Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal (spr.) Sędzia NSA Jan Bała Sędzia del. WSA Krystyna Józefczyk Protokolant Michał Mazur po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2011 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej NOVARTIS AG w Bazylei, Szwajcaria od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 sierpnia 2009 r. sygn. akt VI SA/Wa 581/09 w sprawie ze skargi NOVARTIS AG w Bazylei, Szwajcaria na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] listopada 2008 r. nr [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę kasacyjną
Decyzją z dnia 17 lipca 2006 r. urząd Patentowy RP udzielił Farmaceutycznej Spółdzielni Pracy GALENA z siedzibą we Wrocławiu (dalej również jako uprawniona), prawa ochronnego na słowny znak towarowy TRIMEGAL (R -177593), przeznaczonego do oznaczania towarów w klasie 05 środki farmaceutyczne.
W wyniku sprzeciwu wniesionego przez spółkę Novartis AG z siedzibą w Bazylei, Szwajcaria (dalej również jako wnioskodawca lub skarżąca), organ zbadał jego zasadność na rozprawie w trybie postępowania spornego.
Decyzją Urzędu Patentowego RP z dnia 20 listopada 2008 r. sprzeciw został oddalony. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, iż wnioskodawca posiada uprawnienia do zarejestrowanego słownego znaku towarowego o nazwie TRILEPTAL (IR-560245), chronionego w Polsce z pierwszeństwem od dnia 30 lipca 2002 r., przeznaczonego do oznaczania leków w klasie 05. Jego zdaniem znak towarowy TRIMEGAL nie powinien był zostać objęty ochroną z uwagi na ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, co do pochodzenia towarów oznaczanych wskazanymi znakami. Ryzyko, zdaniem wnioskodawcy, wywołane jest jednorodzajowością towarów, do oznaczania których znaki zostały przeznaczone, tym samym charakterem oraz leczniczym skutkiem, jaki mają wywierać na odbiorców. Wnoszący sprzeciw podniósł, iż podobieństwo oznaczeń występuje w płaszczyźnie wizualnej, gdyż znaki różnią się jedynie trzema literami, a rozpoczynają się identycznym przedrostkiem TRI- oraz kończą przyrostkiem -AL. Znaki te składają się nadto z identycznej liczby sylab oraz podobnej liczby liter. Zdaniem wnioskodawcy, podobieństwo oznaczeń leży również w warstwie fonetycznej, a pod względem znaczeniowym oba znaki stanowią fantazyjne nazwy handlowe.
Zdaniem organu nie jest dopuszczalne wnioskowanie o podobieństwie znaków towarowych, w rozumieniu art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, 1117 ze zm. - dalej jako p.w.p.), wyłącznie na podstawie analitycznego zestawienia układu poszczególnych liter i sylab, niejako w całkowitym oderwaniu od ogólnego kontekstu i brzmienia porównywanych oznaczeń. W ocenianej sprawie oznaczenia zbudowane są z wyrazów o charakterze czysto fantazyjnym i pozbawionym jakiegokolwiek znaczenia, choć posiadają jednakową początkową sylabę TRI-, której większość konsumentów może przypisywać pewne znaczenie. Jest to przedrostek, który sugeruje odbiorcy bądź trójskładnikowość towaru oznaczonego tym znakiem, trójdziałanie samego produktu, bądź też inną jego właściwość o charakterze potrójnym. W świadomości konsumenta będzie automatycznie zachodziło wyodrębnienie tego elementu z jednoczesnym mimowolnym dopatrywaniem się wskazanego znaczenia. Podobne zjawisko zachodziłoby w sytuacji elementów znaków słownych rozpoczynających się od MONO lub DUO. Powszechność użycia tych przedrostków w znakach przeznaczonych do oznaczania produktów farmaceutycznych, zwłaszcza elementu TRI-, np. TRICHLOROL, TRICOMED, TRILAFON, TRIVETRIN, TRIVASTAL, TRIMOLAR, TRIMIRON, TRIBESTAN, TRILOVIN, TRILAC, uzasadnia taki odbiór nazwy. Oba porównywane znaki stanowią typowy przykład znaków towarowych o charakterze podobnym do oznaczeń ogólnoinformacyjnych. W przemyśle farmaceutycznym ogólnie przyjęte jest obieranie dla środków leczniczych, jako znaków, nazw fantazyjnych utworzonych ze źródłosłowów, zaczerpniętych m.in. z nazw podstawowych składników chemicznych danego środka lub nazwy choroby, do usunięcia której dany środek jest przeznaczony, w połączeniu z pewnymi przedrostkami lub pewną stereotypową końcówką (-ol, -al, -on, -an, -yu, -in, itp.). Urząd doszedł w związku z powyższym do wniosku, iż w wyniku zachodzącego w świadomości konsumenta wyodrębnienia przedrostka TRI- od następujących po nim elementów znaku, cała uwaga odbiorcy będzie koncentrować się na końcowej części znaku, co w badanym przypadku oznacza, że decydującą rolę odgrywać będą środkowe i końcowe litery, tj. -MEGAL i -LEPTAL. Wymowa obu oznaczeń jest zasadniczo odmienna, oprócz tożsamego przedrostka TRI- porównywane znaki łączy jedynie układ tych samych samogłosek, jednakże rozdzielające ich różne (pod względem brzmienia i liczby) spółgłoski nadają im całkowicie inny wydźwięk. Odmienność drugich i trzecich zbitek literowych obu wyrazów jest na tyle wyraźna, że można uznać, iż pozwoli to na zindywidualizowanie porównywanych znaków w obrocie, a zbieżność pierwszych i ostatnich liter w znakach nie może przesądzać o ich podobieństwie. Obydwa znaki towarowe są oznaczeniami stosunkowo prostymi i w miarę łatwymi do zapamiętania i odróżnienia.