Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Wesołowska Sędzia WSA Przemysław Żmich (spr.) Asesor WSA Anna Fyda-Kawula po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2021 r. na posiedzeniu niejawnym, w trybie uproszczonym sprawy ze skargi N. G. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławcze w [...] z [...] lutego 2021 r. nr [...] sprostowane postanowieniem z [...] kwietnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji uchyla zaskarżone postanowienie sprostowane postanowieniem organu z [...] kwietnia 2021 r. nr [...] oraz postanowienie Samorządowego Kolegium odwoławczego w [...] z [...] grudnia 2020 r. nr [...].
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...], po rozpatrzeniu wniosku N.G. o ponowne rozpatrzenie sprawy, postanowieniem z [...] lutego 2021 r. nr [...], sprostowanym swoim postanowieniem z [...] kwietnia 2021 r. nr [...], utrzymało w mocy postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z [...] grudnia 2020 r. Nr [...] o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta [...] z [...] Września 2020 r. nr [...] odmawiającej przyznania N.G. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad ojcem W.G..
Zaskarżone postanowienie zostało wydane w następującym stanie sprawy.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] postanowieniem z [...] grudnia 2020 r. odmówiło N.G. wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta [...] z [...] września 2020 r. odmawiającej przyznania N.G. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad ojcem W.G.. W uzasadnieniu postanowienia Kolegium wyjaśniło, że objęta wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzja Prezydenta Miasta [...] nie była decyzją ostateczną i z tego względu postępowanie nieważnościowe nie mogło być wszczęte.
Na skutek odwołania wnioskodawcy decyzja Prezydenta Miasta [...] została utrzymana w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z [...] listopada 2020 r. nr [...].
Kolegium wyjaśniło, że nie jest możliwe wszczęcie postępowania określonego w art. 156 kpa w stosunku do decyzji administracyjnej wydanej w pierwszej instancji w sytuacji, gdy w stosunku do tej decyzji została w sprawie wydana, w oparciu o art. 138 kpa, decyzja organu odwoławczego. Decyzja organu pierwszej instancji w takim przypadku nie ma samodzielnego bytu prawnego i w obrocie prawnym funkcjonuje łącznie z decyzją organu odwoławczego.
Z konstrukcji art. 138 kpa wynika, że organ II instancji utrzymując w mocy decyzję organu I instancji zobowiązany był do ponownego rozpoznania sprawy w jej całokształcie, a zatem do zbadania prawidłowości i kompletności zgromadzonego w aktach materiału dowodowego i do jego ponownej oceny prawnej. Dopiero stwierdzenie nieważności decyzji organu odwoławczego otwiera drogę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ odwołania i ewentualnego uwzględnienia wady nieważności, którą dotknięta jest decyzja I instancji. Bez wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji II instancji wnioskowi o stwierdzenie nieważności decyzji organu I instancji nie może być nadany bieg.
Zatem z tego względu wniosek o wszczęcie postępowania dotyczącego stwierdzenia nieważności decyzji organu I instancji został załatwiony przez odmowę wszczęcia postępowania na podstawie art. 61a kpa.