Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Grzegorz Krzymień, Sędziowie NSA: Bogusław Dauter, Anna Maria Świderska (sprawozdawca), Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skarg kasacyjnych M. N. i A. W.-T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 maja 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 456/08 w sprawie ze skarg M. N. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 18 grudnia 2007 r. nr [...] i [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego od decyzji określających zobowiązanie w podatku dochodowym od osób prawnych za 2001 i 2002 r. oddala skargi kasacyjne.
Wyrokiem z dnia 21 maja 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargi M. N. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 18 grudnia 2007 r. w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego od decyzji określających T. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji zobowiązanie w podatku dochodowym od osób prawnych za 2001 i 2002 rok.
Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym ustalonym w toku postępowania podatkowego i przyjętym przez sąd I instancji.
Zaskarżonymi decyzjami z dnia 18 grudnia 2007 r. Dyrektor Izby Skarbowej w W. umorzył postępowania odwoławcze w związku z odwołaniami wniesionymi przez T. sp. z o.o. w likwidacji od decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w W. z dnia 22 września 2006 r. określających spółce wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za lata 2001 i 2002. W uzasadnieniach zaskarżonych decyzji wskazał, że w dniu 23 października 2006 r. spółka złożyła odwołania od decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia 22 września 2006 r. Pismem z dnia 14 listopada 2006 r. likwidator spółki - M. N. - wniósł o uchylenie przedmiotowych decyzji i umorzenie postępowań w sprawie. Uzasadnieniem powyższego wniosku w ocenie likwidatora spółki był fakt, iż podczas postępowania odwoławczego prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 20 października 2006 r. spółka T. została wykreślona z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Postanowieniami z dnia 8 stycznia 2007 r. Dyrektor Izby Skarbowej w W. stwierdził niedopuszczalność odwołań od decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej. Zdaniem organu drugiej instancji w przedmiotowych sprawach wystąpiła niedopuszczalność wniesienia odwołań, na skutek złożenia ich przez osobę niemającą legitymacji do reprezentowania strony. Wyrokami z dnia 12 września 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 764/07 i 740/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej. Sąd stwierdził, iż błędny jest pogląd organów podatkowych wyrażony w zaskarżonych postanowieniach o utożsamianiu daty wydania postanowienia o wykreśleniu z rejestru z datą uprawomocnienia się tego postanowienia. Z akt sprawy wynika, iż odwołania zostały wniesione w czasie, kiedy spółka, chociaż znajdowała się w likwidacji, istniała i była reprezentowana przez likwidatora, który był uprawniony do podejmowania w jej imieniu prawnie skutecznych działań.
W wydanych w następstwie powyższych wyroków decyzjach, Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, iż w sytuacji uprawomocnienia się postanowienia o likwidacji spółki podczas postępowań odwoławczych (to jest w dniu 9 listopada 2006r) postępowania odwoławcze podlegają umorzeniu stosownie do art. 233 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) - powoływana dalej jako "O. p.", ponieważ stały się bezprzedmiotowe. Przesłanka bezprzedmiotowości występuje, gdy brak jest podstaw prawnych do merytorycznego rozstrzygnięcia danej sprawy w ogóle. Bezprzedmiotowość postępowania oznacza brak któregoś z elementów stosunku materialno-prawnego, skutkującego tym, iż nie można załatwić sprawy przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Jest to orzeczenie formalne, kończące postępowanie bez jej merytorycznego rozstrzygnięcia. Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powoduje ten skutek prawny, że spółka traci podmiotowość prawno-podatkową, podobnie jak traci zdolność procesową do bycia stroną w postępowaniu. Rozstrzygnięcie organu odwoławczego skierowane do podmiotu, który uległ likwidacji nie może wywrzeć skutków prawnych, ponieważ nie może zostać doręczone z uwagi na brak strony postępowania. Organ wyjaśnił również, że brak jest podstaw do uchylenia decyzji organu pierwszej instancji i umorzenia postępowania w sprawie, gdyż decyzje te zostały wydane i doręczone w dniu, kiedy spółka nie utraciła jeszcze bytu prawnego.