Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędzia NSA Krystyna Nowak (sprawozdawca), Sędzia NSA Bogdan Lubiński, Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2008 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. H., W. K. P. P. - U. "B." spółka cywilna od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 20 czerwca 2006 r. sygn. akt I SA/Gl 1762/05 w sprawie ze skargi E. H., W. K. P. P. - U. "B." spółka cywilna na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 29 sierpnia 2005 r. nr [...] w przedmiocie kompensacji wzajemnych zobowiązań 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania, 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. na rzecz E. H., W. K. P. P. - U. "B." spółka cywilna 440 (czterysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 20 czerwca 2006 r. sygn. akt I SA/Gl 1762/05, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wydanym na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), oddalił skargę E. H., W. K. B. s.c. w M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z 29 sierpnia 2005 r. nr [...] w przedmiocie kompensacji wzajemnych zobowiązań.
Z uzasadnienia wyroku wynikało, że skarżąca Spółka nie kwestionowała ustalonego w sprawie stanu faktycznego, opisanego w postanowieniu organu pierwszej instancji z dnia 30 maja 2005 r., a więc istnienia wskazanych tam jej zaległości podatkowych i odsetek za zwłokę od zaległości oraz istnienia, w określonej wysokości, bezspornych i wymagalnych wierzytelności Spółki z tytułu robót budowlanych wykonywanych przez nią na rzecz gminy M.
Z art. 65 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) wynikało, iż zobowiązanie podatkowe oraz zaległości podatkowe wraz z odsetkami za zwłokę mogą być kompensowane również w zakresie podatków stanowiących dochody gminy, gdy jest ona dłużnikiem podatnika z tytułu potrąconej wierzytelności. Kompensata w przypadku jednostek samorządu terytorialnego obejmowała także wierzytelności wynikające z robót budowlanych, dostaw i usług oraz wierzytelności powstające z tytułów wymienionych w art. 65 § 1 Ordynacji podatkowej. W tym przypadku przepisy art. 64 § 2-7 miały zastosowanie odpowiednie. Zgodnie z art. 64 § 2 Ordynacji... kompensata dotyczyła także wzajemnych, bezspornych i wymagalnych wierzytelności podatnika wobec państwowych jednostek budżetowych z tytułu robót budowlanych, dostaw lub usług wykonywanych przez niego w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, pod warunkiem, że potrącenie dokonywane było przez tego podatnika i z tej wierzytelności. Użyte w tym przepisie pojęcie jednostki budżetowej określone zostało w obowiązującej do dnia 31 grudnia 2005 r. ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 ze zm.).
W myśl ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina jako osoba prawna wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, działając przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie. Organami gminy są rada gminy jako organ stanowiący i wójt (burmistrz, prezydent miasta), który jest organem wykonawczym gminy. Wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz, a swoje zadania wykonuje przy pomocy urzędu gminy (miasta), będąc jego kierownikiem (art. 31 i 33 powołanej wyżej ustawy).
Urząd gminy (miasta) był więc istniejącą z mocy samego prawa jednostką organizacyjną będącą równocześnie gminną jednostką budżetową pokrywającą swoje wydatki bezpośrednio z budżetu i odprowadzającą pobrane dochody na rachunek budżetu gminy oraz prowadzącą gospodarkę finansową, której podstawą był plan finansowy.