Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Rypina, Sędzia NSA: Andrzej Grzelak (sprawozdawca), Sędzia del. WSA Hanna Kamińska, Protokolant Łukasz Kacper Warzecha, po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2008 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 21 września 2006 r. sygn. akt I SA/Po 1380/05 w sprawie ze skargi S. A. w A. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w P. z dnia 29 września 2005 r. nr [...] w przedmiocie określenia straty za 2002r. w podatku dochodowym od osób prawnych. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w P. na rzecz S. A. w A. kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem uchylono decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w P. i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji wydanych w przedmiocie określenia straty w podatku dochodowym od osób prawnych za 2002 r. z tym uzasadnieniem, że nie odpowiadają one prawu.
W wyniku postępowania kontrolnego stwierdzono, że Spółdzielnia A. w A (zw. dalej: Spółdzielnią) prowadząc działalność rolniczą oraz gospodarczą zużyła niewspółmiernie dużo oleju opałowego w stosunku do oleju napędowego. W związku z tym kontrolujący dokonali analizy zużycia oleju ustalając owe zużycie m. in. według danych zawartych w sprawozdaniu o użytkowaniu gruntów, powierzchni zasiewów i zbiorach. Strona zużyła na 1 ha gruntów ornych rocznie 12,8 ha litrów oleju. Z kalkulacji rolniczych otrzymanych z W. Ośrodka Doradztwa Rolniczego wynika, że zużycie oleju napędowego do upraw rolniczych winno kształtować się w okolicach 78 litrów oleju napędowego na rok. Na podstawie zebranego materiału kontrolujący stwierdzili, że strona zużywała również olej opałowy do innych celów niż do działalności gospodarczej. Wartość zużytego oleju opałowego do działalności rolniczej zaliczono do kosztów uzyskania przychodu tej działalności gospodarczej, która podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Decyzją z dnia 28 czerwca 2005 r. organ podatkowy I instancji określił Spółdzielni stratę za 2002 r. w wysokości 1.178.157,74 zł. Na podstawie materiału dowodowego stwierdzono zawyżenie kosztów uzyskania przychodu w wysokości 144.444.90 zł.
W odwołaniu Spółdzielnia wnosła o uchylenie zaskarżonej decyzji zarzucając naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 13, poz. 926 ze zm; w skrócie: Op) poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy oraz sprzeczność istotnych ustaleń z zebranym materiałem dowodowym.
Zaskarżoną decyzją organ odwoławczy utrzymał w.w. decyzję w mocy. Zdaniem organu strona w toku postępowania unikała wyjaśnienia sprzeczności stwierdzonych w dokumentach wewnętrznego obrotu paliwami. Wyjaśnienia strony co do niskiego zużycia oleju napędowego w działalności rolniczej są w ocenie organu niewiarygodne.
W skardze do WSA Spółdzielnia wnosiła o uchylenie zaskarżonej decyzji z uwagi na naruszenie art. 180 i następnych Op, gdyż organ nie zebrał i w sposób wystarczający nie rozpatrzył całego materiału dowodowego. Dostarczone przez stronę dokumenty, tj. kartoteki suszenia zbóż wskazują na zupełnie odmienne wartości zużycia oleju opałowego niż przyjęły organy podatkowego.
W odpowiedzi na skargę organ podatkowy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.
Rozpoznając sprawę WSA stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie, ponieważ w postępowaniu została naruszona zasada prawdy obiektywnej wyrażona w art. 122 Op. W toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Z zasady tej wynika obowiązek przeprowadzenia postępowania dowodowego z urzędu w celu prawidłowego ustalenia stanu faktycznego. W prawie publicznym regułą jest, że ciężar dowodu spoczywa na organie podatkowym. Ustalenie faktów zgodnie z rzeczywistością jest warunkiem koniecznym do prawidłowego przeprowadzenia postępowania. Realizację prawdy obiektywnej zapewniają przepisy Op odnoszące się do postępowania dowodowego. Zgodnie bowiem z art. 187 § 1 Op organ podatkowy jest obowiązany podjąć czynności mające na celu zebranie całego materiału dowodowego oraz wyczerpujące jego rozpatrzenie.