Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Edward Kierejczyk Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska (spr.) Sędzia NSA Andrzej Kuba Protokolant Anna Fyda-Kawula po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2010 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skarg kasacyjnych Ministra Sprawiedliwości oraz Ł. D. G.-F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 lipca 2009 r. sygn. akt VI SA/Wa 943/09 w sprawie ze skargi Ł. D. G.-F. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu konkursowego na aplikację adwokacką 1. odrzuca skargę kasacyjną Ł. D. G.-F.; 2. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie; 3. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego na rzecz Ministra Sprawiedliwości.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 29 lipca 2009 r., sygn. akt VI SA/Wa 943/09 po rozpoznaniu sprawy ze skargi Ł. D. G. -F. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...[ marca 2009 r., w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu konkursowego na aplikację adwokacką, uchylił zaskarżoną decyzję oraz stwierdził, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu.
W uzasadnieniu orzeczenia Sąd podał, że Komisja Egzaminacyjna Nr 1 do spraw aplikacji adwokackiej przy Ministrze Sprawiedliwości na obszarze właściwości Okręgowej Rady Adwokackiej w W. uchwałą z dnia [...] września 2008 r., nr [...] stwierdziła, że Ł. D. G. - F., otrzymał z egzaminu konkursowego na aplikację adwokacką 187 punktów, wobec czego uzyskał z tego egzaminu wynik negatywny.
Minister Sprawiedliwości utrzymując w mocy zaskarżoną uchwałę, poddał analizie prawidłowość przygotowania egzaminu, jak i jego przebieg oraz odniósł się do poszczególnych pytań i odpowiedzi zakwestionowanych przez skarżącego w odwołaniu.
Omawiając pytanie nr 75 organ przytoczył najpierw jego treść, zgodnie z którą: "Według Kodeksu cywilnego małżonek, w stosunku do którego orzeczono separację i któremu nie służy żadne prawo do lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkiwał wspólnie ze swym współmałżonkiem aż do dnia jego śmierci, niebędący spadkobiercą swego małżonka:
A. jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w dotychczasowym zakresie w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku,
B. jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w dotychczasowym zakresie w ciągu miesiąca od otwarcia spadku,
C. w ogóle nie jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania."
Według klucza odpowiedzi prawidłowa była odpowiedź "C". Skarżący natomiast udzieliła odpowiedzi "A". Organ wskazał, że zgodnie z art. 923 § 1 k.c. małżonek i inne osoby bliskie spadkodawcy, które mieszkały z nim do dnia jego śmierci, są uprawnione do korzystania w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku z mieszkania i urządzenia domowego w zakresie dotychczasowym. Istota pytania sprowadzała się do ustalenia, czy uprawnienie to dotyczy małżonka, w stosunku do którego orzeczono separację. Jego sytuację prawną reguluje art. 614 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że orzeczenie separacji powoduje skutki takie, jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, chyba że ustawa stanowi inaczej. Z przepisów tych wprost wynika, że małżonek, w stosunku do którego orzeczono separację nie jest małżonkiem, o którym mowa w art. 923 k.c., a więc nie służy mu uprawnienie przewidziane w tym przepisie.
Z kolei pytanie nr 186 brzmiało następująco: "Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego i ustawą Prawo dewizowe, postępowanie administracyjne prowadzone w sprawie indywidualnego zezwolenia dewizowego jest: A. jednoinstancyjne, B. dwuinstancyjne, C. trójinstancyjne." Zdaniem organu prawidłowa była odpowiedź "A", zaś zdający zakreślił odpowiedź "B". Pytanie dotyczyło zagadnienia podanego w art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 141, poz. 1178 ze zm.), zgodnie z którym do decyzji Prezesa Narodowego Banku Polskiego wydanych w sprawach związanych z udzielaniem indywidualnych zezwoleń dewizowych stosuje się odpowiednio art. 127 § 3 k.p.a. Organ uznając, iż wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez Prezesa NBP nie jest dewolutywny stwierdził, że w związku z tym nie ma organu drugoinstancyjnego. Żaden przepis prawa nie upoważnia do stwierdzenia, że Prezes NBP w sprawach indywidualnych zezwoleń dewizowych jest zarazem organem I i II instancji.