Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Boniecka - Płaczkowska (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Maria Tarnowska Sędzia WSA Dariusz Pirogowicz Protokolant starszy sekretarz sądowy Katarzyna Krynicka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia "Z. [...]" w W. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego oddala skargę.
Zaskarżonym postanowieniem z [...] lutego 2012 r. nr [...] Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego po ponownym rozpatrzeniu, na wniosek Stowarzyszenia [...], sprawy rozstrzygniętej postanowieniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z [...] sierpnia 2011 r. nr [...] tj. wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w W. z [...] września 2010 r.nr [...], pozwalającej Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad na realizację prac związanych z budową odcinka "[...]" autostrady [...] oraz nadającej tej decyzji rygor natychmiastowej wykonalności, utrzymał w mocy postanowienie z [...] sierpnia 2011 r.
W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, że decyzją z [...] września 2010 r.
nr [...] [...] Wojewódzki Konserwator Zabytków pozwolił Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad na realizację prac związanych z budową odcinka "[...]" autostrady [...], zgodnie z zakresem przedstawionym we wniosku (wykonanie ekranu antywibracyjnego, ustawienie tymczasowego ekranu ochronnego, przebudowa istniejącej sieci gazowej, wybudowanie fragmentu autostrady wraz z elementami wyposażenia - przejściem dla zwierząt, barierami drogowymi, kolumną alarmową kanalizacją deszczową, murem oporowym, ekranem akustycznym, ogrodzeniem i zielenią osłonową). Decyzji tej został nadany rygor natychmiastowej wykonalności.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego postanowieniem z [...] grudnia 2010 r., nr [...] stwierdził niedopuszczalność odwołania złożonego przez Stowarzyszenie [...] od tej decyzji.
Pismem z 25 lutego 2011 r. Stowarzyszenie [...] wniosło, na podstawie art. 31 § 1 kpa o wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz o dopuszczenie do udziału w tym postępowaniu. W uzasadnieniu wniosku Stowarzyszenie wskazało na wartości zabytkowe zespołu architektoniczno-produkcyjnego w P. potwierdzone w wielu opiniach dotyczących jego walorów przyrodniczych, kulturowych i historycznych (m.in. w opinii KOBiDZ z [...] lipca 2008 r. oraz opinii wykonanej na zlecenie KOBIDZ przez dr hab. J. D. z 21 września 2010 r.).
Postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2011 r. nr [...] Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie. W uzasadnieniu organ wskazał, że za wszczęciem tego postępowania nie przemawia interes społeczny. W ocenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego tak ogólne sformułowania, jakie zostały zawarte we wniosku Stowarzyszenia, nie dają podstaw do wyprowadzenia interesu społecznego we wszczęciu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z [...] września 2010 r., tym bardziej, że ewentualna zmiana korytarza autostrady [...] na odcinku od węzła "[...]" do węzła "[...]", wiązałaby się z przerwaniem zaawansowanych prac budowlanych, ale także z przeprojektowaniem jej przebiegu na odcinku tych węzłów. Ewentualny nowy przebieg autostrady [...] musiałby zostać zlokalizowany w rejonie cmentarza parafialnego w P. wpisanego do rejestru zabytków pod nr [...] decyzją z [...] lutego 1991 r. Ponadto wprowadzenie takiej zmiany wiązałoby się z koniecznością wywłaszczenia z prawa własności nieruchomości właścicieli przyległych terenów, wyburzeniem budynków mieszkalnych oraz zbliżeniem trasy autostrady do obszarów zwartej zabudowy mieszkaniowej w miejscowości K., co mogłoby spowodować naruszenie społeczno-gospodarczego dobra jakim jest bezpieczeństwo zdrowia i życia mieszkańców terenów sąsiadujących z autostradą. Organ wyjaśnił, że wybudowanie autostrady [...], leży w interesie społeczno-gospodarczym kraju stanowiąc istotny element układu drogowego. Autostrada [...] na odcinku od węzła "[...]" do węzła "[...]" stanowi istotny element całej autostrady [...] łączącej W. z Ł., P. oraz granicą państwa w S. Ponadto, organ ochrony zabytków wskazał, że z pisma Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z 28 lipca 2011 r. wynika, iż autostrada [...] na całym odcinku od L. do W. o długości [...] km jest już zaprojektowana i prowadzone są na niej roboty budowlane. Ewentualne przerwanie zaawansowanych już z w tej chwili prac budowlanych oraz zmiana korytarza autostrady wiązałaby się z koniecznością odstąpienia przez Skarb Państwa od umów z wykonawcami robót budowlanych na całym odcinku co skutkowałoby koniecznością zapłaty przez Skarb Państwa kar umownych sięgających setek milionów złotych. Dodatkowo Skarb Państwa musiałby ponieść olbrzymie koszty związane z rekultywacją terenów obecnej budowy, które nie znalazłyby się w ewentualnym nowym korytarzu autostrady [...].