Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Skoczylas Sędzia NSA Maria Jagielska (spr.) Sędzia del. WSA Ewa Cisowska-Sakrajda Protokolant Patrycja Kołtan-Kozłowska po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Naczelnej Rady Aptekarskiej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 czerwca 2016 r. sygn. akt VI SA/Wa 923/16 w sprawie ze skargi B. P. i B. P. na uchwałę Naczelnej Rady Aptekarskiej z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] w przedmiocie opinii w sprawie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 23 czerwca 2016 r. o sygn. akt VI SA/Wa 923/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym sprawy ze skargi B. P. i B. P. na uchwałę Naczelnej Rady Aptekarskiej (dalej: NRA, Rada) z dnia [...] lutego 2016 r. w przedmiocie opinii w sprawie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej, stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały oraz utrzymanej nią w mocy uchwały organu I instancji.
Z uzasadnienia wyroku wynika, że za podstawę rozstrzygnięcia Sąd I instancji przyjął następujące ustalenia.
Uchwałą z dnia [...] lutego 2016 r. NRA, działając na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 10 oraz art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (Dz. U. z 2014 r. poz. 1429 ze zm., obecny tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 1496 ze zm.; dalej: u.i.a.), art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23, obecny tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.; dalej: k.p.a.), utrzymała w mocy uchwałę Okręgowej Rady Aptekarskiej Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej (ORA) we Wrocławiu z dnia [...] stycznia 2016 r., którą organ ten, na podstawie art. 106 § 5 k.p.a. w związku z art. 29 pkt 1, art. 7 ust. 2 pkt 7, art. 28 ust. 2 oraz art. 29 pkt 5 u.i.a., zaopiniował pozytywnie wniosek Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego we Wrocławiu z dnia [...] grudnia 2015 r. w sprawie cofnięcia B. P. i B. P. zezwolenia z dnia [...] listopada 2007 r. na prowadzenie apteki ogólnodostępnej: [...], z powodu utraty przez te osoby rękojmi należytego prowadzenia apteki, ponieważ apteka brała udział w procederze tzw. "odwróconego łańcucha dystrybucji" - sprzedawała leki do hurtowni farmaceutycznej.
Powołanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny uwzględnił skargę B. P. i B. P. i orzekając na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 w związku z art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718, obecny tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) w związku z art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. i art. 126 k.p.a. stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały oraz uchwały organu I instancji jako wydanych bez podstawy prawnej. Jak wskazał, z art. 99 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm., obecny tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r. poz. 2211 ze zm.; dalej: p.f.) ani z art. 103 p.f. nie wynika, żeby cofnięcie zezwolenia na prowadzenie apteki było uzależnione od opinii organu samorządu aptekarskiego. Skoro ustawodawca nie uzależnił podejmowanego w tym przedmiocie rozstrzygnięcia od opinii organu samorządu, to nie można przyjąć, że podstawą takiego współdziałania są generalne normy kompetencyjne i art. 106 § 1 k.p.a. To, że ustawa o izbach aptekarskich przewiduje ogólną kompetencję organu samorządu aptekarskiego do podejmowania opinii w sprawach cofania zezwoleń na prowadzenie aptek nie oznacza, że przepisy art. 7 ust. 2 pkt 7 i art. 29 pkt 5 tej ustawy stają się materialnoprawnymi podstawami, które od współdziałania organów uzależniają wydanie decyzji cofającej zezwolenie. W sytuacji zatem, gdy w obowiązującym stanie prawnym - w odróżnieniu od nieobowiązującego już rozwiązania ustanowionego w art. 33 ust. 5 ustawy z dnia 20 lutego 1992 r. o środkach farmaceutycznych, materiałach medycznych, aptekach, hurtowniach i Inspekcji Farmaceutycznej (Dz. U. z 105, poz. 452 ze zm.) - brak jest materialnoprawnych podstaw zobowiązujących organ Inspekcji Farmaceutycznej do współdziałania z organem samorządu aptekarskiego na podstawie art. 106 § 1 k.p.a., to WIF przed wydaniem decyzji o cofnięciu skarżącym zezwolenia na prowadzenie apteki nie miał obowiązku uruchamiania trybu współdziałania z organami samorządu, zaś ORA we Wrocławiu nie miała podstaw do podejmowania postanowienia w formie uchwały opiniującej ten zamiar w trybie art. 106 k.p.a. Oznacza to, że uchwała (postanowienie) ORA we Wrocławiu wydana została bez podstawy prawnej i jako taka jest nieważna. W konsekwencji również uchwała NRA dotknięta jest tą samą wadą.