1. Dopuszczalne jest stwierdzenie nieważności uchwały rady gminy w części /art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym - Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./.
2. Wprowadzenie przez radę gminy nowych stawek podatku z mocą wsteczną, to jest za okres poprzedzający ogłoszenie uchwały, jest sprzeczne z prawem.
uchyla rozstrzygnięcie nadzorcze, poza częścią odnoszącą się do sformułowania par. 5 uchwały rady gminy.
Rozstrzygnięciem nadzorczym wojewoda stwierdził nieważność uchwały rady gminy z 31 stycznia 1996 r., którą uchwalono wysokość stawek podatku od posiadania psów.
Przyczyną był fakt, że przepis par. 5 uchwały stwierdzał, iż wchodzi ona w życie z dniem ogłoszenia i ma zastosowanie do zobowiązań podatkowych w roku 1996 r. Organ nadzorczy uznał, że przepis ten rażąco narusza art. 42 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym. Stosownie do przepisu art. 40 ust. 1 tej ustawy, gminom przysługuje prawo stanowienia przepisów obowiązujących na ich obszarze.
Przepisy ustanawiane przez radę gminy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, o ile nie przewidują wyraźnie terminu późniejszego /art. 41 ust. 1 i art. 42 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym/. Zgodnie z art. 6 ustawy z 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./, rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy. Uchwała rady mogła wejść w życie z dniem ogłoszenia, gdyż ustawodawca nie dał organom gminy uprawnienia do stanowienia przepisów działających wstecz. Z treści par. 5 uchwały wynika natomiast, że miała ona działać wstecz, co jest niezgodne z wymienionymi przepisami prawa i orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego /wyrok z dnia 27 maja 1992 r. SA/Kr 690/92 i z dnia 31 marca 1992 r. SA/Wr 298/92, Orzecznictwo w sprawach samorządowych 1994 nr 2 poz. 87 i ONSA 1992 Nr 2 poz. 42/.
Gmina na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze wniosła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Skarga oparta została na zarzucie naruszenia art. 85 ust. 1 i art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym, polegającego na uchyleniu uchwały w całości, podczas gdy z analizy art. 40 i art. 42 tej ustawy, a także z uzasadnienia rozstrzygnięcia nadzorczego wynika, że wadą dotknięta jest jedynie ta część par. 5 uchwały, która stwierdza, że uchwała ma zastosowanie do zobowiązań podatkowych w roku 1996 r. (...)
Skarga jest zasadna.
Trafnie podnosiła gmina, że organ nadzoru w niniejszej sprawie nie miał podstaw do stwierdzenia nieważności całej uchwały.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym organ nadzoru orzeka o nieważności sprzecznej z prawem uchwały "(...) w całości lub w części (...)". Błędny jest zatem pogląd organu nadzoru, że istniejący stan prawny nie upoważnia do orzeczenia nieważności uchwały organów gminy tylko w części. Taki pogląd jest sprzeczny z wyraźnym brzmieniem cytowanego przepisu, a nadto jest odmienny od poglądu judykatury, na który słusznie powoływała się gmina.
Nie można również zgodzić się z organem nadzoru, że stwierdzenie nieważności tylko par. 5 uchwały pozostawałoby w kolizji z art. 42 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym i rzekomym zamiarem rady gminy.
Art. 42 ust. 2 określa termin wejścia w życie przepisu gminnego, stwierdzając, że datą tą jest dzień ogłoszenia przepisu, chyba że przewiduje on wyraźnie termin późniejszy. Zgodnie zatem z ustawą, gdyby na skutek stwierdzenia nieważności par. 5 uchwały nie posiadały ona własnych unormować dotyczących daty wejścia w życie, stosownie do treści art. 42 ust. 2, datą tą byłby dzień ogłoszenia uchwały.