Skarga kasacyjna na decyzję Minister Finansów w przedmiocie umorzenia należności z tytułu grzywny nałożonej mandatem karnym uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Hanna Kamińska (spr.) Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska Sędzia del. WSA Dariusz Dudra Protokolant Paweł Gorajewski po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej R. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 października 2011 r. sygn. akt V SA/Wa 696/11 w sprawie ze skargi R. K. na decyzję Minister Finansów z dnia [...] lutego 2011 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia należności z tytułu grzywny nałożonej mandatem karnym uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie

Uzasadnienie strona 1/4

Wyrokiem z dnia 7 października 2011 r., sygn. akt V SA/Wa 696/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; dalej zwanej "p.p.s.a."), oddalił skargę R. K. na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] lutego 2011 r., nr [...], którą organ ten utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2010 r., nr [...], o odmowie umorzenia w całości płatności grzywny w wysokości 100 zł nałożonej na R. K. mandatem karnym kredytowanym. Ponadto Sąd przyznał pełnomocnikowi skarżącego koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów administracji orzekających w sprawie. Organy te stwierdziły, że pismem nadanym w dniu [...] maja 2010 r. R. K. zwrócił się do Wojewody [...] o umorzenie całości kwoty (tj. 100 zł) określonej nałożonym na skarżącego w dniu [...] sierpnia 2009 r. mandatem karnym, który został przyjęty i podpisany. Wnioskodawca wskazał, że nieświadomie podpisał przedmiotowy mandat, ponieważ leczy się psychiatrycznie, pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i otrzymuje pomoc z opieki społecznej. Wojewoda [...] uznał, że w sprawie nie zachodzą przesłanki pozwalające na umorzenie należności pieniężnej wynikającej ze wspomnianej grzywny i w konsekwencji decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r., wydaną na podstawie art. 64 ust. 1 w związku z art. 60 pkt 7, art. 61 ust. 1 pkt 1 i art. 56 ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.), odmówił umorzenia w całości płatności grzywny w wysokości 100 zł, nałożonej mandatem karnym kredytowanym z dnia [...] sierpnia 2009 r. Po rozpoznaniu odwołania strony, Minister Finansów decyzją z dnia [...] lutego 2011 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Organ odwoławczy uznał, że trudna sytuacja finansowa oraz problemy zdrowotne nie stanowią przesłanek w sprawie umorzenia spłaty przedmiotowych należności.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji, zaskarżona decyzja nie naruszała prawa, a organy orzekające nie przekroczyły granic zasady swobodnego uznania.

Sąd stwierdził, że wobec treści wniosku o umorzenie należności (w którym skarżący jako główny powód uzasadniający umorzenie wskazał trudną sytuację finansową) należało odnieść się do tych z przesłanek umorzenia określonych w art. 56 ustawy o finansach publicznych, które wskazują, że należności mogą być umarzane w całości: 1) jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne albo 2) gdy zachodzi ważny interes dłużnika lub interes społeczny.

Odnosząc się do pierwszej ze wskazanych przesłanek, Sąd pierwszej instancji uznał, że trudna sytuacja materialna zobowiązanego nie daje automatycznej możliwości umorzenia przedmiotowych należności. O umorzeniu należności można, bowiem orzec tylko w przypadku, gdy zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne. Oznacza to, że umorzenie należności wierzyciel może orzec tylko w ściśle określonych przypadkach, które mogą być ujawnione w postępowaniu egzekucyjnym i dopiero po przekazaniu przez organ egzekucyjny negatywnej informacji na temat skuteczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego w określonej, indywidualnej sprawie. Sąd wskazał, że w niniejszej sprawie postępowanie egzekucyjne jest w toku i nie ma podstaw, aby przypuszczać, że w okaże się ono bezskuteczne, czy też nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności. Zdaniem Sądu, mając na uwadze stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...] wyrażone w piśmie z dnia [...] listopada 2010 r. organ administracyjny zasadnie uznał, że prawdopodobne jest wyegzekwowanie kwoty wynikającej z nałożonej grzywny (100 zł). Prawdopodobieństwo to wynika również z faktu, że skarżący uzyskuje stałe, choć nieznaczne, dochody z tytułu przyznanych świadczeń. W konsekwencji Sąd pierwszej instancji uznał, że nie zostały spełnione pozytywne przesłanki umorzenia grzywien nałożonych w drodze mandatów karnych kredytowanych tj. uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu (egzekucyjnym) nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji należności.

Strona 1/4