Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marzenna Zielińska Sędzia NSA Joanna Sieńczyło - Chlabicz Sędzia del. WSA Zbigniew Czarnik (spr.) Protokolant Paweł Gorajewski po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 27 lutego 2013 r. sygn. akt VII SA/Wa 2541/12 w sprawie ze skargi D. S.A. z siedzibą w Z. na postanowienie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia [...] sierpnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego na rzecz D. S.A. z siedzibą w Z. 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. (dalej: WSA w W. lub Sąd I instancji) wyrokiem z dnia 27 lutego 2013 r. o sygn. akt VII SA/Wa 2541/12 po rozpoznaniu sprawy ze skargi D. S.A. w Z. (dalej: Spółka) na postanowienie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (dalej: Prezes UTK) z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...] o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie zapewnienia niedyskryminującego dostępu przewoźników kolejowych do infrastruktury kolejowej: uchylił zaskarżone postanowienie i postanowienie organu I instancji, orzekł o klauzuli ochrony tymczasowej i zasądził od organu na rzecz Spółki koszty postępowania sądowego.
I
Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia.
Wnioskiem z dnia [...] maja 2012 r. Spółka wystąpiła do Prezesa UTK o wszczęcie postępowania administracyjnego w stosunku do [...] S.A. jako przewoźnika kolejowego naruszającego przepisy ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t.j.: Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94 ze zm.), dalej: u.t.k. Spółka wskazała, że [...] S.A. niezgodnie z ustawą wykonuje czynności zarządcy infrastruktury kolejowej, bo nie udostępnia zgodnie z prawem infrastruktury kolejowej takim przewoźnikom jak Spółka, co prowadzi do ich dyskryminowania. Uzasadniając interes prawny we wszczęciu postępowania Spółka wyprowadziła go bezpośrednio z przepisów u.t.k.
Postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2012 r. Prezes UTK utrzymał w mocy własne postanowienie z dnia [...] czerwca 2012 r., nr [...] o odmowie wszczęcia postępowania na wniosek Spółki, wydane na podstawie art. 61a § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), dalej: k.p.a. Prezes UTK uznał, że Spółka nie ma interesu prawnego we wszczęciu postępowania wobec [...] S.A., a więc nie może być uznana za stronę w rozumieniu treści art. 28 k.p.a., ponieważ nie wynika on ani z przepisów u.t.k. ani z innych przepisów prawa materialnego; natomiast Spółka ma interes faktyczny (ekonomiczny) w uzyskaniu dostępu do infrastruktury kolejowej, ale ten interes nie może stanowić podstawy do wszczęcia postępowania.
Prezes UTK stwierdził ponadto, że wystąpiły inne uzasadnione przyczyny przemawiające za odmową wszczęcia postępowania, bo w dniu [...] grudnia 2011 r. wszczął już z urzędu wobec [...] S.A. postępowanie w sprawie zapewnienia niedyskryminującego dostępu przewoźników kolejowych do infrastruktury kolejowej. Skoro Spółka w dniu [...] maja 2012 r. złożyła wniosek w identycznym zakresie, to zasadnym była odmowa wszczęcia postępowania administracyjnego w tym samym zakresie, gdyż dwa postępowania w tym zakresie nie mogą się toczyć.
W skardze do WSA w W. Spółka wniosła o uchylenie postanowień organów obu instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm prawem przepisanych. Argumentowała, że ma interes prawny we wszczęciu postępowania w sprawie zapewnienia niedyskryminującego dostępu przewoźników kolejowych do infrastruktury kolejowej, który bezpośrednio wynika z przepisów u.t.k.