Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Edward Kierejczyk Sędzia NSA Zofia Borowicz Sędzia del. WSA Magdalena Bosakirska (spr.) Protokolant Anna Tomaka-Magdoń po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2008 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 17 grudnia 2007 r. sygn. akt VI SA/Wa 1948/07 w sprawie ze skargi A. S. na decyzję Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia [...] sierpnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie przywrócenia stanu poprzedniego pasa drogowego oraz nałożenia kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W., 2. zasądza od Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad na rzecz A. S. kwotę 2057 zł (słownie: dwa tysiące pięćdziesiąt siedem) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 grudnia 2007 r., sygn. akt VI SA/Wa 1948/07, Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę A. S. na decyzję Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia [...] sierpnia 2007 r., nr [...], w przedmiocie przywrócenia stanu poprzedniego pasa drogowego oraz nałożenia kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia.
I
Z uzasadnienia wyroku wynika, że za podstawę rozstrzygnięcia Sąd I instancji przyjął następujące ustalenia.
Decyzją z dnia [...] czerwca 2007 r., nr [...], Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad orzekł o przywróceniu do stanu poprzedniego pasa drogowego drogi krajowej nr [...] B. - M. - Granica Państwa w km [...] do km [...] oraz km [...] do km [...] po stronie prawej w miejscowości W. poprzez usunięcie wysypanej ziemi i gruzu z pasa drogowego, a także nałożył na A. S. karę pieniężną w kwocie 17110 zł. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że w wymienionym pasie drogowym doszło do samowolnego wysypania ziemi i gruzu na skarpę drogi krajowej i podstawę nasypu na łącznej powierzchni 118 m2. Z rozmowy przeprowadzonej z właścicielem działki - A. S. wynikało, że pas drogowy został zajęty przez niego. Skarżący, mimo powiadomienia, nie wziął udziału w wizji lokalnej przeprowadzonej w dniu 4 czerwca 2007 r., do dnia wydania decyzji nie przedłożył żadnych wyjaśnień, ani nie przywrócił pasa drogowego do stanu poprzedniego. Wobec tego organ nałożył na skarżącego karę pieniężną.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy złożył A. S. Stwierdził, że warunkiem zastosowania art. 36 i 40 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (teks jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2086 ze zm.; dalej zwana udp) jest łączne zaistnienie dwóch przesłanek: zajęcia pasa drogowego oraz działania konkretnego podmiotu. W przedmiotowej sprawie, co prawda doszło do zajęcia pasa drogowego, ale na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie można stwierdzić, iż naruszenia tego dokonał skarżący. Za dowód taki nie można bowiem uznać notatki służbowej z dnia 28 marca 2007 r. zawierającej informację, że na podstawie rozmów z właścicielem działki ustalono, iż podmiotem odpowiedzialnym za naruszenie jest skarżący. Ustalenie podmiotu odpowiedzialnego za zajęcie pasa drogowego jest istotną dla sprawy okolicznością, a zatem z czynności tej winien być sporządzony protokół, a nie notatka służbowa. Pismo wszczynające postępowanie nie zawierało pouczenia o sposobach zminimalizowania ewentualnych niekorzystnych dla strony skutków utrzymania stanu sprzecznego z prawem. Natomiast pismo organu z dnia 14 czerwca 2007 r. informujące o przysługujących skarżącemu prawach nie zostało mu skutecznie doręczone, gdyż odebrał je ojciec skarżącego, którego nie można było uznać za domownika.
Decyzją z dnia [...] sierpnia 2007 r. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. Organ stwierdził, że notatka służbowa z dnia 28 marca 2007 r. została sporządzona przez pracownika organu i z udziałem właściciela działki nr [...], tj. skarżącego. Sporządzający notatkę poinformował A. S. o naruszeniu pasa drogowego i związanych z tym faktem sankcjach karnych, zaś skarżący nie zaprzeczył, że to on wysypał ziemię i gruz. Nie trzeba było wobec tego weryfikować tej informacji. W toku postępowania skarżący nie przedstawił żadnych wyjaśnień, ani informacji, nie podjął działań zmierzających do usunięcia ziemi i gruzu z zajętego niezgodnie z prawem pasa drogowego. A. S. nie skorzystał także z prawa zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, mimo że zawiadomienie w tej sprawie zostało mu skutecznie doręczone, skoro odebrał je domownik - ojciec skarżącego.