Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Przemysław Żmich, Sędziowie asesor WSA Anna Fyda - Kawula (spr.), asesor WSA Mateusz Rogala, Protokolant referent Wiktoria Sosnowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2022 r. sprawy ze skargi M.S. na decyzję Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia [...] maja 2021 r. nr [...] w przedmiocie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] lutego 2021 r. nr [...]; 2. umarza postępowanie administracyjne.
Minister Rodziny i Polityki Społecznej zaskarżoną decyzją z 17 maja
2021 r. nr DSZ-V.5321.1.303.2.2021.AC po ponownym rozpatrzeniu sprawy w wyniku odwołania M. S. (dalej: Skarżąca) na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 oraz art. 17 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm., zwanej dalej: k.p.a.) w zw. z art. 1 ust. 2 i 3, art. 23a i art. 30 ust. 1, ust. 2 pkt 1, ust. 2b i ust. 8 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 111 ze zm.) utrzymał w mocy decyzję Wojewody Mazowieckiego z 1 lutego 2021 r., nr 658/ŚR/2021 w przedmiocie ustalenia i zobowiązania do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych.
Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Świadczenia rodzinne zostały przyznane Skarżącej na podstawie decyzji Wójta Gminy [...] z [...] maja 2016 r. nr [...], uchylonej następnie decyzją ww. organu z [...] sierpnia 2017 r. nr [...], w okresie od 1 kwietnia 2016 r. w związku z zastosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Następnie decyzją z 21 czerwca 2020 r. nr 2019/ŚR/2020 Wojewoda Mazowiecki odmówił Skarżącej prawa do zasiłku rodzinnego w wysokości dodatku dyferencyjnego na okres od 1 kwietnia 2016 r. do 31 października 2016 r. na dzieci: M. S. oraz N. S. oraz dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego na dzieci: M. S. oraz N. S. oraz dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania na dziecko: N. S. W uzasadnieniu wskazał, że w sprawie w związku z zatrudnieniem ojca dzieci Skarżącej na terytorium [...] od 1 września 2013 r. przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego mają zastosowanie od 1 kwietnia 2016 r. do 30 września 2017 r. Ponadto ze względu na aktywność zawodową Skarżącej na terenie Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od 1 grudnia 2016 r. do 31 marca 2016 r. pierwszeństwo zastosowania miało ustawodawstwo polskie, natomiast w okresie od 1 kwietnia 2016 r. do 31 października 2016 r. krajem pierwszeństwa do wypłaty świadczeń jest [...].
W konsekwencji powyższej decyzji Wojewoda Mazowiecki decyzją z 1 lutego 2021 r. nr 658/ŚR/2021 stwierdził, że zasiłek rodzinny na okres od 1 kwietnia 2016 r. do 31 października 2016 r. na dzieci: M. S. oraz N. S. w kwocie [...] zł, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego na dzieci: M. S. oraz N. S. w kwocie [...] zł oraz dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania na dziecko: N. S. kwocie [...] zł jest świadczeniem nienależnie pobranym i podlega zwrotowi wraz z odsetkami ustawowymi i wezwał Skarżącą do zwrotu ww. kwoty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
W wyniku odwołania Skarżącej Minister Rodziny i Polityki Społecznej w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji 17 maja 2021 r. powołał treść przepisów stanowiących podstawę rozstrzygnięcia i stwierdził, że obowiązek zwrotu jest instytucją zapobiegającą pobieraniu świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego przez osoby nieuprawnione do nich, które w toku postępowania nie wykazały całego, istotnego dla sprawy stanu faktycznego, albo też zaniechały realizacji ciążącego na nich, jako uprawnionych, obowiązku informowania organu, o każdej zmianie okoliczności faktycznych mających wpływ na dalsze przysługiwanie świadczenia, a organ z urzędu nie wykrył tych zdarzeń ani w postępowaniu, ani też w ramach kontroli legalności pobierania świadczeń rodzinnych.