Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Robotowska Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia NSA Andrzej Kuba (spr.) Protokolant Jerzy Stelmaszuk po rozpoznaniu w dniu 27 września 2011 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2010 r. sygn. akt VI SA/Wa 102/10 w sprawie ze skargi E. K. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [..] listopada 2009 r. nr [..] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz E. K. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2010 r. sygn. akt VI SA/Wa 102/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie ze skargi E. K. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] listopada 2009 r. nr [..] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, uchylił zaskarżoną decyzję oraz stwierdził, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu.
Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia. Decyzją z dnia [..] września 2009 r. nr [..] Dyrektor [..] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Z. stwierdził, że Z. P. podlegał obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od [..] stycznia 2005 r. do [..] grudnia 2008 r. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że pismem z dnia [..] czerwca 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. zwrócił się do [..] OW NFZ z wnioskiem o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym Z. P. w okresie od [..] stycznia 2005 r. do [..] grudnia 2008 r. Według ustaleń organu, Z. P. był związany umową zlecenia z firmą [..] E. K. i nie został zgłoszony do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. W ocenie organu umowa wiążąca strony, nazwana umową o dzieło, w istocie była umową zlecenia rodzącą obowiązek ubezpieczenia. O wszczęciu postępowania zawiadomiono m.in. E. K., który wystąpił o zawieszenie postępowania w związku z zaskarżeniem decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do Sądu Okręgowego. Dyrektor [..] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Z. zawiesił postępowanie w sprawie, doręczając E. K. przedmiotowe postanowienie, a następnie postępowanie to podjął również doręczając E. K. stosowne postanowienie.
W następstwie przeprowadzonego postępowania została wydana wymieniona na wstępie decyzja, którą doręczono m.in. Z. P. i E. K.
Od decyzji tej E. K. złożył odwołanie.
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia decyzją z dnia [..] listopada 2009 r. nr [.] umorzył postępowanie odwoławcze stwierdzając, że E. K. nie był stroną postępowania. W ocenie Prezesa NFZ stronami postępowania byli wyłącznie Z. P. oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Z. W uzasadnieniu organ wskazał, że zaskarżona decyzja dotyczyła stwierdzenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego przez Z. P. W związku z tym E. K. nie miał interesu prawnego w zaskarżeniu tej decyzji, gdyż jako płatnik nie był stroną postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylając zaskarżoną decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [..] listopada 2009 r. nr [..] wskazał, że zaskarżona decyzja administracyjna zawiera rozstrzygnięcie w przedmiocie prawa skarżącego E. K. do występowania w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym dotyczącym objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym jego kontrahenta Z. P. Sąd wskazał, że z godnie z art. 28 k.p.a. stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie. Zatem w ocenie Sądu wymaga ustalenia, czy omawiane postępowanie administracyjne dotyczyło interesu prawnego lub obowiązku E. K. Sąd wywiódł, że w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że interes prawny jest kategorią prawa materialnego. Interes prawny podmiotu do uczestnictwa w postępowaniu administracyjnym wywodzi się z bezpośredniego wpływu tego postępowania na sferę prawną tego podmiotu, który to wpływ wynikać musi z prawa materialnego. Stwierdzenie interesu prawnego sprowadza się więc do ustalenia związku o charakterze materialnoprawnym między obowiązującą normą prawa materialnego a sytuacją prawną konkretnego podmiotu, polegającego na tym, że akt stosowania tej normy (np. decyzja administracyjna) może mieć wpływ na sytuację prawną tego podmiotu w zakresie prawa materialnego. Interes prawny nie wywodzi się z wewnętrznego przekonania osoby, która się na niego powołuje, lecz z wynikającego z przepisów prawa, rzeczywistego, bezpośredniego i aktualnego związku między sferą jej indywidualnych praw a prowadzonym postępowaniem.