mimo praktyki w administracji państwowej "powierzania pełnienia obowiązków" instytucja ta nie znajduje oparcia w prawie. Nie przewiduje jej zwłaszcza wskazany jako podstawa prawna zarządzenia przepis art. 30 ust. 2 pkt 5 i art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.) oraz inne przepisy powszechnie obowiązujące, w szczególności ustawy o pracownikach samorządowych i ustawy o pomocy społecznej.