Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Krzymień, Sędzia NSA Włodzimierz Kubiak (sprawozdawca), Sędzia del. NSA Anna Maria Świderska, Protokolant Dorota Pawlicka, po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2007 r. na rozprawie w Izbie Finansowej sprawy ze skargi kasacyjnej Czesławy Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 listopada 2005 r. sygn. akt I SA/Gd 1250/02 w sprawie ze skargi Czesławy Z. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 17 maja 2002 r. (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1997 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Czesławy Z. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w B. kwotę 800 (słownie: osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 10 listopada 2005 r., I SA/Gd 1250/02 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę Czesławy Z. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 17 maja 2002 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1997 r.
W uzasadnieniu orzeczenia wskazano, że skarżąca w dniu 4 maja 2001 r. zwróciła się do Urzędu Skarbowego w G. z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1997 r. z uwagi na nieodliczenie od podstawy opodatkowania alimentów wypłacanych na rzecz synów Krzysztofa i Jakuba na podstawie umowy zobowiązującej do łożenia świadczeń alimentacyjnych w okresie pobierania przez nich nauki na uniwersytecie.
Organ podatkowy pierwszej instancji nie uwzględnił żądania skarżącej.
Stanowisko takie podzieliła Izba Skarbowej w B., która decyzją z dnia 17 maja 2002 r. utrzymała w mocy rozstrzygnięcie Urzędu Skarbowego w G.
Organ odwoławczy stwierdził, że z treści art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, iż alimenty wypłacane na rzecz dzieci podatnika w ogóle nie podlegają odliczeniu i to bez względu na fakt, czy ponoszenie tych wydatków ma charakter dobrowolny, czy też wynika z wyroku sądowego. Jednocześnie wyjaśniono, że ustawodawca dopuścił możliwość dokonywania odliczeń świadczeń alimentacyjnych realizowanych wyłącznie na rzecz osób nie będących dziećmi podatnika i pod warunkiem, że wysokość tych świadczeń została ustalona wyrokiem sądowym.
Izba Skarbowa w B. zwróciła ponadto uwagę, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie potwierdza fakt pozostawania synów - w okresie objętym postępowaniem podatkowym - na utrzymaniu matki. Na skarżącej ciążył zatem, z mocy art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek alimentacyjny obejmujący między innymi wydatki na kształcenie dzieci w szkołach wyższych.
Podkreślono, że spełnienie świadczenia w wykonaniu obowiązku ustawowego wyklucza możliwość kwalifikowania przedmiotowych alimentów, jako świadczeń dobrowolnych realizowanych w wykonaniu umowy cywilnoprawnej.
W skardze do sądu administracyjnego Czesława Z. wniosła o uchylenie decyzji Izby Skarbowej w B.
Skarżąca podniosła, że organ pierwszej instancji wydając rozstrzygnięcie pominął część przepisu art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która brzmi "z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, w wysokości ustalonej w wyroku alimentacyjnym". Zdaniem skarżącej sformułowanie to przesądza o niedopuszczalności dokonywania odliczeń alimentów na rzecz dzieci, jednakże tylko tych, które zostały określone wyrokiem sądowym.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalając skargę wyjaśnił, że wykładnia gramatyczna art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wskazuje, że odliczeniu od dochodu podlegają alimenty na rzecz osób innych aniżeli dzieci /np. na rzecz byłego małżonka/ w wysokości ustalonej w wyroku alimentacyjnym. Wyłączone z tej grupy są natomiast alimenty na rzecz dzieci niezależnie od tego, czy wypłacane są dobrowolnie, czy na podstawie wyroku sądowego.