Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Henryka Łysikowska (sprawozdawca), Sędziowie: Sędzia WSA Ewa Kamieniecka, Sędzia WSA Jadwiga Danuta Mróz, Protokolant: Agnieszka Wróblewska, po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2012 r. w Wydziale I na rozprawie sprawy ze skargi E. W. na indywidualną interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w P. działającego w imieniu Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych I. uchyla zaskarżoną interpretację, II. orzeka, że akt wymieniony w pkt I nie podlega wykonaniu, III. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w P. działającego w imieniu Ministra Finansów na rzecz skarżącej kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiotem skargi E. W. jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w P. działającego w imieniu Ministra Finansów z dnia 22 czerwca 2011 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych. Z akt sprawy wynika, że skarżąca wystąpiła z pytaniem dotyczącym interpretacji przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51 poz. 307 ze zm. - zwanej dalej u.p.d.o.f.) w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości na podstawie umowy dożywocia.
W opisie stanu faktycznego strona wskazała, że na mocy dziedziczenia testamentowego po zmarłym w grudniu 2009 r. mężu nabyła udział wynoszący ½ części nieruchomości i tym samym stała się jedynym właścicielem domu, który do momentu śmierci męża stanowił majątek wspólny małżonków. Dodała, że w przedmiotowym domu zameldowana jest od 45 lat.
Z dalszych wyjaśnień strony wynikało, że wnioskodawczymi od wielu lat jest inwalidką pierwszej grupy i w związku z tym wymaga stałej opieki. Po śmierci męża zaopiekował się nią wnuk, któremu w dniu 14 stycznia 2011 r. na mocy umowy dożywocia skarżąca przekazała dom wraz z działką w zamian za dożywotnie utrzymanie i opiekę.
Na podstawie tak opisanego zdarzenia skarżąca zapytała, czy od umowy przeniesienia własności nieruchomości w drodze umowy dożywocia zobowiązana jest zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?
Przedstawiając własny pogląd w sprawie, przyjęła, że nie ma obowiązku prawnego zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z umową dożywocia, ponieważ umowa o dożywocie nie ma charakteru umowy odpłatnej. Podkreśliła, że stanowisko to ma oparcie w orzecznictwie sądów administracyjnych.
Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 22 czerwca 2011 r. (nr [...]) uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe.
Uzasadniając swój pogląd, organ interpretacyjny wskazał, że w świetle art. 9 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) u.p.d.o.f. każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca
Sygn. akt I SA/Wr 1474/11 roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.
Dalej stwierdził, że stosownie do treści art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 ze zm. - dalej: k.c.) umowa dożywocia ma charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej, w ramach której przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości. Zdaniem organu podatkowego umowa dożywocia zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. jest formą odpłatnego zbycia nieruchomości.
Odnosząc się do stanu faktycznego sprawy, organ wskazał, że nabycie przez skarżącą spornej nieruchomości nastąpiło w dwóch etapach: ponad czterdzieści lat temu w wyniku nabycia nieruchomości przez małżonków (skarżąca nabyła wtedy ½ część domu), a następnie w 2009 r. w wyniku dziedziczenia po zmarłym mężu stała się właścicielem drugiej części nieruchomości. Biorąc pod uwagę treść art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) u.p.d.o.f., organ interpretacyjny wyjaśnił, że w stosunku do części nieruchomości nabytej ponad czterdzieści lat temu nie nastąpi przychód z jej zbycia z uwagi na zbycie tej części nieruchomości po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.