Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marta Kołtun-Kulik, asesor WSA Anna Fyda-Kawula (spr.), sędzia WSA Bożena Marciniak, Protokolant referent Aneta Suchecka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lipca 2022 r. sprawy ze skargi M. Z. na decyzję Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia i zobowiązania do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2021 r. nr [...]; 2. umarza postępowanie administracyjne.
Minister Rodziny i Polityki Społecznej decyzją z [...] grudnia 2021 r. nr [...] po ponownym rozpatrzeniu sprawy w wyniku odwołania M. Z. (Skarżąca) na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 oraz art. 17 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm., zwanej dalej: k.p.a.) w zw. z art. 1 ust. 2 i 3, art. 23a i art. 30 ust. 2 pkt 1, ust. 2b, ust. 8 i ust. 9 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 111 ze zm.) utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z [...] lipca 2021 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia i zobowiązania do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych.
Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Świadczenia rodzinne zostały przyznane Skarżącej na podstawie decyzji Prezydenta Miasta [...] z [...] listopada 2011 r. nr [...] na okres od 1 listopada 2011 r. do 31 października 2012 r. Decyzja ta została uchylona decyzją Prezydenta Miasta [...] z [...] sierpnia 2013 r. nr [...] w związku z zastosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W dniu 2 października 2013 r. Wojewoda [...] ustalił, że w sprawie wniosku o przyznanie Skarżącej świadczeń rodzinnych na okres 2011/2012 pierwszeństwo do jego rozpatrzenia leży po stronie instytucji na terytorium Królestwa Niderlandów, z uwagi na zatrudnienie byłego męża Skarżącej K. C.. W dniu [...] października 2015 r. instytucja niderlandzka poinformowała organ, że mimo kilku wezwań kierowanych do Skarżącej, nie dostarczyła ona dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia przekazanego wniosku o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych.
W związku z powyższym Marszałek Województwa [...] pismem z 12 stycznia 2016 r. zawiadomił Skarżącą o pozostawieniu jej wniosku bez rozpatrzenia.
W konsekwencji Wojewoda [...] ww. decyzją z [...] lipca 2021 r. stwierdził, że świadczenia rodzinne w wysokości 364 zł wypłacone Skarżącej za okres od 1 kwietnia 2012 r. do 31 maja 2012 r. są świadczeniami nienależnie pobranymi i zobowiązał Skarżącą do zwrotu ww. kwoty wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie. W uzasadnieniu ww. decyzji Wojewoda [...] wskazał, że ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego w formie dodatku dyferencyjnego za okres od 1 kwietnia 2012 r. do 31 maja 2012 r. nie było możliwe, gdyż Skarżąca nie zastosowała się do wezwania instytucji niderlandzkiej i nie przesłała wymaganych dokumentów. Dlatego jej wniosek za ten okres został pozostawiony bez rozpoznania. W związku zaś z okolicznością, że ojciec dzieci był aktywny zawodowo na terytorium Niderlandów, a Skarżąca była osobą nieaktywną zawodowo w Polsce, pierwszeństwo do wypłaty świadczeń leżało po stronie instytucji niderlandzkiej. Z uwagi na to świadczenia rodzinne pobrane w ww. okresie są świadczeniami nienależnie pobranymi.
W odwołaniu od powyższej decyzji Skarżąca podniosła, że dzieci zamieszkują z nią w Polsce, a były mąż zobowiązany jest do płacenia alimentów. Stwierdziła, że nie posiadała dokładnych informacji na temat okresów zatrudnienia ojca dzieci za granicą, a organ zmusza ją do ubiegania się o świadczenia za granicą.