Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Durzyńska Sędziowie WSA Dariusz Pirogowicz (spr.) WSA Przemysław Żmich Protokolant sekretarz sądowy Justyna Kobylarczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lipca 2019 r. sprawy ze skarg E. L., H. S. oraz T. Ł. i P. Ł. na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia [...] listopada 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Ministra Inwestycji i Rozwoju na rzecz T.Ł. i P. Ł. solidarnie kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 3. zasądza od Ministra Inwestycji i Rozwoju na rzecz E. L.i H.S. solidarnie kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Minister Inwestycji i Rozwoju decyzją z [...] listopada 2018 r. nr [...] odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z [...] listopada 1970 r. nr [...] oraz utrzymanej nią w mocy decyzji Prezydium Rady Narodowej w [...] z [...] kwietnia 1969 r. nr [...] pozostawiającej bez uwzględnienia wniosek o przyznanie odszkodowania z a nieruchomość położoną w [...] przy ul. [...], oznaczonej hip. "[...] .
Decyzja Ministra Inwestycji i Rozwoju wydana została przy następujących ustaleniach stanu faktycznego i oceny prawnej sprawy.
Nieruchomość przy ul [...] w [...], objęta była działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz.U. Nr 50, poz. 279) i w dacie jego wejścia stanowiła niezabudowaną działkę budowlaną o pow. [...] m2. Aktem notarialnym z [...] września 1948 r. rep. [...] prawa i roszczenia do tej nieruchomości wynikające z dekretu od ich poprzednich właścicieli nabyli J. Ł.i P. Ł., którzy wnieśli o przyznania im do gruntu prawa własności czasowej. Złożony w tym przedmiocie wniosek został rozpoznany negatywnie decyzją Prezydium Rady Narodowej w [...] z [...] kwietnia 1969 r., utrzymaną w mocy decyzją Ministerstwa Gospodarki komunalnej z [...] czerwca 1969 r.
W okresie powojennym powyższą nieruchomość zabudowano murowanym budynkiem siedmioizbowym, w założeniu tymczasowym, wzniesionym na podstawie projektu zatwierdzonego w 1949 r, który to budynek rozebrano ok.1971 r. W oparciu zaś o decyzję lokalizacyjną z [...] września 1968 r. nr [...] teren ten przeznaczony został pod inwestycję celu publicznego związaną z przedłużeniem [...] i połączenia jej z ul. [...].
Decyzją z [...] kwietnia 1969 r., utrzymaną w mocy decyzją Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z [...] listopada 1970 r., Prezydium Rady Narodowej [...] w następstwie rozpoznania wniosku Zarządu Dróg i Mostów w [...], odwołując się do art. 53 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz.U. z 1961 r., Nr 18, poz. 94 ze zm.) przywoływanej dalej jako: "ustaw wywłaszczeniowa", pozostawiło bez uwzględnienia wniosek o odszkodowanie za przedmiotową nieruchomość. W motywach tych wskazując na tymczasowy charakteru zlokalizowanego na gruncie budynku oraz ilości znajdujących się w nim izb (7) organy stanęły na stanowisku, ze nie jest on domem jednorodzinnym. Zatem odszkodowanie przewidziane art. 53 powołanej ustawy nie może być przyznane.
Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji odszkodowawczych wystąpili 29 czerwca 2015 r. T. Ł., W. Ł. i P. Ł. (będący wespół z innymi osobami następcami prawnymi J. Ł. i P. Ł.).
W następstwie przeprowadzenia postępowania nadzorczego Minister Inwestycji i Rozwoju decyzją z [...] listopada 2018 r. odmówił stwierdzenia nieważności tych decyzji.
Odwołując się do treści art. 53 ustawy wywłaszczeniowej, gdzie sformułowane zostały materialnoprawne przesłanki odszkodowania, wywodził, że użyte w redakcji ust. 2 tego przepisu sformułowanie odnoszące się do odszkodowania za dom jednorodzinny i jedną działkę budowlaną przeznaczona pod budowę takiego domu, które przejdą na własność Państwa po wejściu w życie ustawy wywłaszczeniowej (tj. po 5 kwietnia 1958 r.) jest trafne tylko w odniesieniu do domów jednorodzinnych, a nie działek budowlanych. Ponieważ wszystkie grunty na obszarze [...], w tym też działki budowlane przeszły na własność Państwa na podstawie dekretu. W związku z czym należy dokonywać wykładni celowościowej tego przepisu i uznawać za datę przejścia nieruchomości na własność państwa datę faktycznej utraty możliwości nią władania przez dotychczasowych właścicieli. Dokonując kontroli legalności decyzji odszkodowawczych w trybie nadzorczym zbadać zatem należy czy nieruchomość, do której się one odnosiły spełniała warunki określone w art. 53 ustawy wywłaszczeniowej.