Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Łukaszewska-Macioch Sędziowie Asesor WSA Iwona Kosińska Asesor WSA Przemysław Żmich (spr.) Protokolant Jolanta Dominiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 maja 2008 r. sprawy ze skargi A. P. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] listopada 2007 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o wpisie do rejestru zabytków oddala skargę.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, po rozpatrzeniu wniosku A. P. o ponowne rozpatrzenie sprawy, decyzją z dnia [...] listopada 2007 r., nr [...] utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] listopada 2007 r., nr [...] o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Ł. z dnia [...] grudnia 1992 r., nr [...] w przedmiocie wpisu parku do rejestru zabytków.
Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie sprawy.
W dniu 31 maja 2006 r. C. P. złożyła wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Ł. z dnia [...] grudnia 1992 r. o wpisie do rejestru zabytków pod numerem [...] Parku miejskiego im. [...] w Ł., o pow. [...], obejmującego teren działki nr [...], zlokalizowanego w granicach ulic: [...].
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego decyzją z dnia [..] listopada 2007 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Ł. z dnia [...] grudnia 1992 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że kwestionowaną decyzją z dnia [...] grudnia 1992 r. do rejestru zabytków został wpisany park pejzażowy założony w latach [...], według projektu starszego ogrodnika miejskiego L. G., ze zmianami z lat [...], według projektu S. R. W uzasadnieniu decyzji Ministra wskazano na niezwykle rzadko realizowaną w środowiskach miejskich koncepcję miejskiego parku pejzażowego. Park ten zaplanowano bowiem tak, aby uzyskać perspektywy wewnętrzne, z uwagi na brak możliwości uzyskania powiązań kompozycyjnych z otaczającym krajobrazem, spowodowanych zabudową miejską. Park został wpisany do rejestru zabytków w granicach ówczesnej działki [...] o pow. [...]. Rozpatrując zebrany w sprawie materiał dowodowy Minister stwierdził, że w granicach Parku określonych w [...] r. nie znajdował się teren obecnej działki nr [...]. Z map archiwalnych Parku (np. plan Parku wg rekonstrukcji w [...] r., kopia mapy z dnia 29 października 1935 r., mapa z okresu II wojny światowej oraz bezpośrednio po wojnie) wynika, że teren ten był zabudowany i jedynie przylegał do Parku od strony południowej. Nie stanowił on zatem w tamtym okresie części Parku. Po drugiej wojnie światowej budynki wyburzono (zarządzenie z dnia 12 maja 1945 r. Zarządu Miejskiego w Ł. o rozbiórce tych budynków), a teren włączono do zabytkowego Parku już w roku 1946, co potwierdzają materiały archiwalne (Sprawozdanie Wydziału Plantacyj Miejskich za m-c kwiecień i program prac na m-c maj 1946). Na początku lat 50-tych teren obecnej działki nr [...] stanowił już część parku. Jak wynika ze szkicu sytuacyjnego Parku [...] z 1951 r., przez przedmiotową działkę wytyczona była aleja parkowa, a na pozostałym terenie zaplanowano trawnik oraz drzewa i krzewy.
Zgodnie z obowiązującą w chwili wydania badanej decyzji ustawą z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury i muzeach (Dz. U. Nr 10 poz. 48 ze zm.) dobra kultury nieruchome, ruchome oraz kolekcje wpisuje się do rejestru zabytków w drodze decyzji. W myśl art. 2 tej ustawy dobrem kultury jest każdy przedmiot ruchomy lub nieruchomy, dawny lub współczesny, mający znaczenie. dla dziedzictwa i rozwoju kulturalnego ze względu na jego wartość historyczną, naukową lub artystyczną. Przy wykładni pojęcia "dobra kultury" należy mieć na uwadze art. 5 tej ustawy, który określa pod względem rzeczowym przedmiot ochrony. Stosownie do art. 5 pkt 1 wskazanej wyżej ustawy przedmiotem ochrony mogą być dzieła budownictwa, urbanistyki i architektury, niezależnie od ich stanu zachowania, jak: historyczne założenia urbanistyczne miast i osiedli, parki i ogrody dekoracyjne, cmentarze, budowle i ich wnętrza wraz z otoczeniem oraz zespoły budowlane o wartości architektonicznej, a także budowle mające znaczenie dla historii budownictwa.