Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz (spr.) Sędzia del. WSA Sylwester Miziołek Protokolant Patrycja Kozłowska po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2018 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 25 kwietnia 2017 r. sygn. akt I SA/Bd 236/17 w sprawie ze skargi Z. B. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] stycznia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz Z. B. 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2017 r. sygn. akt I SA/Bd 236/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, po rozpoznaniu skargi Z. B. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] stycznia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek, uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] października 2016 r. nr [...] i zasądził od organu na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania.
Ze stanu faktycznego sprawy przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że we wniosku z dnia [...] sierpnia 2016 r. Z. B. wniósł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o umorzenie zobowiązań z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, w tym również odsetek za zwłokę, za okres od stycznia 1999 r. do listopada 2003 r. oraz przeprowadzenie ustaleń, czy powołane zaległości z tytułu składek są zobowiązaniami istniejącymi poprzez określenie aktualnej wysokości zobowiązania i określenie czy są one wymagalne. Zobowiązany wniósł o umorzenie należności z tytułu składek z uwagi na ich przedawnienie, alternatywnie o umorzenie z uwagi na stan majątkowy.
Decyzją z dnia [...] października 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 oraz art. 28 ust. 1-3, 3a i 4 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 963 ze zm., powoływanej dalej jako u.s.u.s.), odmówił umorzenia odsetek za zwłokę oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Organ powołał się na niestwierdzenie stanu całkowitej nieściągalności, a także na obowiązek dbania o stan finansów publicznych.
We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy Z. B. zarzucił organowi niewłaściwe zastosowanie art. 24 ust. 4 i 5 u.s.u.s. z pominięciem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 października 2013 r., sygn. akt SK 40/12. Jego zdaniem, organ niewłaściwie zastosował art. 31 u.s.u.s. w zw. z art. 59 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.), gdyż powinien stwierdzić wygaśnięcie zobowiązania wskutek przedawnienia.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, podnosząc, że przepis art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej nie został wymieniony w art. 31 u.s.u.s. i nie ma on zastosowania do składek na ubezpieczenia społeczne. Wprawdzie tożsame uregulowanie zostało wprowadzone do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 24 ust. 5, jednak konstytucyjność tego przepisu nie została zakwestionowana, zatem nie można odstąpić od jego stosowania. Aktualnie brak jest podstaw do stwierdzenia, że zgodnie z art. 31 u.s.u.s. w zw. z art. 59 § 1 pkt 9 Ordynacji podatkowej, zaległe należności z tytułu składek wygasły w całości lub w części na skutek przedawnienia.