Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędziowie sędzia NSA Zofia Flasińska /spr./ sędzia NSA Zygmunt Niewiadomski Protokolant Marcin Sikorski po rozpoznaniu w dniu 8 lipca 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2008 r., sygn. akt IV SA/Wa 233/08 w sprawie ze skargi S. L. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2008 r. (sygn. akt IV SA/Wa 233/08) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę S. L. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] listopada 2007 r. Decyzją tą Minister uchylił decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia [...] stycznia 2007 r. o odmowie przyjęcia oświadczenia obywatela Izraela - S. L. o woli nabycia obywatelstwa polskiego oraz umorzył postępowanie pierwszej instancji.
Wyrok ten został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.
S. L., obywatel Izraela, syn N. i R. A., urodził się [...] 1965 r. w T. A. J. W [...] 1989 r. zawarł w T. A. związek małżeński z obywatelką polską R. T., posiadająca również obywatelstwo izraelskie. Wojewoda Mazowiecki w dniu [...] września 2005 r. wydał decyzję stwierdzającą posiadanie przez żonę zainteresowanego obywatelstwa polskiego. Decyzją z dnia [...] czerwca 2005 r. Wojewoda udzielił S. L. zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Polski. W dniu [...] listopada 2005 r. zainteresowany złożył przed Wojewodą oświadczenie o woli nabycia obywatelstwa polskiego na podstawie art. 10 ustawy o obywatelstwie polskim. Pismem z dnia 1 lutego 2005 r. Wojewoda uzależnił przyjęcie tego oświadczenia od przedłożenia przez wnioskodawcę dowodu utraty lub zwolnienia z obywatelstwa izraelskiego. W związku z tym, że S. L. nie przedstawił tego dowodu, Wojewoda wydał w dniu [...] stycznia 2007 r. decyzję, którą odmówił przyjęcia od zainteresowanego przedmiotowego oświadczenia.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, po rozpoznaniu odwołania S. L., decyzją z dnia [...] listopada 2007 r. uchylił decyzję Wojewody i umorzył postępowanie pierwszej instancji. Organ odwoławczy wskazał, iż z ustaleń dokonanych przez organ I instancji jednoznacznie wynika, że wnioskodawca pomimo, że uzyskał zezwolenie na osiedlenie się na terytorium Polski, zamieszkuje w Izraelu. Powołując się na treść art. 17 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim, Minister stwierdził, iż organem właściwym do przyjęcia od niego oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego był Konsul RP w T. A., a nie Wojewoda Małopolski.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, iż zaskarżona decyzja nie narusza prawa. Sąd wskazał, iż art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. wprowadza wyjątek od zasady obowiązku rozstrzygnięcia istoty sprawy, pozwalając organowi odwoławczemu na ograniczenie się tylko do wyeliminowania decyzji organu I instancji w przypadku, gdy to postępowanie było bezprzedmiotowe. Przesłanka bezprzedmiotowości wystąpi w sytuacji, gdy nie było podstaw do merytorycznego rozpoznania danej sprawy w ogóle, bądź nie było podstaw do rozpoznania jej w drodze postępowania administracyjnego, czy też tylko w drodze postępowania administracyjnego prowadzonego przed tym organem. Zdaniem Sądu, w tym katalogu mieści się zatem przypadek wydania decyzji przez organ I instancji z naruszeniem przepisów o właściwości.
Sąd I instancji wskazał, iż w myśl art. 10 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim - w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia oświadczenia przez skarżącego - cudzoziemiec, któremu udzielono zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i który pozostaje co najmniej 3 lata w związku małżeńskim z osobą posiadającą obywatelstwo polskie, nabywa obywatelstwo polskie, jeżeli w terminie 6 miesięcy od dnia uzyskania przez cudzoziemca zezwolenia na osiedlenie się albo 3 lata i 6 miesięcy od dnia zawarcia związku małżeńskiego z osobą posiadającą obywatelstwo polskie, złoży odpowiednie oświadczenie przed właściwym organem i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia. Przyjęcie oświadczenia może być uzależnione od złożenia dowodu utraty lub zwolnienia z obywatelstwa obcego. Stosownie natomiast do treści art. 17 ust. 2 powołanej ustawy, decyzje w sprawach określonych w art. 6 ust. 3 oraz w art. 10 i 11 wydają: właściwy miejscowo wojewoda - w stosunku do osób zamieszkałych w Polsce (pkt 1), konsul Rzeczypospolitej Polskiej - w stosunku do osób zamieszkałych za granicą (pkt 2).