Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska - Nowacka (sprawozdawca), Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, Sędzia WSA (del.) Mirella Łent, Protokolant Dorota Rembiejewska, po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 marca 2017 r. sygn. akt VII SA/Wa 929/16 w sprawie ze skargi M. G. na decyzję Ministra Finansów z dnia 7 marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia opłaty legalizacyjnej 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla w całości decyzję Ministra Finansów z dnia 7 marca 2016 r. nr [...], 3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz M. G. kwotę 880 (słownie: osiemset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
1.Wyrokiem z 2 marca 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę M. G. (dalej jako "strona skarżąca") na decyzję Ministra Finansów z 7 marca 2016 r. w przedmiocie odmowy umorzenia opłaty legalizacyjnej.
2. Z przedstawionego przez Sąd pierwszej instancji stanu faktycznego sprawy wynika, że postanowieniem z 17 listopada 2015 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Z. ustalił dla strony skarżącej opłatę legalizacyjną w wysokości 50 000 zł w związku z przebudową, nadbudową i rozbudową budynku mieszkalnego położonego we wsi G. Postanowienie to, w wyniku zażalenia strony skarżącej zostało utrzymane w mocy postanowieniem [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z 29 grudnia 2015 r.
Pismem z 21 listopada 2015 r. M. G. zwrócił się do Wojewody [...] o umorzenie opłaty legalizacyjnej. Decyzją z 15 stycznia 2016 r. Wojewoda odmówił umorzenia opłaty legalizacyjnej.
20 stycznia 2016 r. strona skarżąca wpłaciła kwotę 50 000 zł tytułem opłaty legalizacyjnej na rachunek organu pierwszej instancji. W tym samym dniu wniosła odwołanie od decyzji Wojewody.
Zaskarżoną decyzją Minister Finansów utrzymał w mocy decyzję Wojewody. Odwołał się do treści art. 49c ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r. poz.1409 z późn.zm.), dalej "u.P.B." . Przypomniał, że opłata legalizacyjna nie stanowi obowiązku, ale jest alternatywą wobec nakazu rozbiórki. Nie podlega ona przymusowemu wykonaniu, a w razie jej nieuiszczenia właściwy organ wydaje nakaz rozbiórki. W niniejszej sprawie nie jest badana zasadność ustalenia opłaty, a jedynie możliwość jej umorzenia.
W ocenie organu odwoławczego odmawiając umorzenia opłaty legalizacyjnej, organ pierwszej instancji nie naruszył art.1 Protokołu Nr 1 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Powołany przepis nie może ograniczać prawa państwa do stosowania takich ustaw, jakie uzna za konieczne do uregulowania sposobu korzystania z własności zgodnie z interesem powszechnym lub w celu zabezpieczenia uiszczania podatków bądź innych należności lub kar pieniężnych. Organ odwoławczy wskazał dalej, że materialnoprawną podstawę do stosowania ulg w opłacie legalizacyjnej stanowi art. 67a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 613 z późn.zm.), dalej jako : "O.p.". Podkreślił, że decyzja wydana na podstawie tego przepisu ma charakter uznaniowy, tzn. pozostawia organowi stosującemu prawo pewien zakres luzu decyzyjnego. Organ zobowiązany jest zebrać zupełny materiał dowodowy i rozpatrzeć go pod kątem spełnienia przesłanek istnienia ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego. Wykładnia przesłanki ważnego interesu podatnika nie powinna ograniczać się do konieczności zdarzeń nadzwyczajnych, losowych, niezależnych od woli strony, lecz należy ją rozumieć w kontekście wszelkich danych, które obrazują jej sytuację życiową. Przy wykładni pojęcia interesu publicznego należy uwzględnić respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy publicznej, sprawność działania aparatu państwowego.