Członek zarządu spółki z o.o., ani były członek zarządu takiej spółki nie jest stroną postępowania, w rozumieniu art. 133-134 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./, w sprawie dotyczącej zobowiązań podatkowych takiej spółki.
Analiza treści art. 133 i 134 Ordynacji podatkowej prowadzi do wniosku iż pojęcie strony w postępowaniu podatkowym należy opierać na obu tych przepisach.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Nowak (spr.), Sędziowie NSA Sylwester Marciniak, Paweł Chmielecki, Protokolant Barbara Mróz, po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2005 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Leszka M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 września 2004 r. sygn. akt III SA 1280/03 w sprawie ze skargi Leszka M. na decyzje Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia 10 kwietnia 2003 r. (...) w przedmiocie odmowy uchylenia, po wznowieniu postępowania decyzji w sprawie podatku dochodowego od osób prawnych za lata 1998 i 1999 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Leszka M. na rzecz Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 9 września 2004 r. III SA 1280/03 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargi Leszka M. na dwie decyzje Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej z 10 kwietnia 2003 r. (...) w przedmiocie odmowy uchylenia, po wznowieniu postępowania, decyzji w sprawie podatku dochodowego od osób prawnych należnego, za lata 1998, 1999, od "P." spółki z o.o. w S.
Z uzasadnienia wyroku wynikało, że postępowanie wznowienione zostało wszczęte wnioskiem Leszka M. z 14 sierpnia 2002 r., który - powołując się na art. 240 par. 1 pkt 4 i 5 Ordynacji podatkowej - wskazał, iż w latach 1998,1999 był dyrektorem i jednoosobowym zarządem Spółki. Zdaniem wnioskodawcy postępowanie wymiarowe bezpośrednio dotykało jego interesów i dlatego organy podatkowe, w świetle postanowień art. 133 i 134 Ordynacji podatkowej, z jego inicjatywy powinny wzruszyć ostateczne decyzje skierowane do Spółki - w trybie wznowienia postępowania.
Organy podatkowe obu instancji, kolejno, odmówiły uchylenia kwestionowanych decyzji, ponieważ wnioskodawca nie był stroną postępowania wymiarowego prowadzonego wobec Spółki. Wskazały, iż stroną tego postępowania była osoba prawna: "P." spółka z o.o. z siedzibą w S., prawidłowo reprezentowana przez jej aktualny Zarząd.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podzielił pogląd organów podatkowych. Wyjaśnił, iż stanowisko prezentowane konsekwentnie przez skarżącego wynikało z niezrozumienia konstrukcji legitymacji procesowej strony, zawartej w art. 133 Ordynacji podatkowej. Przepis ten pozwalał na wzięcie udziału w postępowaniu podmiotom, które żądają czynności organu podatkowego, do których czynność organu podatkowego się odnosi lub których interesu działanie organu podatkowego chociażby pośrednio dotyczy. Organy podatkowe w rozpatrywanej sprawie zastosowały ten przepis, traktując skarżącego jako stronę w postępowaniach wznowieniowych, postępowania te bowiem zostały wszczęte na jego żądanie zawarte w piśmie z 14 sierpnia 2002 r.; ich przedmiotem było min. zbadanie kwestii podniesionej w piśmie: czy skarżący był stroną w postępowaniach dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych i w postępowaniach dotyczących podatku od towarów i usług ciążącego na spółce "P.".
Adresatami decyzji podatkowych, którzy mogą być obciążeni zobowiązaniem podatkowym lub którym może być przyznane określone uprawnienie, mogą być tylko te podmioty, które oprócz podstawy procesowej, jaką stanowi art. 133 Ordynacji podatkowej, będą legitymowały się także podstawą materialnoprawną. Do tych podmiotów odnosi się art. 134 Ordynacji podatkowej /J. Zimmermann: Ordynacja podatkowa. Komentarz, Toruń 1998, s. 53 oraz M. Szubiakowski: Strona w postępowaniu podatkowym - Przegląd Podatkowy 2000 nr 11 s. 35-37/.
Pojęcie strony w postępowaniu podatkowym określają łącznie dwa przepisy: art. 133 i 134 Ordynacji podatkowej. Stąd też pod określeniem "każdy" użytym w art. 133 Ordynacji podatkowej należy rozumieć tylko podmioty wymienione w art. 134 Ordynacji związane z konkretnym zobowiązaniem podatkowym /por. wyrok NSA z dnia 19 maja 1999 r., I SA/Gd 1613/98 i wyrok NSA z dnia 30 sierpnia 2002 r., III SA 502/01/. Oznacza to, że jednostka, której interes prawny nie wynika z przepisu materialnego prawa podatkowego nie ma statusu strony.