Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Zabłocka Sędzia NSA Andrzej Skoczylas Sędzia del. WSA Małgorzata Grzelak (spr.) Protokolant Paulina Marchewka po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 czerwca 2017 r. sygn. akt VI SA/Wa 2152/16 w sprawie ze skargi A.S. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia Nr [...] przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach [...] z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu radcowskiego 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od A.S. na rzecz Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia Nr [...] przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach [...] 2016 r. 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z 22 czerwca 2017 r., sygn. akt VI SA/Wa 2152/16 oddalił skargę A.S. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia nr [...] przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach [...] r. z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu radcowskiego.
Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Komisja Egzaminacyjna do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego z siedzibą w S. w uchwale nr [...] z dnia [...] kwietnia 2016 r. stwierdziła, że A.S. uzyskał wynik negatywny z egzaminu radcowskiego. O takim wyniku egzaminu zdecydowało otrzymanie przez A.S. oceny niedostatecznej z zadania z zakresu prawa gospodarczego, gdyż zgodnie z art. 36(6) ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 233, dalej też: u.r.pr.), pozytywny wynik z egzaminu radcowskiego, otrzymuje zdający, który z każdej części egzaminu radcowskiego otrzymał ocenę pozytywną.
Pracę z zakresu prawa gospodarczego oceniało dwóch egzaminatorów. Pierwszy z egzaminatorów - SSO K.G., oceniając zachowanie wymogów formalnych wskazał, iż w pracy w sposób prawidłowy zastosowano normę art. 210 § 1 k.s.h., pomijając jednak brak kompetencji pełnomocnika ustanowionego uchwałą zgromadzenia wspólników do reprezentacji sprzedawcy do nabywcy będącego spółką akcyjną. W ocenie egzaminatora w pozostałym zakresie praca spełnia wymogi formalne wskazane w zadaniu egzaminacyjnym.
W zakresie prawidłowości zastosowanych przepisów prawa i umiejętności ich interpretacji egzaminator wskazał, iż w pracy nie przewidziano w ogóle regulacji, co do przeniesienia posiadania, wskazując jedynie, że kupujący oświadczyli, iż przedmiot umowy odebrali i nie odnosząc się do kwestii pozostawania pojazdu we władztwie faktycznym dzierżawcy będącym posiadaczem zależnym. Z tego względu przyjęte rozwiązanie nie może zostać zaakceptowane. Ponadto egzaminator podniósł, że zdający nie przewidział żadnej regulacji dotyczącej stosunków między stronami umowy sprzedaży a dzierżawcą przed nabyciem przez kupujących własności pojazdu, a zastrzeżenie odsetek nie uwzględnia obecnego stanu prawnego, w którym różnicowane są odsetki ustawowe (art. 359 § 2 k.c. i odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 § 2 k.c.). Egzaminator wskazał również, że rozwiązując kwestię prawa pierwokupu zdający z jednej strony (w § 2 ust. 1) zastrzegł zawarcie umowy pod warunkiem zawieszającym odwołując się do jego opisu w § 4. Z kolei w § 4 nie opisał tego warunku, lecz zawarł informację o oświadczeniu uprawnionego z prawa pierwokupu o tym, że nie będzie realizować tego prawa. W ocenie egzaminatora powoduje to zasadnicze wątpliwości, co do treści umowy (zastrzeżenia warunku) i nie pozwala na uznanie by również w omawianym zakresie zadanie zostało wykonane w sposób spójny i logiczny. Egzaminator wskazał także, iż z treści oświadczenia zawartego w § 4 wynika niejasna sugestia, co do dokonanego rozwiązania przed zawarciem umowy sprzedaży stosunku dzierżawy. Według egzaminatora czynienie tego rodzaju założenia nie znajduje uzasadnienia w treści zadania (z którego wynika kategorycznie, że w momencie sprzedaży umowa dzierżawy obowiązywała) i musi być ocenione negatywnie, jako próba uniknięcia rozwiązania dalszych istotnych kwestii merytorycznych postawionych przed zdającym w zadaniu egzaminacyjnym. W rezultacie egzaminator przyjął, iż zadanie nie zostało rozwiązane w zakresie sposobu wydania przedmiotu sprzedaży, zastrzeżenia prawa pierwokupu i rozstrzygnięcia kwestii stosunków między stronami umowy sprzedaży a dzierżawcą.