Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Rysz (spr.) Sędzia NSA Zbigniew Czarnik Sędzia del. WSA Grzegorz Wałejko Protokolant Paweł Gorajewski po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2022 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej J. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 maja 2018 r., sygn. akt III SA/Gl 689/17 w sprawie ze skargi J. R. na decyzję Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach z dnia [...] maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty podwyższonej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z 17 maja 2018 r. (sygn. akt III SA/Gl 689/17) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (dalej zwany "WSA"), działając na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 329; dalej zwanej "ppsa"), oddalił skargę J. R. (dalej zwanego "Skarżącym") na decyzję Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego (dalej zwanego "Prezesem WUG") z [...] maja 2017 r. (nr [...]) w przedmiocie ustalenia opłaty podwyższonej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji.
WSA orzekał w następującym stanie sprawy.
W związku z anonimową informacją telefoniczną (opisaną w notatce służbowej z [...] lipca 2015 r.) o nielegalnej eksploatacji piasku w miejscowości [...], gmina [...], "przy torach z prawej strony", pracownik Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu (dalej zwanego "OUG") w dniu [...] lipca 2015 r. dokonał oględzin działki nr [...] i stwierdził na południe od linii kolejowej Berlin-Warszawa na powierzchni 0,5 ha gromadzenie mas ziemnych przywożonych z zewnątrz, stwierdzono też istnienie wyrobisk wgłębnych o powierzchni odpowiednio 1227 m² zasypane do rzędnej ok. 2m ppt 74 m² i głębokości 4 m eksploatowane koparką łyżkową "[...]", 104 m² i głębokości 4 m oraz 1076 m² o głębokości 4 m w części północnej zasypane do rzędnej 2m ppt w części południowej. Spycharka prowadziła na bieżąco zasypywanie ukopów. Na samochód ciężarowy będący własnością Skarżącego ładowany był koparką piasek. W trakcie wizji dokonano pomiaru kontrolnego urządzeniem GPS-GRS-1 i wykonano zdjęcia. Z oględzin sporządzono notatkę służbową z [...] lipca 2015 r. wraz z załącznikami (7 fotografii, mapa sytuacyjna). Na podstawie dokumentacji fotograficznej i pomiarów wykonanych podczas wizji [...] lipca 2015 r. pracownicy OUG (specjaliści z zakresu geologii i miernictwa górniczego) dokonali obliczenia ilości kopaliny wydobytej z działki nr [...]. Natomiast w oparciu o wypis z rejestru gruntów ustalono, że współwłaścicielem działki nr [...] jest Skarżący. Stwierdzono również, że Skarżący nie posiada koncesji na wydobywanie kopaliny.
Decyzją z [...] lutego 2017 r. Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu (dalej zwany "Dyrektorem OUG"), działając na podstawie art. 140 ust. 3 pkt 3 ustawy z 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1131 ze zm.), naliczył Skarżącemu opłatę podwyższoną za wydobycie 5227,504kg piasku z działki nr [...] położonej w miejscowości [...] (obręb [...], powiat [...], województwo wielkopolskie) w okresie od 16 kwietnia 2015 r. do 29 lipca 2015 r. i zobowiązał Skarżącego do wniesienia 60% naliczonej opłaty na konto gminy [...] i 40% tej opłaty na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stanie się ostateczna.
Skarżący złożył odwołanie od tej decyzji. Wniósł m.in. o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania M. R. (na okoliczność charakteru i zakresu prowadzonych prac, stwierdzonych w czasie wizji terenowej [...] lipca 2015 r. na działce nr [...] w miejscowości [...], jak również na okoliczność ilości piasku, jaki w czasie tych prac został wydobyty z wykopów) oraz K. K. i S. J. (na okoliczność występowania na terenie działki nr [...] w miejscowości [...] cegielni oraz pozostałości pocegielnianych, a w tym wyrobisk poeksploatacyjnych pozostałych po wydobywaniu gliny, jak też na okoliczność potrzeby prowadzenia na nieruchomości prac związanych z niwelacją terenu), jak również dowodu z opinii biegłego geologa ("na okoliczność, że na działce nr [...] w miejscowości [...] nadal występują obszary, na których w ziemi znajduje się gruz pocegielniany, przykryty tylko nieznaczną warstwą ziemi, co potwierdzi pośrednio charakter i zakres prac, których prowadzenie stwierdzono w dniu [...].07.2015 r.") oraz dowodu z opinii biegłego geodety (na okoliczność, że na całym obszarze nieruchomości nadal występują znaczne zaniżenia poeksploatacyjne, pozostałe po działalności cegielni i wydobywaniu gliny, teren nadal jest nierówny i pofałdowany).