Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Grażyna Nasierowska, Sędzia WSA (del.) Alina Rzepecka (sprawozdawca), po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Z. .sp. z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 października 2019 r. sygn. akt lll SA/Wa 668/19 w sprawie ze skargi Z. sp. z o.o. z siedzibą w W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia 31 grudnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z 31 października 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 668/19, Wojewódzki
Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: Sąd I instancji, WSA) oddalił skargę
Z. sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Spółka, strona, skarżąca) na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie (dalej: SKO, Kolegium, organ) z 31 grudnia 2018 r. nr [...] utrzymujące w mocy postanowienie Prezydenta W. (dalej: Prezydent, organ I instancji) z 4 grudnia 2018 r., znak: [...] o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji nieostatecznej z 20 kwietnia 2018 r., znak: [...] określającej Spółce wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi pochodzącymi z nieruchomości położonej w Warszawie w części dotyczącej określenia opłaty za okres od lipca 2013 r. do grudnia 2013 r. Wyrok (podobnie, jak i pozostałe orzeczenia powołane w niniejszym uzasadnieniu) jest dostępny na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.
Z uzasadnienia wyroku Sądu I instancji wynika, że za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia.
Prezydent, na podstawie art. 239a oraz art. 239b § 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800 ze zm., dalej: O.p.) postanowieniem z 4 grudnia 2018 r. nadał rygor natychmiastowej wykonalności decyzji nieostatecznej z 20 kwietnia 2018 r. określającej Spółce wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi pochodzącymi z nieruchomości położonej w Warszawie przy ul. Ż. w części dotyczącej określenia opłaty za okres od lipca 2013 r. do grudnia 2013 r. w łącznej wysokości 12.690,00 zł w tym za miesiące: lipiec 2013 r. - 2.115,00 zł; sierpień 2013 r. - 2.115,00 zł; wrzesień 2013 r. - 2.115,00 zł; październik 2013 r. - 2.115,00 zł; listopad 2013 r. - 2 115,00 zł; grudzień 2013 r.
- 2.115,00 zł.
Skarżąca wniosła na powyższe orzeczenie zażalenie, po rozpatrzeniu którego Kolegium, postanowieniem z 31 grudnia 2018 r. utrzymało w mocy orzeczenie organu
I instancji. W motywach podkreśliło zaistnienie przesłanki z art. 239b § 1 pkt 4 O.p., albowiem od chwili wydania postanowienia do upływu terminu przedawnienia zobowiązania tj. do dnia 31 grudnia 2018 r. pozostało mniej niż trzy miesiące. Organ stwierdził, że skoro stosownie do art. 239a O.p. decyzja nieostateczna nie podlega wykonaniu, a właściwy w sprawie organ wskazał, że termin przedawnienia zobowiązań podatkowych za w/w miesiące 2013 r. upływa z dniem 31 grudnia 2018 r. to, w jego ocenie w wystarczającym stopniu, uprawdopodobniono przesłankę możliwości niewykonania daniny publicznej z tego powodu.
Spółka wniosła na powyższe rozstrzygniecie skargę do WSA, który wymienionym na wstępie wyrokiem orzekł - na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej: p.p.s.a.) - o jej oddaleniu. Sąd I instancji wyjaśnił, że kwestią sporną w sprawie była odmienna ocena zaistnienia przesłanki nadania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji nieostatecznej sformułowanej w art. 239b § 2 O.p. oraz w art. 239b § 1 pkt 4 O.p. WSA przypomniał, że zgodnie z art. 239a O.p. decyzja nieostateczna, nakładająca na stronę obowiązek podlegający wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nie podlega wykonaniu, chyba że decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. To oznacza, że co do zasady podatnik ma obowiązek wykonania dopiero ostatecznej decyzji podatkowej, ma więc prawo oczekiwać z zapłatą podatku do doręczenia mu takiej decyzji. Jednak prawo to może zostać ograniczone przez nadanie nieostatecznej decyzji podatkowej rygoru natychmiastowej wykonalności, co miało miejsce w sprawie. WSA, odwołując się do treści art. 239b § 1 oraz § 2 O.p. wyjaśnił prawne przesłanki nadania rygoru natychmiastowej wykonalności nieostatecznej decyzji podatkowej. Zaznaczył, że z przepisów tych wynika, że przesłanką nadania rygoru natychmiastowej wykonalności, konieczne jest łączne spełnienie jednej z przesłanek z § 1 oraz przesłanki z § 2 tego przepisu. Przy czym, fakt zaistnienia którejkolwiek z przesłanek wymienionych w art. 239b § 1 O.p. organ obowiązany jest ustalić przez udowodnienie, natomiast dla wykazania spełnienia warunku określonego w art. 239b § 2 O.p. wystarczy uprawdopodobnienie, które jest środkiem zastępczym dowodu.