Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Apostolidis (spr.) Sędziowie WSA Małgorzata Boniecka-Płaczkowska WSA Elżbieta Lenart Protokolant referent stażysta Agnieszka Stefańska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 marca 2020 r. sprawy ze skargi J. W. na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia [...] stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. własności nieruchomości 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody W. z dnia [...] kwietnia 2015 r. nr [...]; 2. zasądza od Ministra Rozwoju na rzecz J. W. kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Minister Inwestycji i Rozwoju (dalej jako "Minister") decyzją z [...] stycznia 2019 r. nr [...], po rozpatrzeniu odwołania J. W. (dalej jako "skarżący"), utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] (dalej jako "Wojewoda") z [...] kwietnia 2015 r. nr [...] stwierdzającą, że część nieruchomości położonej w P., stanowiącej fragment ul. [...], oznaczonej geodezyjnie: obręb J., dz. nr [...] (w projekcie podziału oznaczonej jako dz. nr [...] o pow. [...] ha), z dniem 1 stycznia 1999 r. stała się z mocy prawa własnością Miasta P., jako grunt zajęty pod drogę publiczną - drogę gminną.
Decyzja wydana została w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Zarząd Dróg Miejskich w P. wnioskiem z [...] listopada 2005 r. wystąpił do Wojewody o wydanie, na podstawie art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133, poz. 872 ze zm.), dalej jako "ustawa", decyzji stwierdzającej nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Miasto P., prawa własności nieruchomości zajętej pod drogę publiczną - ul. [...] w P., oznaczonej jako dz. nr [...] (wydzielona z dz. nr [...]) o pow. [...] ha.
Wojewoda decyzją z [...] lipca 2007 r. nr [...] stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Miasto P., prawa własności dz. nr [...] o pow. [...] ha. Minister Infrastruktury decyzją z [...] lipca 2008 r. nr [...] uchylił ww. decyzję i przekazał sprawę Wojewodzie do ponownego rozpatrzenia.
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, Wojewoda decyzją z [...] lipca 2012 r. nr [...] stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Miasto P., prawa własności nieruchomości zajętej pod drogę publiczną - ul. [...] w P., oznaczonej jako dz. nr [...] o pow. [...] ha. Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej decyzją z [...] kwietnia 2013 r. nr [...]utrzymał tę decyzję w mocy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 20 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 1371/13 uchylił decyzję Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z [...] kwietnia 2013 r. oraz decyzję Wojewody z [...] lipca 2012 r. stwierdzając, że ww. decyzje wydano w oparciu o niepełny materiał dowodowy, m.in. nie określono precyzyjnie przebiegu ul. [...].
Wojewoda decyzją z [...] kwietnia 2015 r. stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Miasto P., prawa własności nieruchomości zajętej pod drogę publiczną - ul. [...] w P., położonej w obrębie J., oznaczonej jako dz. nr [...] (wydzielona z dz. nr [...]) o pow. [...] ha.
Minister decyzją z [...] stycznia 2019 r., po rozpatrzeniu odwołania skarżącego, utrzymał ww. decyzję w mocy. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że z akt sprawy oraz księgi wieczystej nr [...] wynika, że dz. nr [...] (wydzielona z dz. nr [...], według wcześniejszej numeracji [...], która powstała z dz. nr [...]) stanowiła w dniu 31 grudnia 1998 r. własność W. K. i K. D. Na podstawie umowy sprzedaży z [...] lutego 2001 r. Rep. A nr [...] przedmiotową nieruchomość nabył skarżący i to on jest aktualnie jej właścicielem. Powyższe oznacza, że w dniu 31 grudnia 1998 r. nieruchomość ta nie stanowiła własności Skarbu Państwa ani jednostki samorządu terytorialnego. Badając przesłankę zajęcia nieruchomości pod drogę publiczną, Minister wskazał, że przestrzenny zasięg działania art. 73 ust. 1 ustawy determinowany jest możliwością zakwalifikowania danego stanu faktycznego z 31 grudnia 1998 r. do definicji pasa drogowego (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych), jako urządzenia technicznego, stanowiącego zorganizowaną całość funkcjonalną, podporządkowaną utrzymaniu i eksploatacji ciągów ruchu pojazdów i pieszych. W przypadku dróg publicznych od dawna istniejących, granice zajęcia pod drogę odpowiadają granicom jej urządzenia w ramach normatywnie zdefiniowanego pasa drogowego, a więc jezdnie wraz z poboczami, zatokami, ciągami dla pieszych, rowami odwadniającymi i pasem izolacyjnym. Podstawą prawną zaliczenia ul. [...] do kategorii dróg publicznych jest uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z [...] października 1986 r. nr [...] w sprawie zaliczenia dróg na terenie województwa [...] do kategorii dróg gminnych oraz lokalnych miejskich (Dz. Urz. Woj. [...] z 1986 r. Nr [...], poz. [...]). Z kolei na podstawie art. 103 ust. 2 ustawy, droga ta od 1 stycznia 1999 r. stała się drogą gminną. Minister zauważył, że Wojewoda, zgodnie z wytycznymi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zawartymi z wyroku z 20 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 1371/13, przeprowadził dodatkowe postępowanie dowodowe w zakresie ustalenia przebiegu oraz długości ul. [...]. Z mapy do celów prawnych - hektometraż ulicy [...], sporządzonej przez geodetę uprawnionego T. D. w dniu [...] listopada 2014 r. wynika, że przedmiotowa ulica rozpoczyna swój bieg od ul. [...], a kończy się na [...] metrze, przy lesie, obejmując w całości dz. nr [...]. Na fakt zajęcia tej nieruchomości pod drogę wskazuje mapa zasadnicza projekt podziału, sporządzona przez ww. geodetę, przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego - w dniu [...] listopada 2005 r. pod nr [...], jak również opinia geodezyjna, zlecona na potrzeby niniejszego postępowania, sporządzona przez geodetę uprawnionego A. G. w dniu [...] lipca 2016 r., uzupełniona w dniu [...] stycznia 2017 r., którą sporządzono w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, w tym dostarczone przez pełnomocnika skarżącego, tj.: kopia mapy ewidencyjnej założonej w lutym 1966 r., załączona przez ZDM P. do wniosku z [...] listopada 2005 r.; wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej z [...] lutego 1998 r. dla dz. nr [...] i [...] z obrębu J.; kopia mapy zasadniczej z projektem podziału dz. [...] na dz.: nr [...] i nr [...], stanowiąca załącznik do decyzji Wojewody z [...] lipca 2007 r.; metryka ul. [...] sporządzona w dniu [...] grudnia 1988 r.; kopia mapy zasadniczej założonej w sierpniu 1976 r., obejmującej część dz. nr [...]; kopia mapy sytuacyjno-wysokościowej z uzbrojeniem podziemnym wykonana w dniu [...] sierpnia 1985 r., stanowiącą załącznik do decyzji z [...] sierpnia 1991 r.; szkic polowy z pomiaru inwentaryzacyjnego urządzeń podziemnych nr [...]; odbitka mapy zasadniczej z [...] maja 2015 r.; obliczenie hektometrażu ul. [...] wykonane przez geodetę uprawnionego T. D. w dniu [...] listopada 2014 r., wg stanu przed modernizacją węzła drogowego [...]; kopia mapy z projektem podziału dz. [...] na dz.: nr [...] i nr [...], stanowiącej załącznik do decyzji Wojewody z [...] kwietnia 2015 r.; zdjęcia lotnicze przekazane przez ZDM P. przy piśmie z [...] lipca 2009 r. (z informacji na jednym z przekazanych zdjęć wynika, że wykonano je w dniu [...] maja 1995 r.). W aktach sprawy znajduje się również oświadczenie A. K. z [...] sierpnia 2011 r. (spadkobiercy poprzednich właścicieli gruntu), w którym potwierdza, że dz. nr [...] (aktualnie nr [...]) o pow. [...] ha była w dniu 31 grudnia 1998 r. zajęta pod drogę publiczną. W tej sytuacji, w ocenie Ministra, obszerny materiał dowodowy potwierdza, że przedmiotowa nieruchomość w ww. dacie była zajęta pod drogę publiczną. Zdaniem Ministra, w sprawie udowodniona została również ostatnia z przesłanek z art. 73 ustawy, tj. władztwo publicznoprawne. Na fakt takiego władztwa wskazują pismo Prezydenta Miasta P. z [...] listopada 1985 r. w sprawie przejęcia od Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji urządzeń kanalizacji deszczowej na majątek Zarządu Dróg i Mostów w P., umowa zawarta pomiędzy Wojewódzkim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w P., a Zarządem Dróg i Mostów w P. w przedmiocie przekazania sieci i urządzeń kanalizacji deszczowej na terenie miasta P. oraz pismo Urzędu Miasta Zarządu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej z [...] maja 1985 r. w sprawie kanalizacji deszczowej, jak również bilans przekazania środków trwałych kanalizacji deszczowej z [...] kwietnia 1985 r., obejmujący ul. [...]. Z kolei ze znajdującej się w aktach metryki ul. [...], wynika, że ulica była oświetlona, wyposażona w kanalizację ogólnospławową, kanalizację deszczową, wodociąg oraz przewody telekomunikacyjne. Ponadto w aktach sprawy znajdują się decyzje Prezydenta Miasta P. z [...] lutego 1999 r. nr [...], dotycząca nieruchomości położonej przy ul. [...] w sprawie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu na budowę infrastruktury technicznej łącznie z drogą dojazdową, obejmująca m.in. odprowadzenie ścieków z budynku do miejskiej sieci kanalizacyjnej, doprowadzenie wody do budynku, doprowadzenie gazu z miejskiej sieci, zasilanie energetyczne budynku; z [...] kwietnia 1999 r. nr [...], zatwierdzająca projekt budowlany oraz wydająca pozwolenie na budowę inwestycji w całości obejmującej wykonanie sieci i przyłączy wody, kanalizacji sanitarnej, deszczowej, sieci NN wraz ze złączami kablowymi, sieci i przyłącza gazu ze stacją redukcyjno-pomiarową do budynku przy ul. [...]. Mając na uwadze treść art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 594), również w wersji obowiązującej w dniu 31 grudnia 1998 r., z którego wynika, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, a także wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i utylizacji unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną (a od 1 stycznia 1999 r. również w gaz), należy do zadań własnych gminy, uznać należało, że wykonując te zadania, jednostka samorządu terytorialnego musiała wykonywać co najmniej władztwo faktyczne nad nieruchomością. Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy, Minister uznał, że zostały spełnione łącznie wszystkie przesłanki wynikające z art. 73 ust. 1 ustawy.