Przepis art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ przewiduje szczególny przypadek samoistnego powstania obowiązku podatkowego w efekcie samego wystawienia faktury, czy rachunku uproszczonego wykazujących kwotę podatku od towarów i usług, przy czym obowiązek ten przyjmuje postać swoistej sankcji. Polega ona na tym, iż niezależnie od tego, czy w sprawie zaistniał obrót będący podstawą opodatkowania podatkiem VAT, jak również niezależnie od rozmiarów i konsekwencji podatkowych tego obrotu - każdy wystawca tzw. pustej faktury liczyć się winien z koniecznością zapłaty wykazanego w niej podatku.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2001 r. sprawy ze skargi Zakładów Przemysłu Jedwabniczego "N." S.A. w N.-R. na decyzję Izby Skarbowej we W. - z dnia 24 maja 1999 r. (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiąc styczeń 1997 r. - oddala skargę.
W okresie od 9 września 1998 r. do 29 stycznia 1999 r. Inspektor Kontroli Skarbowej przeprowadził kontrolę działalności Zakładów Przemysłu Jedwabniczego "N." S.A. w N.-R. w zakresie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatków stanowiących dochód budżetu państwa. W trakcie kontroli ustalono, że w styczniu 1997 r. Zakłady zaniżyły kwotę podatku należnego o 1.965,08 zł, wskutek nie ujęcia w ewidencji sprzedaży oraz deklaracji VAT-7 faktury VAT z dnia 8 stycznia 1997 r. (...).
Dlatego Inspektor Kontroli Skarbowej w Urzędzie Kontroli Skarbowej we W. decyzją z dnia 9 lutego 1999 r. (...) określił podatnikowi za styczeń 1997 r. kwotę zobowiązania w podatku od towarów i usług w wysokości 7.822 zł, zaległość podatkową w kwocie 1.965 zł oraz ustalił dodatkowe zobowiązanie w wysokości 30 procent zaniżenia zobowiązania.
Od decyzji tej Spółka wniosła odwołanie, w którym przyznała, że ustalone przez kontrolę przypadki błędnie wystawionych faktur w istocie zaistniały. Zarzucała natomiast, że błędy w fakturowaniu sprzedaży własnych wyrobów spowodowane były dużą awaryjnością nowo wprowadzonych programów komputerowych oraz dużą rotacją pracowników działu handlowego, a także nie wywiązywaniem się fakturzystki ze swoich obowiązków. Spółka wskazywała też na swoją trudną sytuację ekonomiczno-finansową i możliwość utraty płynności finansowej w związku z kryzysem polskiego przemysłu tekstylnego.
Izba Skarbowa we W. Ośrodek Zamiejscowy w W. decyzją z dnia 24 maja 1999 r. (...) - powołując się na art. 10 ust. 2, art. 27 ust. 4 i 6 i art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, par. 43 ust. 7, par. 44 ust. 1 i par. 55 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 154 poz. 797 ze zm./, art. 233 par. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ - utrzymała w mocy decyzję Inspektowa Kontroli Skarbowej.
W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że stosownie do art. 33 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę VAT lub rachunek uproszczony, w którym wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty także wówczas, gdy dana sprzedaż nie była objęta obowiązkiem podatkowym, albo została zwolniona od podatku. Przepis ten nakłada obowiązek każdorazowej zapłaty podatku od towarów i usług wykazanego w wystawionej fakturze VAT. Wystawienie faktury VAT z wykazaną kwotą podatku powoduje automatycznie obowiązek odprowadzenia go do urzędu skarbowego, po uprzednim zaewidencjonowaniu w rejestrze sprzedaży oraz ujęciu w deklaracji podatkowej VAT-7.