Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia del. WSA Wojciech Kręcisz (spr.) Protokolant Julia Kubasik po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej P. N. F. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 1 grudnia 2010 r. sygn. akt VI SA/Wa 1877/10 w sprawie ze skargi "B. Spółki z o.o." w B. - B. na decyzję P. N. F. Z. z dnia [...] czerwca 2010 r. nr [...] w przedmiocie objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od P. N. F. Z. na rzecz B. Spółki z o.o. w B. - B. kwotę [...] ([...]) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., wyrokiem z dnia 1 grudnia 2010 r., sygn. akt VI SA/Wa 1877/10, po rozpoznaniu sprawy ze skargi B. sp. z o.o. z siedzibą w B. - B. na decyzję P. N. F. Z. z dnia [...] czerwca 2010 r., w przedmiocie podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w pkt 1: uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymującą nią w mocy decyzję Dyrektora Ś. Oddziału Wojewódzkiego N. F. Z. w K. z dnia [...] kwietnia 2010 r.; w pkt 2: stwierdził, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu, w pkt 3: zasądził od P. N. F. Z. na rzecz B. Sp. z o.o. z siedzibą w B. - B. kwotę 457 zł kosztów postępowania.
Sąd orzekał w następującym stanie sprawy:
W dniu [...] stycznia 2010 r. B. spółka z o. o. wystąpiła z wnioskiem o wznowienie postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 w związku z art. 28 i art. 61 § 4 k.p.a. i następnie o umorzenie postępowania na mocy art. 105 § 1 k.p.a. W uzasadnieniu spółka wskazała na doręczenie jej w dniu [...] grudnia 2009 r. decyzji ZUS z dnia [...] grudnia 2009 r. ustalającej wysokość podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla osoby świadczącej dla spółki usługi na podstawie umów zawartych przez tę osobę ze spółką. Spółka została zobowiązana jako płatnik do sporządzenia za tę osobę dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych wraz z miesięcznymi deklaracjami rozliczeniowymi ZUZ DRA. O decyzji Dyrektora [...]OWNFZ z dnia [...] października 2009 r. spółka dowiedziała się w dniu [...] grudnia 2009 r., kiedy doręczono jej również wspomnianą decyzję ZUS. Skarżąca spółka nie została zawiadomiona o toczącym się postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji przez Dyrektora [...]OWNFZ. Tym samym została pozbawiona udziału w tym postępowaniu, w którym przysługiwały jej prawa strony, co stanowi przesłankę wznowieniową z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. Jednocześnie podkreśliła, że z uczestnikiem postępowania łączyły ją umowy o dzieło, a nie umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu. Tym samym Spółka przedstawiła, iż decyzję organu należy uznać za bezpodstawną. Wskazała, że zaskarżyła do sądu powszechnego - Sądu Okręgowego w B. - B. decyzje ZUS ustalające wysokości podstaw wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne i uzyskała wyroki stwierdzające, iż umowy łączące ją z osobami fizycznymi - wykonawcami, były umowami o dzieło, a nie umowami zlecenia. W konsekwencji Sąd ten zwolnił ją z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.
Postanowieniem z dnia [...] lutego 2010 r. Dyrektor [...]OWNFZ wznowił postępowanie w sprawie zakończonej decyzją ostateczną tego organu z dnia [...] października 2009 r.
Następnie decyzją z dnia [...] kwietnia 2010 r., organ odmówił uchylenia ostatecznej decyzji z dnia [...] października 2009 r. W ocenie organu spółka nie była stroną postępowania o ustalenie obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego J. G., gdyż decyzja z dnia [...] października 2009 r. nie dotyczyła jej uprawnień, ani obowiązków. Organ wskazał, iż zgodnie z art. 109 ust. 2 ustawy o świadczeniach sprawy z zakresu wymierzania i pobierania składek należą wyłącznie do właściwości organów ZUS, a nie do dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ. Zatem nałożenie na spółkę obowiązków decyzją ZUS nie dawało jej praw strony w postępowaniu o ustalenie obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego prowadzonego przez dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ.