Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Bała (spr.) Sędzia NSA Rafał Batorowicz Sędzia del. WSA Krystyna Józefczyk Protokolant Bogusław Piszko po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Ministra Sprawiedliwości od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 13 sierpnia 2009 r. sygn. akt VI SA/Wa 917/09 w sprawie ze skargi F. R. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu konkursowego na aplikację radcowską oddala skargę kasacyjną
Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem, Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. po rozpoznaniu sprawy ze skargi F. R. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu konkursowego na aplikację radcowską: uchylił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu.
Uchwałą z dnia [...] września 2008 r. nr [...] Komisja Egzaminacyjna do spraw aplikacji radcowskiej przy Ministrze Sprawiedliwości na obszarze właściwości Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w L. ustaliła negatywny wynik egzaminu konkursowego na aplikację radcowską kandydata, wskazując, że uzyskał on z testu egzaminacyjnego 189 punktów. Natomiast zgodnie z treścią art. 339 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.), pozytywny wynik z egzaminu konkursowego uzyskuje kandydat, który uzyskał z testu co najmniej 190 punktów, a zatem uzyskana przez kandydata liczba punktów przesądza o negatywnym wyniku egzaminu.
Odwołanie od powyższej uchwały złożył do Ministra Sprawiedliwości F. R., zarzucając błędną konstrukcję pytań nr 99, 157, 193 i 232 i wskazał, że udzielone przez niego odpowiedzi powinny zostać uznane jako poprawne.
Decyzją z dnia [...] marca 2009 r. Minister Sprawiedliwości utrzymał w mocy zaskarżoną uchwałę. Organ nie podzielił zarzutów skarżącego, co do prawidłowości wskazanych pytań i ocenił, że wynik osiągnięty przez skarżącego został ustalony prawidłowo.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. skarżący podtrzymał prezentowaną w toku postępowania administracyjnego argumentację dotyczącą nieprawidłowego - jego zdaniem - sformułowania pytań nr 99, 157, 193 i 232.
Uchylając zaskarżoną decyzję Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że pytania testowe na aplikację winny być testem wyłącznie na wiedzę wynikającą z określonych dziedzin prawa i instytucji prawnych ukształtowanych przez prawo pozytywne. Niedopuszczalne jest, aby w pytaniach pojawiały się zagadnienia prawne, co do których zarówno doktryna, jak i orzecznictwo nie doszły do wspólnych konkluzji, albowiem nie jest właściwe wymaganie od ewentualnych adeptów zawodów prawniczych jednoznacznego rozstrzygania zagadnień prawnych, co do których nie są zgodne również autorytety prawnicze.
Sąd uznał za trafny zarzut skarżącego polegający na wadliwym skonstruowaniu pytania nr 193, które brzmiało:
"Zgodnie z Ordynacją podatkową, wszczęcie postępowania podatkowego z urzędu następuje:
A. w formie postanowienia,
B. w formie zawiadomienia,
C. bez zachowania formy procesowej z chwilą dokonania pierwszej czynności w sprawie."
W ocenie Sądu w tym pytaniu żadna z podanych odpowiedzi nie stanowiła zdania prawdziwego, nawet wskazana przez organ odpowiedź "A", albowiem nie zawsze zgodnie z ustawą - Ordynacja Podatkowa, wszczęcie postępowania podatkowego z urzędu następuje w formie postanowienia. Okoliczność tę przyznał zresztą Minister Sprawiedliwości w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, wskazując, iż art. 165 § 5-7 Ordynacji podatkowej zawiera wyjątki od ww. zasady, lecz pytanie dotyczyło wyłącznie formy wszczęcia postępowania podatkowego z urzędu jako zasady. Skoro organowi chodziło o tzw. zasadę, powinno to znaleźć odzwierciedlenie w treści pytania, np.: "Regułą jest, że zgodnie z ordynacją podatkową wszczęcie postępowania podatkowego z urzędu następuje...".