Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Wesołowska Sędziowie WSA Iwona Kosińska (spr.) WSA Łukasz Trochym po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 października 2021 r. sprawy ze skargi J. T.(1), A. B., J. T.(2), S. M., P. M.(1), W. M., E. T., B. Z., W. C., M. C., D. C., G. W., W. P., D. G., K. . P. M.(2), P. M.(3), J. W. i W. W. na decyzję Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia [...] listopada 2020 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności orzeczenia oddala skargę.
Minister Rozwoju, Pracy i Technologii decyzją z dnia [...] listopada 2020 r. nr [...], po rozpatrzeniu wniosku Z. W. (w miejsce której wstąpili J. W., W. W. i G. W.), J. T., A. B., J. T., S. M., P. M., W. M., E. T., B. Z., W. C., M. C., D. C., W. P., D. G., K. R., P. M. oraz P. M. o stwierdzenie nieważności orzeczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w [...] z dnia [...] września 1954 r. nr [...] ustalającego i przyznającego W. i F. T. odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości położonej w [...], gm. kat. [...], obj. Iwh [...], ozn. jako pgr. I. kat. [...] o powierzchni [...] m2, stanowiącej własność W. T. (syna S.) odmówił stwierdzenia nieważności powołanego orzeczenia.
Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że orzeczeniem z dnia [...] marca 1954 r. nr [...] Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w [...] wywłaszczono na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość położoną w [...], gm. kat. [...], obj. Iwh [...], ozn. jako pgr. I. kat. [...] o pow. [...] m2 (powstałą z podziału pgr. I. kat. [...] o pow. [...] m2), stanowiącą własność W. T. i S. T. (pkt 37 orzeczenia). Orzeczeniem z dnia [...] września 1954 r. nr [...] Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w [...] orzekło o przyznaniu W. T. (s. S.) i F. T. odszkodowania w wysokości [...] zł z tytułu wywłaszczenia przedmiotowej nieruchomości.
Pismem z dnia 6 grudnia 2016 r. spadkobiercy byłych właścicieli: J. T., A. B., J. T., S. M., P. M., W. M., E. T., B. Z., W. C., M. C., D. C., Z. W., W. P., D. G., K. R., P. M. oraz P. M. wystąpili z wnioskiem o stwierdzenie nieważności orzeczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w [...] z dnia [...] września 1954 r. nr [...] o przyznaniu odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że przedmiotowe orzeczenie odszkodowawcze zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa, albowiem zostało skierowane do zmarłego W. T. oraz nie zostało poprzedzone obligatoryjną rozprawą odszkodowawczą, a odszkodowanie zostało przyznane w formie pieniężnej, podczas gdy należało przyznać nieruchomość zamienną.
Po rozpatrzeniu złożonego wniosku Minister Rozwoju, Pracy i Technologii decyzją z dnia [...] listopada 2020 r. odmówił stwierdzenia nieważności przedmiotowego orzeczenia odszkodowawczego. W uzasadnieniu organ nadzoru omówił treść art. 16 kpa oraz znaczenie i skutki zasady trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych.
Przystępując do merytorycznego badania wniosku, organ nadzoru stwierdził, że kwestionowane orzeczenie odszkodowawcze wydane zostało na podstawie przepisów dekretu z dnia 26 kwietnia 1949 r. o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych dla realizacji narodowych planów gospodarczych (tj. z 1952 r. Dz. U. Nr 4, poz. 31). Weszło ono do obrotu prawnego na skutek jego doręczenia w dniu 20 stycznia 1955 r. F. T. Organ podkreślił, że z akt sprawy nie wynika, aby spadkobierczyni właściciela nieruchomości złożyła odwołanie od tego orzeczenia. Orzeczeniu nadano klauzulę ostateczności (prawomocności) w czerwcu 1955 r. Tym samym przedmiotowe orzeczenie może stanowić przedmiot postępowania prowadzonego w trybie art. 156 kpa.