Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia del. WSA Elżbieta Kowalik - Grzanka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 listopada 2016 r. sygn. akt VI SA/Wa 1538/16 w sprawie ze skargi [...] na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na leczenie poza granicami kraju oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z dnia 8 listopada 2016 r., sygn. akt VI SA/Wa 1538/16, w sprawie ze skargi [...] na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] maja 2016 r. w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju uchylił zaskarżoną decyzję oraz zasądził od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz skarżącej zwrot kosztów postępowania.
Z uzasadnienia wyroku Sądu I instancji wynika, że za podstawę rozstrzygnięcia przyjął on następujące ustalenia.
Prezes NFZ zaskarżoną decyzją z dnia [...] maja 2016 r. nie wyraził zgody na przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego usunięcia rozwidlenia tchawicy z guzem oraz ewentualnego założenia stentu do dróg oddechowych lub endoskopowego wypalenia ziarniny u [...] poza granicami kraju w [...], Republika Federalna Niemiec. Wskazał, że decyzja została wydana po rozpatrzeniu wniosku [...] z dnia [...] października 2014 r. oraz po analizie przedstawionej dokumentacji medycznej i zapoznaniu się z opiniami: lekarza wnioskującego prof. dr hab. med. [...] pełniącego funkcję konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie chirurgii klatki piersiowej dla województwa [...], prof. dr hab. n. med. [...] - konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie chirurgii onkologicznej dla województwa [...], prof. dr hab. n. med. [...] - konsultanta krajowego w dziedzinie chirurgii klatki piersiowej, prof. dr hab. med. [...] - Kierownika Kliniki Chirurgii Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w [...] oraz prof. dr hab. med. [...] - Kierownika Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej [...], będącego jednocześnie konsultantem wojewódzkim w dziedzinie chirurgii klatki piersiowej na obszar województwa [...].
Powyższa decyzja została wydana po uchyleniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 17 września 2015 r. sygn. akt VI SA/Wa 217/15 poprzedniej decyzji Prezesa NFZ z dnia [...] listopada 2014 r. wydanej w tej sprawie, odmawiającej wyrażenia zgody na przeprowadzenie u skarżącej opisanego wyżej zabiegu.
WSA w Warszawie wskazał w powyższym wyroku, że stanowisko Prezesa NFZ naruszało art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a. Przyjęcie przez organ za podstawę rozstrzygnięcia sprawy, co do jej meritum jedynie opinii konsultanta krajowego Sąd uznał za niewystarczające, zwłaszcza dla wydania decyzji odmawiającej bez zbadania czy i jakiego rodzaju świadczenia dostępne w kraju mogą znaleźć właściwe zastosowanie w sytuacji strony. Zdaniem Sądu orzekającego ww. wyrokiem w przedmiotowej sprawie, w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, organ odmawiając zgody na leczenie poza granicami kraju powinien więc w szczególności wykazać, iż wnioskowane przez stronę świadczenie ujęte w koszyku świadczeń gwarantowanych może zostać wykonane w kraju z potwierdzonym klinicznie pozytywnym skutkiem. W rozpatrywanej sprawie Prezes NFZ powinien był wyjaśnić wszystkie rozbieżności w opiniach konsultantów, czego nie uczynił, opierając się wyłącznie na opinii konsultanta krajowego i odmawiając wiarygodności stanowisku lekarza wnioskującego, będącego jednocześnie konsultantem wojewódzkim. Z uwagi na powyższe, organ przed wydaniem decyzji o odmowie wyrażenia zgody na leczenie (operację) poza granicami kraju powinien był jednoznacznie ustalić, czy w dacie złożenia wniosku o leczenie przez skarżącą, tego rodzaju świadczenie było realizowane w Polsce wnioskowaną metodą, a jeżeli tak - to w których ośrodkach i z jakim klinicznie skutkiem.