Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Apostolidis Sędziowie: WSA Elżbieta Sobielarska WSA Iwona Kosińska (spr.) Protokolant specjalista Ewelina Dębna po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 marca 2012 r. sprawy ze skargi A. J. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] września 2011 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego oddala skargę.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] września 2011 r. nr [...] Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego umorzył postępowanie odwoławcze zainicjowane odwołaniem A. J. od decyzji Prezydenta Miasta W. z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] zezwalającej A. na rozbiórkę [...], naprawę [...] i [...] przy ul. [...] w W.
Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że Prezydent W. decyzją z dnia [...] lipca 2011 r. pozwolił na rozbiórkę przedmiotowej [...], naprawę [...] i [...]. Nie zgadzając się z tym rozstrzygnięciem A. J. złożył odwołanie.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego stwierdził, że odwołanie to nie może zostać merytorycznie rozpatrzone, ponieważ pochodzi od podmiotu, któremu nie przysługuje przymiot strony w niniejszym postępowaniu. W uzasadnieniu zajętego stanowiska organ II instancji wyjaśnił, że w przypadku gdy do organu odwoławczego wpływa odwołanie, to organ ten w pierwszej kolejności winien jest dokonać jego sprawdzenia pod względem formalnoprawnym, czyli czy odwołanie to jest wniesione prawidłowo. Jeżeli organ odwoławczy ustali, że osoba, która wniosła odwołanie nie jest stroną postępowania, obowiązany jest na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 kpa umorzyć postępowanie odwoławcze.
W przedmiotowej sprawie odwołujący się wskazuje, że pomiędzy nim a inwestorem - A. została zawarta w dniu [...] grudnia 1992 r. umowa najmu na czas nieokreślony. Jednocześnie zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że pomiędzy stronami tej umowy toczy się spór sądowy o ustalenie bezskuteczności wypowiedzenia umowy najmu. Niniejsze postępowanie konserwatorskie prowadzone jest w oparciu o art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zgodnie z którym pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru. Organ odwoławczy podkreślił, że ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zbytkami nie zawiera szczegółowego unormowania odnośnie kręgu stron postępowania prowadzonego na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. W związku z powyższym zastosowanie tu znajdzie art. 28 kpa, jako norma ogólna. Potwierdzenie posiadania interesu prawnego, skutkujące nabyciem uprawnień należnych stronie postępowania administracyjnego, powinno opierać się na przepisach prawa materialnego, z których wynikają dla tego podmiotu określone prawa lub obowiązki. Interes prawny polega bowiem na możliwości zastosowania w ustalonym stanie faktycznym normy prawa materialnego, z których wynikają dla tego podmiotu określone prawa lub obowiązki. Zatem ustalenie interesu prawnego w postępowaniu administracyjnym oznacza wskazanie przepisu prawa materialnego, na podstawie którego dany podmiot może domagać się czynności organu. Przy czym musi też istnieć bezpośredni związek między sytuacją danego podmiotu a normą prawa materialnego, z której wywodzony jest interes prawny. Minister podkreślił, że od interesu prawnego należy odróżnić interes faktyczny, czyli taką sytuację, w której podmiot jest zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, jednak nie może powołać się na przepis prawa materialnego, z którego wynikałby dla tego podmiotu określone prawa lub obowiązki. Określając krąg stron postępowania konserwatorskiego prowadzonego w oparciu o art. 36 ust. 1 pkt 1 zasadnicze znaczenie ma zatem zakres tego postępowania ograniczony do zbadania, czy z punktu widzenia ochrony konserwatorskiej możliwe jest prowadzenie wnioskowanych prac w stosunku do zabytku wpisanego do rejestru zabytków. W przedmiotowej sprawie badana decyzja rozstrzyga o możliwości realizacji wnioskowanych prac w stosunku do właściciela przedmiotowej nieruchomości, tj. A. Wydane w tym trybie rozstrzygnięcie nie wpływa na sferę prawną podmiotu wywodzącego interes prawny ze stosunku najmu, gdyż umowa najmu jest umową zobowiązaniową, regulującą stosunki pomiędzy najemcą a właścicielem. Wobec czego umowa ta nie powoduje żadnego skutku o charakterze materialnoprawnym, który zgodnie z art. 28 kpa mógłby w tym wypadku stanowić podstawę interesu prawnego. Najemca lokalu usługowego nie jest bowiem stroną postępowania w przedmiocie pozwolenia na budowę, a zatem nie ma on interesu prawnego w rozstrzygnięciu tej sprawy w rozumieniu art. 28 kpa. Interes taki ma natomiast niewątpliwie właściciel lokalu. Mając powyższe na uwadze organ II umorzył postępowanie odwoławcze.